Tấm tranh đời người

Quê tôi hồi đó ít nhà ngói nên lợp nhà chủ yếu bằng tranh. Để có hàng bán những phiên chợ, vào mùa mía mẹ thức dậy từ 3-4 giờ sáng, ra bãi mía bóc những chiếc lá mía đã khô bám đầy lông lởm chởm và những cạnh răng cưa sắc nhọn. Khi mặt trời lên cũng là lúc mẹ tôi trở về với một gánh hai bó lá mía tròn to, rồi lại tất tả ngồi đan thành những tấm tranh lợp.

Làm ra tấm tranh đã khó, mang được đến chợ bán còn vất vả hơn. Rạng sáng những ngày chợ, mẹ lầm lũi một mình bước đi trên quãng đường lởm chởm sỏi đá hơn chục cây số bằng đôi chân trần nứt nẻ, trên vai là gánh tranh nặng trĩu làm sờn vai áo mẹ. Sáng sớm mẹ đã có mặt ở chợ, mặt hàng của mẹ có nhiều người trông ngóng. Mẹ bán rất nhanh, khi về đến nhà khoảng giữa trưa bởi mẹ bán rẻ. Tiền bán được chủ yếu mẹ để mua gạo, mua dầu hỏa và mua sách vở cho anh em tôi và mẹ không bao giờ quên để dành cho tôi 200 đồng: 100 để mua phấn và 100 mua kẹo.

Khi tôi học lớp 2, có hôm lật vở của tôi mẹ thấy tôi viết nhỏ như con kiến thì hỏi tôi. Tôi nói: “Con viết nhỏ cho đỡ tốn giấy. Một cái tranh chỉ mua được một cuốn vở thôi mẹ nhỉ”. Lúc đó mẹ ôm tôi vào lòng nói chỉ cần anh em tôi thành người thì có phải gánh bao nhiêu tấm tranh đến phiên chợ đó mẹ tôi cũng vui lòng.

Giờ đây tôi đã rời xa quê hương và sống ở một thành phố hoa lệ, tôi vẫn luôn thầm cảm ơn mẹ, cảm ơn phiên chợ quê đã nuôi dưỡng cho tôi có ngày hôm nay. Và như một thói quen, mỗi lần ra ngoại thành hay về một vùng quê, tôi lại để ý đến phiên chợ và lạc mắt đi tìm một mái nhà tranh.