Vì sao ta thấy ‘buốt tận óc’ khi cắn miếng kem đầu tiên?

Ảnh: GETTY

Theo Stephanie Goldberg, chuyên gia về thần kinh và bệnh đau đầu tại Trung tâm Y tế Tufts ở Boston (Mỹ), cơn đau buốt lên óc (đóng băng não) có thể bắt đầu trong vòng vài giây sau khi cơ thể tiếp xúc với nhiệt độ lạnh và cường độ cơn đau tăng lên rất nhanh.

"Buốt não" còn được gọi là "não đóng băng", được biết đến trong điều kiện y tế như là một "cơn đau đầu do lạnh kích thích". Đó là một hiện tượng phổ biến xảy ra ở mọi lứa tuổi nhưng không ai biết chắc chắn lý do tại sao nó xảy ra.

Đối với loại đau đầu này, lý do kích hoạt chính là sự tiếp xúc với nhiệt độ lạnh cao và bất ngờ. Nó có thể xuất hiện khi bạn cắn, nuốt một món ăn đông lạnh quá nhanh hoặc ra ngoài mà không có mũ hoặc nhảy xuống một hồ nước lạnh.

Một nghiên cứu của Đại học Harvard cho thấy sự gia tăng đột ngột lưu lượng máu dẫn đến động mạch não trước tăng kích thước.

Một mạch máu nằm ở giữa não phía sau mắt chịu trách nhiệm về sự đóng băng não. Nghiên cứu phát hiện ra rằng khi hiện tượng này kết thúc, động mạch có thể co lại làm giảm lưu lượng máu, điều này có thể khiến cơn đau biến mất.

Các nhà nghiên cứu cũng cho biết họ nghi ngờ rằng sự gia tăng áp lực trong hộp sọ, do sự gia tăng lưu lượng máu đến đầu là nguyên nhân gây ra cơn đau này.

Hiện tượng não đóng băng có thể bắt đầu ngay khi một chất rất lạnh như thực phẩm hoặc không khí chạm vào vòm miệng và kích thích mạch máu, dây thần kinh ở những vùng nhạy cảm với nhiệt độ đó - Ảnh: ThoughtCo

Một giải thích khác cho việc đóng băng não là cảm giác lạnh đột ngột kích hoạt một dây thần kinh quan trọng ở đầu và mặt là dây thần kinh sinh ba. 

"Một khi dây thần kinh sinh ba được kích hoạt, các mạch máu bên trong đầu thắt chặt và co lại. Sau đó nhanh chóng giãn nở, dẫn đến cảm giác đau đột ngột", Goldberg nói.

Thông thường, cơn đau này mạnh nhất ở trán, sau đó lây lan đến các đỉnh đầu và sau gáy.

Những người bị chứng đau nửa đầu có thể dễ bị đóng băng não hơn. Điều này là do dây thần kinh sinh ba của những người này vốn nhạy cảm và dễ bị kích thích bởi nhiệt độ lạnh hơn. Khi kích thích lạnh hết, các mạch máu trở lại kích thước bình thường và cơn đau biến mất.

Tuy cơn đau này gọi là "đóng băng não" nhưng không gây tổn thương vĩnh viễn và không đe dọa tính mạng.

Cách để hạn chế kiểu đau đầu này là tránh ăn đồ quá lạnh, nên đội mũ khi ra ngoài trời và uống nước ấm.

TTO - Từ lâu nhiều người thắc mắc: vì sao có những người thường bị muỗi chích, còn người khác dường như muỗi 'không thèm'?