Thiếu máy bay nhưng các hãng khó thuê

Cục trưởng Cục Hàng không Việt Nam Đinh Việt Thắng cho biết như vậy khi báo cáo về việc thiếu hụt máy bay đang diễn ra với các hãng hàng không Việt Nam, tại Hội nghị giao ban công tác quý 1 và triển khai nhiệm vụ trọng tâm quý 2 năm 2024 của Bộ Giao thông vận tải chiều 1-4.

Giá thuê máy bay đã tăng gần gấp đôi nhưng khó thuê

Theo ông Thắng, lý do thứ nhất dẫn đến thiếu máy bay là nhà sản xuất động cơ Pratt & Whitney triệu hồi động cơ PW 1100 trên máy bay Airbus A321 NEO để kiểm tra và sửa chữa chuyên sâu nhằm khắc phục lỗi sản xuất. 

Có 42 máy bay của Vietjet, Vietnam Airlines trong diện triệu hồi. Đến nay có 22 máy bay đã tháo động cơ và kiểm tra sửa chữa, 22 chiếc còn lại sẽ lần lượt dừng khai thác để kiểm tra động cơ trong năm nay.

Ban đầu Pratt & Whitney thông báo cần trung bình 18 tháng để kiểm tra, bảo dưỡng, thay thế động cơ sau khi tháo khỏi máy bay. 

Nhưng cập nhật mới nhất mà Cục Hàng không Việt Nam vừa nắm được là do số lượng động cơ trên toàn cầu phải tháo ra bảo dưỡng rất nhiều nên thời gian bảo dưỡng động cơ có thể kéo dài hết năm 2026, thậm chí sang đến năm 2027.

Lý do thứ hai do các hãng hàng không thua lỗ nặng, phải đàm phán, tái cơ cấu nợ. Các chủ nợ quyết định rút máy bay để cho đối tác khác thuê với giá cao hơn. Do đó, Pacific Airlines hiện không còn máy bay, Bamboo Airways cũng chỉ còn 5 chiếc.

Lý do thứ ba là nhiều máy bay phải bảo dưỡng định kỳ sau dịp cao điểm Tết 2024 để chuẩn bị phục vụ cao điểm hè 2024.

Ông Thắng cho biết dịp cao điểm hè 2024, tải cung ứng cần khoảng 24 - 26 triệu ghế. Với cách vận hành thông thường, sẽ thiếu từ 24 - 26 máy bay để đáp ứng nhu cầu khách trong dịp hè.

Việc thiếu máy bay diễn ra trên toàn cầu nên việc thuê tàu bay hiện vừa khan hiếm, vừa tăng giá. Thời điểm trước Tết 2024, giá thuê máy bay Airbus A321 là 2.300 USD/giờ thì đến nay mức giá đã chạm ngưỡng 4.000 USD/giờ. Dù vậy, các hãng tích cực đàm phán cũng rất khó thuê máy bay.

Tính toán nhiều phương án giải bài toán thiếu máy bay

Theo cục trưởng Cục Hàng không, để đáp ứng nhu cầu đi lại của hành khách, Vietnam Airlines cam kết sẽ thêm số lượng máy bay trong thời gian từ tháng 5 đến tháng 9-2024. Từ tháng 7 đến tháng 9-2024 Vietjet cũng sẽ tăng số lượng máy bay.

Đồng thời, Cục Hàng không và các hãng tính toán giải pháp tăng thời gian khai thác của máy bay trong ngày, giảm thời gian quay đầu giữa hai chuyến bay của máy bay Airbus A321 từ 45 phút xuống còn 30 - 35 phút. Hiện mỗi máy bay Airbus A320, A321 của Vietnam Airlines đang khai thác bình quân 9 - 10 tiếng/ngày, máy bay cùng loại của Vietjet khoảng 12 - 13 tiếng/ngày sẽ được tính toán để kéo dài thêm.

Bên cạnh đó, việc đưa thêm máy bay thân rộng vào khai thác đường bay nội địa cũng được tính toán dù tốn kém.

Ông Đặng Anh Tuấn - phó tổng giám đốc Vietnam Airlines - nói ngay trong tháng 5-2024, hãng sẽ tiếp nhận chiếc máy bay thân rộng thứ 30 trong đội bay của hãng là Boeing 787-10 để khai thác.

Do tác động của đại dịch COVID-19, Vietnam Airlines dự kiến lùi thời gian nhận máy bay thêm 1 - 2 năm. Nhưng do tình huống triệu hồi động cơ của máy bay Airbus A321 NEO, Vietnam Airlines đã làm việc với Boeing và các nhà cho thuê máy bay để tháng 7-2024 tiếp nhận thêm một máy bay Boeing 787, nâng tổng số máy bay thân rộng của hãng lên 31 chiếc.

Đồng thời, Vietnam Airlines cũng đang cố gắng để thuê ướt (thuê máy bay và cả tổ bay) 4 tàu bay để khai thác vào dịp cao điểm hè. Hiện hãng đã có thư gửi các nhà cung ứng cung cấp thông tin gói thuê ướt máy bay, dự kiến thời gian thuê từ 2 - 3 tháng, bắt đầu từ tháng 6-2024.

Các hãng thiếu máy bay, bộ yêu cầu không tăng giá vé trái quy định

Trước thực trạng thiếu máy bay để khai thác, Bộ Giao thông vận tải yêu cầu Cục Hàng không Việt Nam chỉ đạo các hãng có giải pháp bổ sung máy bay, không để tăng giá vé máy bay trái quy định.