Thách thức ‘như dãy Himalaya’ với tân thủ tướng Pháp

Ngày 13-12, Tổng thống Pháp Emmanuel Macron đã bổ nhiệm chính trị gia trung dung Francois Bayrou làm thủ tướng của nước này, để dẫn dắt đất nước thoát khỏi khủng hoảng chính trị.

Ông Bayrou là thủ tướng thứ sáu dưới thời của Tổng thống Macron, đồng thời là thủ tướng thứ tư của nước Pháp chỉ trong năm 2024, sau khi chính phủ tiền nhiệm của ông Michel Barnier bị lật đổ bởi cuộc bỏ phiếu bất tín nhiệm.

Khó khăn ngay từ phút đầu

Theo tờ Politico, ông Bayrou từ lâu đã được coi là ứng viên hàng đầu cho vị trí này, nhưng con đường đến ghế thủ tướng dường như khá gập ghềnh. 

Ông Bayrou và Tổng thống Macron đã gặp nhau tại Điện Élysée vào sáng 13-12, trong một cuộc họp mà truyền thông Pháp mô tả là "căng thẳng".

Tờ Le Monde đưa tin tổng thống Pháp ban đầu đã nói với ông Bayrou rằng ông sẽ không làm thủ tướng. Song cuối cùng Điện Élysée đã gửi thông báo qua email về việc bổ nhiệm ông Bayrou cho báo giới trước 13h ngày 13-12.

Trên thực tế, quyết định này được đưa ra muộn đến mức các nhân viên tại dinh thự Matignon, (nơi ở của thủ tướng Pháp) đã trải thảm đỏ nhưng không thể xác định được độ cao của micro cho tân thủ tướng trong buổi lễ chuyển giao chính thức vào cuối ngày, một nhà báo của AFP chia sẻ trên X.

Việc này có thể báo hiệu một chặng đường khó khăn phía trước của tân thủ tướng Pháp.

Thách thức như dãy Himalaya

Thủ tướng mới được bổ nhiệm phải đối mặt với thách thức trước mắt là thành lập một nội các có thể vượt qua cuộc bỏ phiếu bất tín nhiệm trong một Quốc hội chia rẽ, đồng thời đưa ra ngân sách cho năm 2025 nhằm hạn chế tình trạng hỗn loạn kinh tế.

Theo Hãng tin AFP, trong buổi lễ bàn giao với ông Barnier, tân Thủ tướng Francois Bayrou tuyên bố "không ai hiểu rõ tình hình khó khăn này hơn tôi", trong bối cảnh Pháp phải đối mặt với thâm hụt ngân sách ngày càng tăng cùng những bất ổn chính trị.

"Tôi hoàn toàn nhận thức được dãy Himalaya đang lơ lửng ở phía trước chúng ta", ông nói về khoản thâm hụt ngân sách hiện chiếm 6,1% GDP.

Tân thủ tướng cũng tuyên thệ sẽ đấu tranh với những gì ông mô tả là "bức tường kính đã dựng lên giữa người dân và chính quyền".

Đảng cực tả France Unbowed đã tuyên bố sẽ đưa ra một cuộc bỏ phiếu bất tín nhiệm chống lại ông Bayrou.

Lãnh đạo Đảng Xanh Marine Tondelier nói rằng đảng của bà sẽ chờ, nhưng cảnh báo sẽ “không còn lựa chọn nào khác” ngoài việc lật đổ tân thủ tướng nếu ông giữ nguyên các chính sách thời ông Macron và các bộ trưởng cũ ở những vị trí chủ chốt

Trong khi đó, lãnh đạo Đảng Xã hội Olivier Faure chỉ trích việc bổ nhiệm ông Bayrou là “một lựa chọn có thể làm trầm trọng thêm khủng hoảng dân chủ”. Tuy nhiên, ông cũng ra hiệu sẵn sàng hợp tác với chính phủ mới.

Trong một tuyên bố, Đảng Xã hội cho biết họ sẽ không bỏ phiếu lật đổ chính phủ, miễn là tân Thủ tướng Bayrou không sử dụng một động thái hiến pháp cho phép thông qua luật mà không cần sự chấp thuận của Quốc hội.

Chủ tịch Đảng Tập hợp quốc gia Jordan Bardella kêu gọi ông Bayrou hợp tác với các đảng đối lập, nhưng nhấn mạnh các điều kiện mà đảng này đặt ra khi lật đổ ông Barnier vẫn không thay đổi.

Từng vượt qua sóng gió

Ông Francois Bayrou, 73 tuổi, là một nhân vật nổi tiếng trong nền chính trị Pháp trong nhiều thập niên. Ông là người sáng lập và là lãnh đạo Đảng trung dung Phong trào Dân chủ (MoDem).

Bản thân ông Bayrou đã ba lần ứng cử tổng thống vào các năm 2002, 2007 và 2012. Kết quả cao nhất của ông là vào năm 2007, khi ông đứng thứ ba với gần 19% số phiếu bầu. Năm 2017, ông trở thành một trong những người ủng hộ hàng đầu của Tổng thống Macron.

Theo Politico, ông Bayrou từng đối mặt với những cơn gió ngược trong sự nghiệp chính trị. Ông từng là bộ trưởng giáo dục dưới thời Thủ tướng Edouard Balladur vào những năm 1990 và làm bộ trưởng tư pháp một thời gian ngắn sau khi Tổng thống Macron đắc cử năm 2017.

Tuy nhiên, ông phải từ chức sau chưa đầy một tháng khi bị điều tra chính thức với cáo buộc biển thủ quỹ của Nghị viện châu Âu. Ông Bayrou cuối cùng được tuyên trắng án do không đủ bằng chứng, nhưng các công tố viên đã kháng cáo quyết định này.

Pháp có thủ tướng mới thứ tư chỉ trong vòng 1 năm

Tổng thống Pháp Emmanuel Macron vừa bổ nhiệm ông Francois Bayrou làm thủ tướng mới, đưa ông này trở thành người thứ tư ngồi vào ghế nóng trong năm 2024.