Triển vọng kinh tế Mỹ dần ấm lại, dự đoán suy thoái giảm

Ngày 13-7, báo Wall Street Journal công bố kết quả khảo sát hằng quý về tình hình kinh tế Mỹ. Cuộc khảo sát được thực hiện bởi 69 nhà kinh tế từ các ngân hàng Phố Wall, trường đại học lớn và cả một số công ty tư vấn nhỏ.

Chuyên gia giảm lo ngại về tác động thuế quan

Kết quả khảo sát cho thấy tác động từ chính sách thuế quan của Tổng thống Mỹ Donald Trump lên nền kinh tế nước này có thể không nghiêm trọng như lo ngại ban đầu.

Trung bình, các nhà kinh tế dự đoán tăng trưởng GDP thực tế của Mỹ trong quý 4-2025 tăng 1% so với cùng kỳ năm trước, cao hơn mức dự báo 0,8% trong cuộc khảo sát hồi tháng 4.

Đà tăng trưởng được dự đoán hồi phục về mức 1,9% vào năm 2026, gần như không thay đổi so với đợt khảo sát trước.

Khả năng kinh tế Mỹ suy thoái trong 12 tháng tới được các chuyên gia ước tính ở mức 33%, giảm từ 45% so với hồi tháng 4.

Những cải thiện này phản ánh việc dữ liệu kinh tế Mỹ trong ba tháng qua nhìn chung tích cực. Số việc làm tăng trung bình 150.000 mỗi tháng trong quý 2, vượt kỳ vọng hồi tháng 4.

Tỉ lệ thất nghiệp cũng giảm từ 4,2% trong tháng 5 xuống còn 4,1% trong tháng 6, nằm trong biên độ ổn định.

Trái với cảnh báo của giới kinh tế vài tháng qua, lạm phát không hề tăng mạnh. Giá tiêu dùng cơ bản (không tính thực phẩm và năng lượng) trong tháng 5 tăng 2,8% so với cùng kỳ.

Con số này đạt mức thấp nhất trong vòng bốn năm qua, nhưng vẫn cao hơn mục tiêu 2% của Cục Dự trữ liên bang (Fed).

Thêm một nguyên nhân đằng sau thái độ lạc quan của giới kinh tế là cuộc khảo sát tháng 4 được tiến hành ngay khi ông Trump công bố các khoản thuế đối ứng cao ngất ngưởng hôm 2-4.

Khi ấy thái độ của ông Trump với việc đàm phán thuế quan vẫn chưa rõ ràng. Trong vài ngày sau đó, ông đã cho hoãn việc áp thuế cho đến tận ngày nay.

Ông Chad Moutray, nhà kinh tế trưởng tại Hiệp hội Nhà hàng quốc gia Mỹ, nhận xét: "Bất chấp hàng loạt lực cản, kinh tế Mỹ vẫn đang cho thấy sự gan lì đáng ngạc nhiên. Người tiêu dùng vẫn tiếp tục chi tiêu, dù cho tâm lý chung đã chuyển từ mạnh dạn sang thận trọng".

Khó khăn vẫn còn trước mắt

Dù đã có những kết quả tốt hơn nhưng tác động của thuế quan vẫn chưa biến mất hoàn toàn.

Mức tăng trưởng GDP 1% được dự đoán trong đợt này chỉ bằng một nửa kỳ vọng trong đợt khảo sát tháng 1. Khả năng suy thoái 33% cũng cao gấp rưỡi mức 22% hồi đầu năm.

Wall Street Journal lưu ý chưa rõ tâm lý lạc quan hiện tại có duy trì được lâu. Trong tuần qua, ông Trump tiếp tục công bố mức thuế mới với nhiều nước, trong đó có các đối tác thương mại hàng đầu như Canada, Brazil và Liên minh châu Âu (EU).

Điều này cho thấy dù đã phần nào mềm mỏng hơn nhưng Tổng thống Mỹ vẫn giữ nguyên ý định áp thuế quan.

Bà Diane Swonk, nhà kinh tế trưởng tại KPMG Mỹ, cảnh báo các chỉ số kinh tế chính thức, vốn kết hợp dữ liệu khảo sát thực tế với ước tính, thường khó nắm bắt các bước ngoặt chính sách lớn.

"Dù hệ thống thống kê của chúng tôi rất tốt nhưng nó không được thiết kế để theo kịp những thay đổi chính sách quá lớn và dẫn đến phản ứng thị trường rất đột ngột. Điều đó khiến việc 'đọc vị' nền kinh tế càng thêm khó khăn", bà Swonk chia sẻ.

Điều này càng đúng khi chính quyền của ông Trump đã luôn đưa ra những quyết định bất ngờ.

'Thuế quan Mỹ cũng là cơ hội cho Thái Lan'

Nghị sĩ Hạ viện, Phó chủ tịch phụ trách công tác quốc tế Đảng Nhân dân Chaiwat Sathawornwichit chia sẻ riêng với Tuổi Trẻ về tác động thuế quan Mỹ có thể mang lại cho nền kinh tế xứ chùa vàng nói riêng và ASEAN nói chung.