Triển vọng trong cấy ghép tủy xương từ người có kháng thể chống HIV

Ảnh minh họa: lastampa.it

Đây là trường hợp thứ hai loại bỏ được virus HIV/AIDS được ghi nhận trên thế giới, mở ra hy vọng sẽ điều trị thành công căn bệnh thế kỷ này.

Theo báo cáo đăng trên tạp chí Nature, các xét nghiệm đối với bệnh nhân này ở thời điểm 3 năm sau khi anh được cấy ghép tế bào gốc tủy xương từ một người hiến tặng có đột biến gien hiếm gặp kháng virus HIV và hơn 18 tháng sau khi anh ngừng sử dụng thuốc kháng virus HIV đã không tìm thấy các dấu tích nhiễm HIV trước đó.

Giáo sư chuyên nghiên cứu HIV/AIDS Ravindra Gupta - trưởng nhóm điều trị cho bệnh nhân này - khẳng định "không còn virus trong cơ thể bệnh nhân". Theo Giáo sư Gupta, bệnh nhân đã "được chữa khỏi theo trị liệu chức năng" và "đang trong quá trình thuyên giảm bệnh". Tuy nhiên, ông cũng cho biết "vẫn còn quá sớm để nói rằng anh ấy đã khỏi bệnh".

Giáo sư Gupta - hiện đang làm việc tại trường Đại học Cambridge (Anh) - cho biết bệnh nhân trên đã phát hiện nhiễm HIV từ năm 2003, và đến năm 2012 anh tiếp tục bị chẩn đoán mắc bệnh ung thư máu Hodgkin's Lymphoma. Năm 2016, khi căn bệnh ung thư trở nên nghiêm trọng, các bác sĩ đã quyết định tiến hành cấy ghép tủy xương cho anh và coi đây là "cơ hội sống sót cuối cùng".

Theo Giáo sư Gupta, người hiến tặng tủy xương không phải họ hàng của bệnh nhân và chứa đột biến gen "CCR5 delta 32" có khả năng kháng HIV. Việc cấy ghép diễn ra tương đối suôn sẻ, nhưng có một số tác dụng phụ, trong đó bao gồm cả việc bệnh nhân phải trải qua triệu chứng không tương thích giữa vật ghép và vật chủ, theo đó các tế bào miễn dịch của người hiến tặng tấn công các tế bào miễn dịch của người nhận.

Trước đó, một người đàn ông Mỹ - anh Timothy Brown - cũng đã loại bỏ được virus HIV/AIDS trong cơ thể sau khi trải qua phương pháp điều trị chức năng tương tự ở Đức năm 2007. Cho đến nay, không thấy có dấu hiệu của virus HIV trong cơ thể anh Brown.

Các chuyên gia hiện chưa rõ liệu đột biến gien CCR5 kháng virus là chìa khóa duy nhất để loại bỏ virus HIV khỏi cơ thể người bệnh hay triệu chứng không tương thích nói trên đã gián tiếp khiến các tế bào nhiễm HIV bị tiêu diệt ở cả hai trường hợp bệnh nhân nêu trên. Tuy nhiên, kết quả tích cực trên đã tiếp tục thắp lên hy vọng sẽ tìm ra được biện pháp đặc trị cho căn bệnh thế kỷ vốn được xem là vô phương cứu chữa này.

Đại dịch HIV/AIDS đã cướp đi sinh mạng của 35 triệu người trên toàn thế giới sau khi bùng phát trong thập niên 80 của thế kỷ trước. Hiện có khoảng 37 triệu người nhiễm HIV/AIDS trên toàn cầu. Các nghiên cứu khoa học đối với virus phức tạp này trong những năm gần đây mới đang ở mức phát triển được loại thuốc kìm hãm sự phát triển của virus HIV trong cơ thể hầu hết các bệnh nhân.