Úc thừa nhận đang leo thang căng thẳng với Bắc Kinh

Thủ tướng Úc Malcolm Turnbull (trái) bắt tay với Chủ tịch Tập Cận Bình tại hội nghị G20 ở Hàng Châu, Trung Quốc hồi năm 2016 - Ảnh: REUTERS

"Rõ ràng có một số căng thẳng trong quan hệ Trung - Úc theo sau việc chúng tôi đề xuất luật về chống can thiệp nước ngoài. Tuy nhiên, tôi tin tưởng rằng bất kỳ mối bất hòa nào cũng sẽ được giải quyết" - Thủ tướng Úc Malcolm Turnbull phát biểu trên đài 3AW của Úc sáng nay 12-4.

Ông Turnbull nói rằng "một mức độ căng thẳng trong quan hệ hai nước" nổi lên bởi vì sự chỉ trích tại Trung Quốc đối với dự luật chống can thiệp nước ngoài của Úc.

Tuy nhiên, nhà lãnh đạo Úc khẳng định một cách đầy cứng rắn: "Chuyện quan trọng hơn hết là chính phủ Úc đảm bảo được rằng chỉ người Úc mới gây ảnh hưởng lên quá trình chính trị của chúng tôi".

Trước làn sóng lo ngại và phản đối việc Trung Quốc ngày càng can thiệp và thao túng nền chính trị nội bộ Úc, chính quyền Canberra đang cân nhắc sửa đổi luật về việc ngăn chặn sự can thiệp của nước ngoài.

Quan hệ giữa Úc với Trung Quốc - đối tác thương mại lớn nhất của Canberra - trở nên căng thẳng kể từ tháng 12-2017 khi ông Turnbull chỉ trích Bắc Kinh can thiệp nền chính trị Úc và đề xuất luật mới để ngăn chặn, theo hãng tin Bloomberg.

Theo đó, Úc sẽ mở rộng các khái niệm về phản quốc và gián điệp, cấm các quốc gia bên ngoài tài trợ cho các đảng chính trị ở Úc và ngăn các nhà vận động hành lang trợ giúp một thế lực nước ngoài hòng tìm kiếm lợi ích cho họ.

Dự luật có thể sẽ được Quốc hội Úc bỏ phiếu sớm nhất là vào tháng 5 tới. Tháng 12 năm ngoái, Trung Quốc đã triệu tập đại sứ Úc tại Bắc Kinh ngay sau khi ông Turnbull cáo buộc Trung Quốc thao túng chính trị tại Úc.

Chính quyền ông Turnbull luôn khẳng định luật mới không nhắm vào bất kỳ quốc gia cụ thể nào. Tuy nhiên, chính phủ và truyền thông Trung Quốc mặc định Canberra đang nhắm vào Bắc Kinh, và phản ứng giận dữ.

Trong khi đó, các nước phương Tây như Đức, Anh và Mỹ cũng ngày càng bày tỏ quan ngại liên quan tới hoạt động gián điệp và tuyên truyền của Bắc Kinh.

Theo tờ Australian Financial Review, một hội nghị thường niên được tổ chức vào tháng 5 tới để thúc đẩy thương mại của Úc tại Trung Quốc có thể sẽ không được tổ chức và không quan chức cấp cao nào của Úc đã được mời tới Diễn đàn châu Á Bác Ngao 2018 ở tỉnh Hải Nam vừa diễn ra như thường lệ.

Truyền thông Úc cho biết Trung Quốc dường như đang từ chối hoặc trì hoãn cấp thị thực cho các bộ trưởng Úc. Tuy nhiên, khi được hỏi về thông tin này trong cuộc phỏng vấn ngày 12-4, ông Turnbull không xác nhận cũng như từ chối.

Đầu tuần này, Úc đã "nổi đóa" sau khi các báo cáo truyền thông cho hay Trung Quốc đang tiếp cận đảo quốc Vanuatu để xây một căn cứ hải quân ở quốc gia thuộc nam Thái Bình Dương nằm sát nách nước Úc này.

Theo ông Turnbull, phía Vanuatu sau đó đã đưa ra lời đảm bảo với Úc rằng Trung Quốc không đưa ra lời đề nghị chính thức nào về việc nâng cấp một cảng biển ở Vanuatu thành căn cứ hải quân.