​Thụy Điển nhập khẩu rác và những bài học kinh nghiệm 

Một khu xử lý đốt rác của Thụy Điển - Ảnh: Getty Images

Luôn chăm chút tới vấn đề môi trường

Theo báo Independent, kể từ năm 2011 tới nay, chỉ có gần 1% lượng rác thải gia đình ở Thụy Điển bị tống ra ngoài các bãi rác. Còn lại tất cả rác thải trong nước đã được xử lý hiệu quả. Thụy Điển cũng đã nhập khẩu thêm rác từ các nước khác để duy trì hoạt động của các nhà máy xử lý, tái chế rác.

Trên thực tế, cho tới nay hệ thống xử lý rác thải ở Thụy Điển đi trước rất xa so với ngay cả nhiều nước châu Âu, cũng bởi vì họ có một văn hóa luôn chăm chút tới vấn đề môi trường.

Thụy Điển là một trong những nước đầu tiên trên thế giới áp dụng mức thuế rất nặng với các loại nhiên liệu hóa thạch vào năm 1991. Hiện tại, gần một nửa lượng điện năng tiêu thụ tại quốc gia này có nguồn gốc từ năng lượng tái tạo.

Bà Anna-Carin Gripwall, giám đốc truyền thông của hiệp hội Quản lý rác thải Thụy Điển Avfall Sverige cho biết: "Người dân Thụy Điển rất yêu thiên nhiên và họ hiểu rõ chúng tôi cần làm gì cho thiên nhiên và cho các vấn đề môi trường. Chúng tôi đã nỗ lực tuyên truyền trong một thời gian dài để mọi người nhận thức được rằng không nên ném mọi thứ ra ngoài môi trường để chúng tôi có thể tái chế và tái sử dụng".

Năm ngoái chỉ 1% lượng rác thải gia đình ở Thụy Điển bị tống ra các bãi rác - Ảnh: Independent

Tận dụng nhiệt lượng từ nhà máy đốt rác thải

Theo thời gian, Thụy Điển cũng đã triển khai được một chính sách tái chế rác thải có quy mô gắn kết trên toàn quốc, để ngay cả các doanh nghiệp tư nhân cũng sẽ chủ động đảm nhiệm hầu hết các hoạt động nhập khẩu và đốt rác. Năng lượng thu được từ quá trình này sẽ đi vào hệ thống sưởi ấm toàn quốc giúp các gia đình vượt qua mùa đông giá lạnh ở Thụy Điển.

Bà Gripwell nói: "Đó là lý do trọng yếu giúp chúng tôi có được mạng lưới này, do đó chúng tôi có thể tận dụng được nhiệt lượng từ các nhà máy đốt rác thải. Ở khu vực phía nam của châu Âu, họ không thể tận dụng được nhiệt lượng từ việc đốt rác, nhiệt lượng này thường sẽ bị bỏ phí thông qua các ống khói. Ở đây chúng tôi sử dụng nó như một nguồn năng lượng thay thế cho nhiên liệu hóa thạch".

Tuy nhiên cũng theo bà Gripwall, ngay cả với công nghệ xử lý, đốt rác thải hiệu quả như vậy thì mục đích của Thụy Điển luôn hướng tới vẫn là giúp người dân không vội vã bỏ ngay những đồ không cần dùng ra bãi rác.

Thụy Điển đã phát động một chiến dịch toàn quốc có tên Miljönär-vänlig trong nhiều năm để cổ súy cho ý tưởng rằng người dân hoàn toàn có thể tận dụng được rất nhiều đồ dùng thông qua việc sửa chữa, chia sẻ và tái sử dụng.

Bà Gripwall cũng cho rằng chính sách nhập khẩu rác từ các nước khác của Thụy Điển hiện nay cũng sẽ chỉ là tình huống tạm thời, vì về lâu dài, các nước cũng sẽ tự có công nghệ xử lý của họ.

Bà nói: "Hiện tại ở các nước EU đều áp dụng lệnh cấm tại các bãi rác, do đó thay vì phải trả tiền phạt họ sẽ bỏ tiền chi trả cho phí vận chuyển rác tới cho chúng tôi. Hy vọng là sẽ có ít rác hơn trong tương lai và số rác cần phải đốt sẽ được đốt xử lý tại các nước. Tuy nhiên việc sử dụng năng lượng đốt rác để sưởi ấm cần phải xây dựng cơ sở hạ tầng cho nó, việc này sẽ tốn thời gian".

Các khu đô thị ở Thụy Điển đều đang đầu tư độc lập vào các kỹ thuật thu gom rác thải tương lai để giảm bớt quá trình thu gom, giải phóng bớt không gian cho đường sá với các hệ thống chứa rác ngầm và giảm thiểu mùi xú uế từ rác thải.

Vậy Thụy Điển sẽ làm gì khi các nước khác có thể tự xử lý rác thải của họ và không phải chuyển rác tới cho các nhà máy của họ nữa? Bà Gripwall cho biết Thụy Điển đã chuẩn bị nguồn nhiên liệu sinh học sẵn sàng để thay thế trong tình huống đó.