Tránh thai khẩn cấp

Đối với các cặp vợ chồng chưa muốn có con hoặc không muốn sinh thêm con không khỏi một lần phập phồng lo lắng sợ có thai khi vỡ kế hoạch. Nếu chẳng may có thai thì mỗi cặp vợ chồng sẽ có hành xử khác nhau, hoặc chấp nhận giữ thai hoặc nhất quyết nạo phá thai vì vô vàn lý do, đôi khi chỉ là những lý do như xem bói thấy không được sinh năm này, hoặc vừa mới giận chồng, sợ xấu... mà không nghĩ đến hậu quả sau này.

Tránh thai khẩn cấp có thể giảm tỉ lệ có thai ngoài ý muốn, và bao gồm mọi biện pháp tránh thai sử dụng trong vòng năm ngày sau lần giao hợp không được bảo vệ, không kể các phương pháp phá thai. Hiệu quả tránh thai càng cao nếu sử dụng càng sớm sau lần giao hợp không được bảo vệ.

Hiện nay các biện pháp tránh thai khẩn cấp được sử dụng rộng rãi trên thế giới như đặt dụng cụ tử cung hoặc dùng viên thuốc uống (levonorgestrel hàm lượng cao, công thức yuzpe). Dụng cụ tử cung có chứa đồng là biện pháp tránh thai sau giao hợp có hiệu quả cao nhất, tỉ lệ thất bại <1%(WHO) và có thể dùng để ngừa thai lâu dài.

Dạng viên uống nên sử dụng càng sớm càng tốt, giảm tỉ lệ có thai trung bình 74-89% (WHO), trong đó viên thuốc chứa levonorgestrel đơn thuần hàm lượng cao hiệu quả tránh thai cao hơn và tác dụng phụ ít hơn công thức Yuzpe, không nên sử dụng quá bốn lần trong một tháng.

Tuy nhiên mỗi biện pháp tránh thai trên đây có các chỉ định, chống chỉ định cũng như các tác dụng phụ riêng nên cần có tư vấn và khám của bác sĩ trước khi sử dụng, đặc biệt ở những đối tượng có tiền căn bệnh lý. Sau sử dụng ngừa thai khẩn cấp nên theo dõi, nếu vẫn chưa có kinh lại hơn bảy ngày so với ngày kinh dự đoán phải loại trừ khả năng có thai bằng cách thử thai.

Ngoài ra những người sử dụng thuốc tránh thai khẩn cấp cần phải sử dụng các biện pháp tránh thai trong giai đoạn còn lại của chu kỳ, và sau đó nên có một biện pháp tránh thai lâu dài và hiệu quả hơn.

Hiện nay trên thị trường viên thuốc tránh thai khẩn cấp có rất nhiều tên biệt dược khác nhau, chú ý nên mua ở những nơi có uy tín để tránh thuốc giả, có thể dùng ở những phụ nữ khỏe mạnh giao hợp không thường xuyên, gặp trục trặc đột xuất khi dùng các biện pháp tránh thai khác (như rách khi dùng bao cao su, quên dùng thuốc tránh thai hằng ngày nhưng không bù kịp, tính sai ngày giao hợp an toàn, vòng tránh thai bị tuột) hoặc dùng trong những trường hợp bắt buộc như bị cưỡng dâm.

Tuy nhiên không ít người chưa lập gia đình, đang tuổi vị thành niên muốn thoải mái cũng tự tìm dùng thuốc này. Ích lợi là giảm bớt tình trạng có thai trước hôn nhân, nhưng nếu lạm dụng sẽ có hại do tác dụng phụ của thuốc và tạo tâm lý không tốt trong đời sống vợ chồng sau này.