Văn phòng Google tại thủ đô Dublin của Ireland - Ảnh: REUTERS
Ireland, Estonia và Hungary - những quốc gia trước đó kiên quyết phản đối mức thuế 15% - rốt cuộc cũng đã từ bỏ lập trường và tham gia thỏa thuận, theo Tổ chức Hợp tác và phát triển kinh tế (OECD).
Thỏa thuận có tên gọi chính thức là "Tuyên bố về giải pháp hai trụ cột nhằm giải quyết các thách thức về thuế phát sinh từ số hóa nền kinh tế", do OECD làm trung gian đàm phán.
Có 140 quốc gia và vùng lãnh thổ tham gia, trong đó 136 nước (chiếm 90% nền kinh tế toàn cầu) đồng ý và 4 nước còn lại bỏ phiếu trắng.
Theo OECD, các nước đang kỳ vọng sẽ đưa thỏa thuận đột phá này thành một công ước được ký kết vào năm 2022 và có hiệu lực vào năm 2023.
"Thỏa thuận hôm nay sẽ giúp cho các thỏa thuận thuế quốc tế trở nên công bằng hơn và hoạt động tốt hơn. Đây là một thắng lợi lớn cho chủ nghĩa đa phương hiệu quả và cân bằng", tổng thư ký OECD Mathias Cormann hân hoan trong thông cáo ngày 8-10.
OECD ước tính mức thuế tối thiểu 15% sẽ giúp tạo thêm mỗi năm 150 tỉ USD tiền thuế thu được toàn cầu, trong đó có 125 tỉ USD ở các nước hiện nay có mức thuế thấp hơn 15%.
Cũng theo OECD, mức thuế này chỉ áp dụng với các doanh nghiệp có doanh thu từ 750 triệu euro (868 triệu USD) trở lên.
Hãng tin Reuters bình luận việc các nước đạt được thỏa thuận về thuế tối thiểu phản ánh tình hình tài chính ở các nước đang căng thẳng vì dịch COVID-19. Ngoài chi cho chống dịch, các nước còn phải chi cho những gói trợ cấp người dân và doanh nghiệp để cứu nền kinh tế.
Không chỉ ngăn chặn "cuộc đua xuống đáy" tức việc các nước đua nhau giảm thuế để thu hút các doanh nghiệp, thỏa thuận này còn chặn hiện tượng chuyển lợi nhuận ra nước ngoài - một chiêu né thuế cao của các tập đoàn xuyên quốc gia, đặc biệt trong lĩnh vực công nghệ.
Tổng thống Mỹ Joe Biden cùng một số bộ trưởng tài chính các nước châu Âu hoan nghênh việc đạt được thỏa thuận, và cho rằng điều này sẽ giúp cuộc chơi trở nên công bằng hơn. Tuy nhiên vẫn có những nghi ngờ về tương lai của thỏa thuận.
Một số quốc gia đang phát triển muốn áp mức thuế cao hơn cho biết lợi ích của họ đã bị gạt sang một bên để phù hợp với lợi ích của các nước giàu, theo Reuters.
Tổ chức Oxfam hoài nghi về mốc thời gian thực thi là năm 2023 do các công ước khác thường mất nhiều thời gian để ký kết, phê chuẩn. Cũng theo Oxfam, có nhiều ngoại lệ trong thỏa thuận khiến nó khó có thể đem lại lợi ích ngay lập tức.
Chẳng hạn Hungary được hưởng "giai đoạn chuyển tiếp" cho phép nước này duy trì mức thuế 9% trong 10 năm trước khi chuyển sang mức 15%. Mức thuế của Hungary thậm chí còn thấp hơn Ireland (12,5%), nơi vốn được coi là thiên đường thuế cho các doanh nghiệp công nghệ.
Theo OECD, thỏa thuận sẽ được xem xét tại cuộc họp của các bộ trưởng tài chính nhóm 20 nền kinh tế lớn nhất thế giới (G20) diễn ra tại Mỹ vào ngày 13-10 tới và tiếp đó là Hội nghị thượng đỉnh G20 tại Rome (Ý) vào cuối tháng.
Đăng ký tại đây
Bình luận hay