U tủy thượng thận

Ảnh minh họa. Nguồn: news-medical.net

U tủy thượng thận là một trong những nguyên nhân gây ra tăng huyết áp. Nếu được chẩn đoán đúng và điều trị kịp thời, bệnh có thể khỏi. Nếu không được chẩn đoán và điều trị kịp thời, bệnh có thể gây nguy hiểm đến tính mạng.

Bệnh u tủy thượng thận

Thượng thận là tuyến nội tiết quan trọng của cơ thể nằm ở cực trên của thận. Tuyến thượng thận bao gồm tuyến vỏ thượng thận ở ngoài và tuyến tủy thượng thận ở trong. Tuyến tủy thượng thận là nơi chủ yếu sản xuất các hormone catecholamine (adrenaline, noradrenalin,…) có vai trò làm tăng hoạt động của hệ tim mạch.

U tủy thượng thận là tình trạng tăng cường bài tiết các hormone tuyến tủy thượng thận, gây ra các hậu quả tác động trên hệ tim mạch.

Nguyên nhân gây bệnh

U tủy thượng thận có thể xuất phát từ sự quá sản của tuyến tủy thượng thận tạo thành khối u, hoặc phát triển các khối u tiết catecholamin nằm ngoài tuyến thượng thận (khối u từ động mạch cảnh, các khối u hạch thần kinh có nguồn gốc từ các hậu hạch thần kinh giao cảm, khối u trong bàng quang).

Bệnh thường không liên quan đến yếu tố di truyền, nhưng khoảng 10% - 15% có rối loạn u nội tiết trong gia đình.

Đối tượng nguy cơ

Bệnh u tủy tuyến thượng thận xuất hiện nhiều hơn trên những người có các rối loạn bệnh lý khác như:

- Bệnh Von Hippel-Lindau: Bệnh làm xuất hiện u ở nhiều vị trí trên cơ thể, thường là ở hệ thần kinh trung ương, các tuyến nội tiết, tuyến tụy và thận.

- Bệnh u sợi thần kinh loại 1: Bệnh gây xuất hiện nhiều khối u trên da, những điểm tăng sắc tố trên da và u trong dây thần kinh thị giác.

- Bệnh u hạch đối giao cảm di truyền, gây ra những khối u ở tủy thương thận và hạch phó giao cảm.

- Bệnh u tân sinh đa tuyến nội tiết. Đây là một bệnh làm phát triển các khối u tuyến nội tiết ở nhiều nơi trên cơ thể. Những chỗ thường có u phát triển là tuyến giáp, tuyến cận giáp, môi, lưỡi và đường tiêu hóa.

Triệu chứng của bệnh

Bệnh u tủy tuyến thượng thận thường dẫn đến các cơn tăng huyết áp kịch phát. Biểu hiện bởi sự đau đầu dữ dội, đánh trống ngực, ra nhiều mồ hôi, mặt tái đi, lo sợ, huyết áp tăng rất cao, không chịu được nóng, chóng mặt khi đứng. Các cơn xảy ra lẻ tẻ hàng tuần hoặc hàng tháng mới có một cơn, càng về sau xuất hiện càng nhiều và nặng hơn. Cơn kịch phát thường xảy ra đột ngột, mỗi cơn kéo dài vài phút, đôi khi tới hàng giờ hoặc lâu hơn, cũng có thể xảy ra khi người bệnh thay đổi tư thế, hoặc ép bụng, cúi gập người, hít sâu nhiều lần, vặn lưng,…

Ngoài ra, triệu chứng cao huyết áp nếu không được kiểm soát có thể dẫn đến mất thị lực, bệnh tim, bệnh thận, và đột quỵ. Bên cạnh đó đau ngực đau bụng vùng trên rốn cũng là triệu chứng hay xuất hiện trong cơn, kèm theo có thể nôn, buồn nôn, táo bón.

Điều trị bệnh

Hơn 90% các trường hợp bị bệnh u tủy thượng thận nếu được phát hiện sớm có thể điều trị khỏi hoàn toàn bằng phẫu thuật cắt bỏ khối u. Trước khi phẫu thuật, bệnh nhân sẽ được điều trị nội khoa bằng các thuốc chẹn alpha giao cảm để ổn định huyết áp mới được phẫu thuật. Các loại thuốc thường được dùng như: Phenoxybenzamin, Prazosin, Nitroprussid, Metyrosin,… Sau phẫu thuật có thể có các biến chứng như chảy máu, nhiễm trùng,… tuy nhiên điều này rất hiếm khi xảy ra.

Cách phòng tránh bệnh

Bệnh u tủy thượng thận cũng giống như các bệnh nội tiết khác để phòng tránh bệnh thì điều quan trọng là cần xây dựng một chế độ ăn uống và lối sống khoa học, khỏe mạnh. Ngoài ra cần lưu ý nếu trong gia đình có người thân bị mắc các bệnh u nội tiết thì tất cả các thành viên nên được khám tầm soát bằng các xét nghiệm cận lâm sàng.