Xe sản xuất ở Mỹ có đúng là 'Made in America'?

Chiếc Jeep Wrangler được xem là xe "Mỹ nhất" trong số các xe đạt chuẩn Mỹ năm nay của Cars.com - Ảnh: AFP

Hôm 26-6, hai chiếc xe của hãng Fiat Chrysler sản xuất tại bang Ohio (Mỹ) đứng đầu bảng đánh giá “American-made” (Mỹ sản xuất) của trang web về xe Cars.com.

Thay đổi bất đắc dĩ

Từ hơn 10 năm nay, Cars.com nổi tiếng về việc sử dụng thang điểm American Made Index (AMI) để đo lường “chất Mỹ” trong các sản phẩm xe hơi. Năm nay, chiếc Jeep Wrangler và Jeep Cherokee được xem là “Mỹ nhất trong số các dòng xe Mỹ”.

Bảng đánh giá của Cars.com dựa trên nhiều yếu tố, trong đó ưu tiên địa điểm sản xuất, số lượng - nguồn gốc các linh kiện lắp ráp và số lượng công việc được tạo ra để làm ra một sản phẩm nhất định. Số liệu AMI chỉ tính xe liên doanh châu Âu - Mỹ, xe Mỹ và các thương hiệu Nhật Bản, không tính xe Hàn Quốc và một số nhà sản xuất châu Âu khác.

Điểm đáng nói là năm nay, Cars.com lần đầu tiên thay đổi các tiêu chí đánh giá của mình, theo hướng giảm đòi hỏi về cái chuẩn của một chiếc xe “Made in America”.

Theo thông báo từ trang web, kể từ khi họ ra mắt thang đo AMI năm 2006, số lượng xe đạt chuẩn xếp hạng ngày càng ít đi, từ 60 chiếc đến còn vỏn vẹn 8 chiếc vào năm 2016.

Theo Cars.com, họ phải thay đổi một vài số liệu trong tiêu chuẩn vì ngày nay, ảnh hưởng của sự toàn cầu hóa trong sản xuất quá lớn, ảnh hưởng đáng kể tới dây chuyền cung ứng.

Nếu áp dụng các tiêu chí cũ, thậm chí năm 2017 này chỉ đúng 3 chiếc xe đạt tiêu chuẩn “Made in America”.

Tái định nghĩa “xe Mỹ”

“Kể cả khi một chiếc xe đến từ một thương hiệu đặt trụ sở ở nơi đó, bạn vẫn phải lưu ý về những gì đang diễn ra đằng sau chiếc xe ấy. Các nhà sản xuất xe hơi đặc biệt phải chế tạo sản phẩm dựa trên những con số”, Bloomberg dẫn lời ông Joe Wiesenfelder, trưởng bộ phận biên tập của Cars.com.

Tổng thống Mỹ Donald Trump có vẻ không thích thực tế trên. Ông là người theo đuổi ý định kéo việc làm về cho người Mỹ, tạo ra những sản phẩm mang chất Mỹ và được sản xuất trên đất Mỹ.

Tuy nhiên đó là điều đang làm khó các nhà sản xuất. Dù có được chế tạo tại Mỹ, các công ty vẫn sử dụng linh kiện được sản xuất tại Mexico hoặc các nước khác để giảm chi phí. Đây là khuynh hướng “không thể đảo ngược”, theo Wiesenfelder.

Buổi giới thiệu chiếc GMC Acadia 2017 tại triển lãm Detroit - Ảnh: Reuters

Năm nay, Cars.com đã thêm một số tiêu chí vào AMI như: nguồn gốc của động cơ, nguồn gốc của bộ truyền động và việc làm tại công ty Mỹ liên quan tới những thị trường mà công ty bán ra. Trước đây như đã nói, thang đo của Cars.com chủ yếu xét tới các linh kiện trong nước và địa điểm lắp ráp.

Ngoài ra, tiêu chuẩn phần trăm linh kiện, phù tùng trong nước cũng hạ xuống còn 60%, thay vì 75%. Nói đơn giản thì nếu một chiếc xe Mỹ sử dụng 40% linh kiện từ Trung Quốc, nó vẫn được xem là “xe Mỹ”.

>> Danh sách 10 chiếc xe  có chất “Mỹ” nhất của Cars.com năm nay:

Jeep Wrangler, Wrangler Unlimited (sản xuất ở Toledo, bang Ohio)

Jeep Cherokee (Toledo, Ohio và Belvidere, Illinois.)

Ford Taurus (Chicago)

Honda Ridgeline (Lincoln, Ala.)

Acura RDX (East Liberty, Ohio)

Ford F-150 (Dearborn, Mich., and Claycomo, Mo.)

Ford Expedition (Louisville, Ky.)

GMC Acadia (Spring Hill, Tenn.)

Honda Odyssey (Lincoln, Ala.)

Honda Pilot (Lincoln, Ala.)