Tử tước chẻ đôi

Phóng to

Sách do Vũ Ngọc Thăng dịch, Nhã Nam & NXB Văn Học ấn hành - Ảnh: V.Quê

Nếu cho rằng bất cứ con người nào cũng có hai phần sáng - tối, thiện - ác, thì tử tước Medardo trở về với phần ác. Con người - một - nửa này ăn một nửa quả lê, ngoạm một nửa cái nấm..., rút kiếm chặt một nửa con ếch, phá một nửa cây cầu... Một nửa kẻ ác vừa khiến ta sợ vừa gây mắc cười. Rồi đến một nửa kẻ thiện cũng khiến ta buồn cười và chán ngán.

Nhưng nếu cho rằng con người - một - nửa mang ý nghĩa ẩn dụ thiện - ác thì cũng chưa chắc phải. Italo Calvino nhấn mạnh: "Với một truyện kể kiểu như thế này, cái khía cạnh chức năng truyện kể, và cần phải nhấn mạnh, cái khía cạnh chức năng giải trí, đều rất quan trọng. Tôi cho rằng giải trí là một chức năng của xã hội; nó phù hợp với luân lý của tôi; tôi lúc nào cũng nghĩ đến người đọc, kẻ phải ngốn tất cả các trang truyện, họ cần được giải trí"... Với lời phát biểu như thế, Italo Calvino không tự làm "tầm thường" mình mà tỏ ra "cao tay" khi trao các ý nghĩa cho bạn đọc.

Italo Calvino (1923 -1985) là tiểu thuyết gia, nhà phê bình nổi tiếng người Ý, từng được giới thiệu ở VN qua tác phẩm Nam tước trên cây và Nếu một đêm đông có người lữ khách. Tiểu thuyết Tử tước chẻ đôi cùng Nam tước trên cây là hai trong bộ ba tiểu thuyết Tổ tiên của chúng ta của Calvino (Hiệp sĩ không hiện hữu - cuốn cuối cùng trong bộ ba này - sẽ ra mắt độc giả VN trong thời gian sắp tới).

(*) Hai chữ RạngÐông viết dính nhau, theo phong cách của Calvino.