Xe buýt điện vận hành trên đường Nam Kỳ Khởi Nghĩa (phường Xuân Hòa, TP.HCM) - Ảnh: THANH HIỆP
Vấn đề hạn chế xe máy và xe ô tô cá nhân cũng đã nhiều lần được đặt ra song chưa đem lại kết quả. Đâu là nguyên nhân? Có nguyên nhân từ cách làm chưa đủ quyết liệt và vướng nhiều cái khó. Lần này sự chỉ đạo quyết liệt của Thủ tướng là động lực mạnh mẽ.
Thủ đô Hà Nội và TP.HCM đã có kế hoạch cho việc chuyển đổi xe cá nhân chạy bằng xăng sang xe điện. Nhưng đi vào công việc cụ thể là bài toán không đơn giản vì quyền lợi và cuộc sống nhiều người. Việc chuyển đổi này cần thiết phải tính toán một cách khoa học với nhiều giải pháp, bởi số lượng xe máy trong diện sẽ chuyển đổi (theo dự kiến) là không nhỏ.
Để tránh đi vào những cái khó như những lần trước cũng như giảm thiểu xáo trộn, tôi mạn phép có một vài ý kiến sau:
Về việc hạn chế xe máy nên chia theo "tuổi xe" và làm kiểu cuốn chiếu. Khuyến khích tự nguyện để được hỗ trợ khi đổi sang xe điện, Nhà nước hay doanh nghiệp thu mua lại hoặc đổi cũ lấy mới, đây là cách làm dễ được chấp nhận nhất. Vận động và tiến tới cấm xe cũ nát, xả khói mù mịt lưu thông, sau cùng mới là cưỡng chế thu hồi.
Với sản xuất, kinh doanh sản phẩm xe điện hay nhập khẩu linh kiện hoặc nguyên chiếc cần được ưu đãi thuế, phí... nhằm giảm giá thành và giá bán. Với người tiêu dùng, có thể đặc cách chỉ bỏ tiền mua mà không phải chịu bất kỳ khoản tiền nào khác như thuế phí (trước bạ, lệ phí đăng ký, biển số, phí kiểm định...).
Vấn đề được quan tâm nhất là chuyện sạc pin. Cần thêm nhiều trạm sạc lắp đặt ở nơi thuận lợi. Cùng với đó là các quy định bắt buộc thực hiện về an toàn điện với các bãi xe chung cư, nhà trọ... Phòng cháy nổ chứ không nên ngăn cấm, "hất hủi" xe điện.
Ngoài ra cần có chính sách hấp dẫn với sản xuất kinh doanh và người sử dụng phương tiện giao thông điện như: miễn giảm phí qua trạm, qua phà, gửi xe, phí cầu đường... Đó là những thông điệp hướng người dân quen hơn với những tiện ích từ xe điện.
Nhiều nước đã thực hiện các giải pháp ưu tiên phát triển xe điện. Chẳng hạn như Indonesia cho phép ô tô điện chạy tất cả các ngày, trong khi các loại phương tiện khác chỉ hoạt động ngày chẵn/lẻ.
Và khâu rất quan trọng là cơ quan chức năng phối hợp với truyền thông tuyên truyền về lợi ích của phương tiện giao thông với năng lượng xanh thật sâu rộng tới công chúng; cơ quan chức năng quyết liệt "nói đi đôi với làm" để cuối cùng là vừa đạt được mục đích giảm xe xăng tăng xe điện vừa đảm bảo an sinh xã hội.
Qua bài viết này xin bày tỏ sự luyến tiếc việc TP.HCM và một số địa phương khác ngưng dịch vụ ô tô điện bốn bánh dành cho khách du lịch, tuy nhiên theo tôi, các ban ngành liên quan cần phối hợp với nhau tìm cách tháo gỡ. Chúng ta cũng đang khuyến khích năng lượng xanh, đây là cách làm vô tình gây khó cho chủ trương chung về việc giảm phát thải từ xe.
Việc chuyển đổi sang xe điện lần này sẽ không ít khó khăn khi khởi đầu nhưng dù khó cũng phải làm, chỉ bàn làm không bàn lùi như chỉ đạo của Thủ tướng. Bởi giảm ô nhiễm môi trường sống hiện nay là chuyện không thể chậm trễ được nữa, đặc biệt Nhà nước ta đã cam kết quốc tế giảm phát thải Net Zero vào năm 2050.
Tín hiệu mới từ buýt điện
Mấy hôm nay nhiều diễn đàn trên mạng xã hội thông tin về việc TP.HCM sẽ có thêm hàng trăm xe buýt điện từ đầu tháng 8 tới. Một thông tin tích cực, tốt lành thật sự.
Thực tế cho thấy nhiều tuyến buýt điện hiện còn rất vắng khách do nhiều lý do. Nhưng ở các tuyến cũ đã thay xe mới chạy bằng điện khách vẫn đông. Buýt điện nhiều tuyến được hành khách khen ngợi vì xe mới sạch và tiếp viên lịch sự.
Việc bổ sung buýt điện để giảm thêm những xe buýt cũ cho thấy quyết tâm lớn của TP.HCM. Nếu như việc vận động người dân cất xe xăng để chuyển sang xe điện không dễ làm nhanh được thì việc tăng buýt điện là một giải pháp chủ động và tích cực từ việc phát triển phương tiện công cộng năng lượng xanh.
Thêm xe buýt điện là một cách làm thuyết phục trước khi thực hiện hạn chế xe máy. Rất nhiều người trước đây vẫn hằng ngày đi xe máy vào khu tâm TP.HCM nay đã chuyển sang đi tàu điện metro số 1, đó là một minh chứng cho thấy khi có phương tiện công cộng tiện lợi hơn, đi lại nhanh hơn, khỏi vất vả nắng mưa... mọi người sẽ sẵn sàng cất xe máy ở nhà.
Để đỡ phải tốn kém đổi từ xe máy (xăng) sang xe điện, hướng đến sự gia tăng và hiệu quả từ xe điện công cộng mới là cách làm tốt nhất cần hướng đến. Giảm xe máy, tăng xe điện sẽ hiệu quả nhất khi người dân hướng đến xe điện, tàu điện công cộng thay vì mỗi người một xe xăng cùng nhả khói.
Trong đó vai trò "đi trước đón đầu" trong việc ưu tiên tạo thuận lợi cho buýt điện và phát triển tàu điện nhanh hơn là việc cần được cơ quan chức năng quyết liệt làm nhanh và mạnh.
Đăng ký tại đây
Bình luận hay