Trò đùa trên chính trường Brazil

Cuộc khủng hoảng chính trị ở Brazil luôn có những động thái khó ngờ như việc quyền chủ tịch hạ viện tuyên bố hủy kết quả lần bỏ phiếu của các nghị sĩ hồi tháng trước thông qua việc luận tội Tổng thống Dilma Rousseff và yêu cầu thượng viện trả lại quy trình. Tuy nhiên, sau đó ông rút lại tuyên bố này.

“Nếu chấp nhận trò hề này sẽ là chơi đùa với dân chủ” - báo Guardian ngày 10-5 dẫn lời chủ tịch thượng viện Renan Calheiros. Ông cũng chỉ trích quyền chủ tịch hạ viện Waldir Maranhao đã “ném phao cứu sinh” cho bà Rousseff.

Trong khi đó ông Maranhao khẳng định quyết định của mình dựa trên cơ sở hiến pháp và kêu gọi bỏ phiếu lại với lý do có sai phạm về quy trình trong cuộc bỏ phiếu ở hạ viện tháng trước. Ông Maranhao giữ chức quyền chủ tịch hạ viện từ tuần trước thay cho ông Eduardo Cunha.

Ông Cunha là một trong những người khơi mào việc xét xử bà Rousseff, nhưng đã bị tòa án tối cao đình chỉ do các cáo buộc tham nhũng trong vụ bê bối khổng lồ liên quan Tập đoàn dầu khí Petrobras.

Tổng công tố Eduardo Cardozo, một đồng minh của bà Rousseff, cũng tham gia cuộc đấu đá của lưỡng viện khi cho rằng thượng viện sẽ không thể tiếp tục xem xét bỏ phiếu tín nhiệm tổng thống mà không được sự đồng ý của hạ viện.

Ông cho biết sẽ yêu cầu Tòa án tối cao Brazil ngăn cản thượng viện. Tuy nhiên, thượng nghị sĩ Raimundo Lira khẳng định hành động của hạ viện là vô giá trị vì “hạ viện đã mất toàn quyền kiểm soát một khi vụ việc đã được chuyển đến thượng viện”.

Ông Calheiros khẳng định trừ khi có sự can thiệp của tòa án tối cao, cuộc bỏ phiếu nhằm luận tội bà Rousseff sẽ vẫn diễn ra.

Giới luật sư của Brazil cũng ủng hộ lập luận của các thượng nghị sĩ Brazil, theo Reuters. Tuy nhiên nhiều người lo ngại việc bộ máy tư pháp đang bị lún vào cuộc khủng hoảng.

“Quyết định hủy bỏ việc luận tội có thể đẩy Brazil vào cuộc khủng hoảng hiến pháp. Có vẻ như một cuộc khủng hoảng kinh tế và một khủng hoảng chính trị chưa đủ với họ” - nhà kinh tế Monica de Bolle cảnh báo.

Nếu thượng viện cũng thông qua thủ tục luận tội, tổng thống Brazil sẽ bị buộc rời nhiệm vụ trong vòng 180 ngày, nhường chỗ cho Phó tổng thống Michel Temer.