Tâm sự của một người mê củ cải những ngày 'thắt lưng buộc bụng'

Phơi củ cải

Sau mấy ngày dự trữ thì rau xanh đã hết, người phố bắt đầu ăn hàng hỗ trợ; hàng rau củ từ các tỉnh cao nguyên đổ về; những mớ củ cải, củ cà rốt, củ dền còn mang theo cả đất đỏ bám trên lưng được phát về từng nhà, từng nhà.

Rồi tôi mới ngồi nghĩ và tưởng tối nay chắc cả thành phố ăn món củ cải kho thịt hay củ cải kho với nấm, đậu khuôn đối với người ăn chay tháng bảy âm lịch.

Thật chưa có hồi nào hay vậy như hồi này, nhà nhà giống nhau, cả nhà ăn nhờ thực phẩm bác tổ trưởng mang tới. Mỗi bác tổ trưởng là mối dây trực tiếp với thế giới ngoài kia, mang củ quả tới nhà nhà, có ngày mấy bận, tận tụy, không than thở.

Ngâm củ cải

Rồi, để nói món củ cải quốc dân hôm nay. Mà món củ cải không phải chỉ hôm nay mới quốc dân. Nhớ ngày bé củ cải là thực đơn đầu trong món ăn của chương trình "thắt lưng buộc bụng" những năm 1971 - 1972.

Không hiểu sao mình nhớ dai dữ, tại, nhỏ đã thích đọc suốt ngày, bất kể món gì vào tay; đó là những trang Tin Tức Thời Nay mà mục "thắt lưng buộc bụng" có hướng dẫn món thịt ba chỉ kho củ cải là món tiết kiệm, bởi lý do của tác giả là củ cải trắng cắt vuông vắn kho lẫn với thịt mỡ nhìn chung vào nồi sẽ không thấy thiếu thịt, khi thời buổi "thắt lưng buộc bụng" nấu có ba lạng thịt trong nồi củ cải to thiệt là to.

Thật vậy, nói là làm luôn. Hồi đó tôi là con bé mười hai mười ba tuổi đã đảm nhiệm nấu nướng trong nhà những lúc má đi buôn bán xa chưa kịp về. Vậy là củ cải kho thịt mỡ là món trong bữa cơm "thắt lưng buộc bụng" của nhà tôi hồi đó.

Nhớ nồi thịt kho củ cải nhà tôi, lũ em đông, bài vở thì nói củ cải cũng trắng thịt heo mỡ cũng trắng dễ đánh lừa giác quan vậy mà đâu phải, có bữa tôi lật tới lật lui cái vá, tìm hoài chỉ còn củ cải; ngày bé sao mà trẻ con chúng tôi thèm thịt mỡ ghê vậy không biết.

Bữa cơm có món củ cải cũng ngon ghê

Thịt mỡ ba chỉ kho củ cải là món tủ của tôi hay là vì mê củ cải quá mà nhớ món ngon củ cải. May thay con gái và con trai trong nhà được cho ăn từ bé nên cháu cũng thích.

Đi chợ thấy củ cải là thể nào cũng mua, cắt cục vuông gần bằng miếng thịt ba chỉ cũng cắt vuông. 

Ướp thịt với mắm, xào sơ cho săn, thêm gia vị gồm ớt bột, hành tím, knor. Sau đó cho một ít nước vào thả luôn củ cải, cho nước đủ xâm xấp bằng củ cải, cho sôi lên thì vặn lửa nhỏ vừa vừa rim rim trên bếp.

Lửa riu riu cho củ cải và thịt ba chỉ cùng rủ nhau mềm; mềm đến xấn cái muỗng miếng thịt mỡ rời ra là được và lúc đó nước cũng còn xiêm xiếp nồi thịt.

Thịt mỡ kho củ cải sẽ có mùi thơm đặc biệt, như mùi thịt heo hầm nhừ, kiểu "thơm như thịt hộp" hay nói, hay thơm giống kiểu miếng thịt mỡ trong bánh chưng vậy.

Và với tôi thì củ cải nấu món gì cũng ngon, bởi tôi bị bệnh mê củ cải. Củ cải là một nguyên liệu làm ngọt tự nhiên của tất cả các món chay hôm nay; củ cải kho đậu khuôn thì thật là ngon ngọt.

Củ cải nhà nhà được phát có dư cũng không hỏng, bởi củ cải nấu được rất nhiều món, dư nữa phơi khô sau nấu dùng còn ngon hơn nữa.

Thương anh tổ trưởng lặc lè chở rau củ cho bà con quá.

Cua đồng ngày giãn cách kiếm không ra, ta xay con ruốc, nấu nồi bún riêu

TTO - Vợ nói: "Mùa dịch, kiếm mua cua xay khó hơn đi mua vàng". Nhưng cũng động viên, "yên tâm, rồi sẽ ổn", nàng bảo: "Không có cua thì dùng con ruốc xay nhuyễn, chế lại thôi, miễn sao có nồi bún riêu".