Xe buýt: phải chấn chỉnh!

Phóng to

Xe buýt dàn hàng ngang trên đường Quang Trung, quận Gò Vấp, chiếm hết đường đi của các phương tiện giao thông khác - Ảnh: N.C.T.

"Dân kêu là đúng"

Báo cáo của Phòng Cảnh sát giao thông (CSGT) đường bộ Công an TP.HCM cho biết trong 11 tháng đầu năm 2006 trên địa bàn thành phố đã xảy ra 1.178 vụ tai nạn giao thông, làm chết 903 người. Trong đó có 11 vụ tai nạn giao thông liên quan đến xe buýt, làm chết 5 người và 7 người bị thương. Nguyên nhân gây tai nạn của xe buýt chủ yếu là chạy quá tốc độ, tránh vượt sai qui định và lưu thông không đúng phần đường qui định.

Theo ông Hoàng Văn Biên (Phòng CSGT đường bộ), việc cho phép xe buýt lưu thông ngược chiều, lưu thông vào đường cấm, chạy vào phần đường của xe môtô, gắn máy là rất nguy hiểm khi ý thức của người tham gia giao thông còn thấp. Bên cạnh đó, một số lái xe cho rằng xe buýt được ưu tiên nên chủ quan, phát sinh tình trạng vi phạm Luật giao thông, phổ biến như dừng xe để rước khách không đúng qui định, tranh giành khách, mở cửa khi xe đang chạy...

Từ thực tế tuần tra, kiểm soát ở địa bàn có nhiều tuyến đường xe buýt, trung tá Đỗ Tiến Dũng (đội phó Đội CSGT số 4) cho biết việc bố trí các tuyến xe buýt quá dày đặc, các điểm dừng chưa hợp lý và việc khoán thời gian cho tài xế đã làm ảnh hưởng đến an toàn giao thông. Tuy số vụ tai nạn giao thông do xe buýt gây ra không nhiều nhưng thường xuyên làm ùn tắc, và nhất là gây tâm lý bất an, nguy hiểm cho người đi đường. Ông Dũng nói rằng có lúc có đến bốn chiếc xe buýt, thậm chí sáu xe, nối đuôi nhau tại một đoạn đường hẹp, không còn chỗ nào cho xe hai bánh; có điểm dừng xe lại đặt ngay ngã ba, ngã tư hoặc nơi công cộng đông người qua lại. Còn tình trạng xe buýt lấn tuyến của xe hai bánh là do khoán thời gian, vì nếu đi đúng qui định thì không thể về đúng thời gian được. “Dân kêu là đúng” - ông Dũng nói.

Từ góc độ nhà nghiên cứu, tiến sĩ Nguyễn Thị Bích Hằng (Trường đại học Giao thông vận tải cơ sở 2) bổ sung: việc kiểm tra xe trước khi xuất bến, kiểm tra tình trạng sức khỏe tài xế cũng như bằng lái xe là những vấn đề “chưa thấy nhắc đến” trong báo cáo của các ngành chức năng, trong khi đây là những yếu tố làm ảnh hưởng đến an toàn giao thông xe buýt.

Trưởng khoa kỹ thuật giao thông (Đại học Bách khoa TP.HCM) Phạm Xuân Mai thì lại cho rằng do lượng xe hai bánh quá nhiều, “xe buýt đang bơi trong dòng xe hai bánh khổng lồ”. Từ đó, ông đặt vấn đề có nên hạn chế người đi xe hai bánh như một số nước đã thực hiện.

Phó giám đốc Sở Giao thông công chính Dương Hồng Thanh cho biết chiều 23-11, Viện Kinh tế TP đã có báo cáo về kết quả điều tra chỉ số hài lòng của một số ngành, trong đó vận tải hành khách công cộng bằng xe buýt được xếp thứ hai (đạt 78,9%) về mức độ hài lòng của dân chúng. Tuy nhiên, sự phiền hà còn rất nhiều, có đến 14 nội dung cần chấn chỉnh. Một trong những nội dung phiền hà nhất là xe chạy quá tốc độ qui định gây nguy hiểm cho người đi đường (chiếm 45%); kế đến là nhấn còi to; dừng, đỗ tùy tiện; chiếm dụng đường; xả khói đen trên đường; thò tay ra ngoài, la hét...

Chấn chỉnh bằng cách nào?

Tài xế có thâm niên hơn 20 năm trong nghề lái xe buýt Huỳnh Công Quận nói rằng kinh nghiệm của anh là phải có sức khỏe tốt và tâm trạng thoải mái lúc điều khiển xe thì mới đạt hiệu quả cao khi đi trên đường. Anh Quận đồng tình với nhiều ý kiến khác là phải phạt thật nặng những tài xế cố tình phóng nhanh, vượt ẩu gây nguy hiểm trên đường. Đối với các trạm dừng, nhà chờ thì anh Quận cho biết giờ cao điểm xe hai bánh nhiều, ghé vào mất thời gian lại bị xe hai bánh cho là ép xe nên anh đề nghị phải có đường chỉ dẫn vào và ra trạm dừng hoặc nhà chờ để người dân thực hiện.

Ông Trần Hồng Nam - phó chánh thanh tra Sở GTCC - cho biết hiện thành phố có 302 nhà chờ và hơn 2.000 ô kẻ dành riêng cho xe buýt dừng, đỗ nhưng chưa đáp ứng được nhu cầu thực tế. Ông đồng tình với anh Quận về việc phải có đường chỉ dẫn vào và ra các trạm dừng hoặc nhà chờ xe buýt. Đồng thời đề nghị bố trí hợp lý trạm dừng trên một số tuyến, tránh tình trạng tập trung dừng nhiều tuyến trên cùng một trạm.

Giám đốc Sở GTCC Trần Quang Phượng nhấn mạnh có thể giải quyết ngay phản ánh của trung tá Đỗ Tiến Dũng về việc điểm dừng xe đặt tại ngã ba, ngã tư và xe buýt tập trung quá nhiều ở một tuyến đường. Thành phố hiện chưa có đường dành riêng cho xe buýt nhưng đang nghiên cứu để có những con đường này...