Tại sao năm nào các bộ cũng phải có ý kiến và trình đề xuất số ngày nghỉ Tết?

Công nhân và gia đình chuẩn bị về quê trước Tết Nguyên đán năm 2022 - Ảnh: HÀ QUÂN

Trước đề xuất nghỉ Tết 7 ngày hay 9 ngày của Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội, nhiều bạn đọc thắc mắc tại sao mỗi năm đến Tết, các bộ phải "nâng lên, hạ xuống" các phương án nghỉ Tết. 

Bạn đọc Thành Nhơn đặt câu hỏi: "Sao các ban ngành cứ mỗi năm đến dịp lễ Tết lại phải bàn việc nghỉ lễ mấy ngày, nghỉ Tết mấy ngày? Không phải trong luật đã quy định rất cụ thể cho phần nghỉ lễ Tết rồi sao?". 

Hay bạn đọc Văn Trương nêu ý kiến: "Theo quy định đến ngày đó là cứ nghỉ và được nghỉ bù nếu như trúng ngày nghỉ cuối tuần. Có gì đâu mà đến các ngày lễ Tết thì mang ra bàn là sao nhỉ?".

Nhiều ý kiến cho rằng nên ấn định thời điểm nghỉ Tết âm lịch cho thống nhất, rồi hằng năm cứ thế thực hiện để tránh lãng phí thời gian, công sức các bộ ngành nêu và tổng hợp ý kiến trình Chính phủ quyết định. 

Trước những băn khoăn này, đại diện Cục An toàn lao động (Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội) cho biết căn cứ Bộ luật lao động 2019, cục xây dựng dự thảo các phương án nghỉ Tết âm lịch và Quốc khánh 2-9 để xin ý kiến các bộ ngành liên quan trước khi trình Thủ tướng quyết định.

Sau khi Thủ tướng quyết định, Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội sẽ thông báo lịch nghỉ lễ, Tết cho các cơ quan liên quan và người dân được biết. Lịch nghỉ Tết Nguyên đán không cố định qua các năm do cơ quan chuyên môn phải căn cứ các điều kiện kinh tế - xã hội, từ đó đề xuất phương án nghỉ lễ linh hoạt, hài hòa nhất.

Trước khi Bộ luật lao động năm 2019 có hiệu lực, quy định nghỉ Tết âm lịch vẫn là 5 ngày. Chẳng hạn, 1 ngày trước Tết và 4 ngày sau Tết hoặc 2 ngày trước Tết và 3 ngày sau Tết.

Đề xuất của Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội hướng tới khối công chức, viên chức. Đối với người lao động trong doanh nghiệp, cơ quan soạn thảo "mở" quy định, khuyến khích áp dụng vì nhiều công ty có lao động xa nhà, có lịch sản xuất đặc thù…

Doanh nghiệp có quyền tự quyết lịch nghỉ căn cứ vào phương án do Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội đề xuất, tuy nhiên phải thông báo trước khi thực hiện ít nhất 30 ngày để người lao động chủ động mua vé tàu, vé xe, sắp xếp công việc.

Trước ý kiến nên chăng cố định nghỉ Tết Nguyên đán, chẳng hạn từ 28 Tết, một chuyên gia của Cục An toàn lao động cho rằng cần nghiên cứu thêm vì ngày này thay đổi hằng năm và khi đề xuất cần cân đối số ngày nghỉ trước và sau Tết.

Nếu quy định "cứng" nghỉ từ ngày 28 Tết âm lịch thì Quốc hội phải lấy ý kiến sửa lại Bộ luật lao động 2019. Thêm nữa, nếu ngày 28 Tết âm lịch vào thứ hai thì người lao động nghỉ 5 ngày liền trước Tết (cộng thêm 2 ngày nghỉ cuối tuần trước Tết). 

Nếu ngày 28 Tết vào thứ năm như năm 2023, công chức, viên chức, người lao động chỉ được nghỉ 2 ngày trước Tết do ngày 30 Tết trùng với ngày nghỉ - thứ bảy. Việc này sẽ đặt ra nhiều vấn đề kinh tế - xã hội.

Trao đổi với Tuổi Trẻ Online, ông Hà Tất Thắng - cục trưởng Cục An toàn lao động - nêu rõ: "Dịp nghỉ Tết âm lịch 2023, người lao động được nghỉ 5 ngày Tết và 2 ngày nghỉ cuối tuần. Nói nghỉ Tết 7 ngày, 9 ngày là sai quy định".

Ngoài ra, quy định 5 ngày nghỉ Tết âm lịch có thể phát sinh trường hợp đặc biệt. Chẳng hạn, Tết Nguyên đán Nhâm Dần 2022 nghỉ 9 ngày liền là do 5 ngày nghỉ Tết ở giữa 4 ngày nghỉ cuối tuần (thứ bảy, chủ nhật của tuần trước và sau Tết), do đó nhiều người hiểu lầm nghỉ Tết tới 9 ngày.

Công đoàn đề xuất nghỉ Tết 8 ngày thay vì 7 ngày cho người lao động

TTO - Theo Tổng liên đoàn Lao động, để vui xuân, đón Tết thì công tác chuẩn bị mua sắm Tết và nhu cầu di chuyển từ địa phương này đến địa phương khác cần nhiều thời gian khi tỉ lệ người lao động di cư là rất lớn.