Sử dụng điện, nước thông minh: Cài đúng ứng dụng, tránh bị lừa mất tiền oan

Ngành điện, nước nỗ lực bảo vệ khách hàng

Ông Bùi Trung Kiên - phó tổng giám đốc Tổng công ty Điện lực TP.HCM - cho biết ứng dụng chăm sóc khách hàng đã được đơn vị triển khai 10 năm. Phiên bản hiện nay là phiên bản tốt nhất giúp khách hàng thuận tiện trong giao dịch và cũng đảm bảo an ninh, an toàn nhất.

Qua ứng dụng, người dân có thể theo dõi được điện năng tiêu thụ mỗi ngày và nhiều chức năng cần thiết khác. Hiện nay số liệu ghi nhận có khoảng 2 triệu/2,8 triệu khách hàng đã cài đặt ứng dụng. Tuy nhiên có thể một hộ nhiều người cùng dùng ứng dụng nên tỉ lệ khách hàng chính chủ cài đặt khoảng 40%.

"Hiện nay chúng tôi đặt yếu tố bảo mật lên hàng đầu. Chúng tôi đưa ra các công cụ để xác thực khách hàng. Việc tiện dụng cho các lứa tuổi cũng được ngành điện rất quan tâm. Đối với người trẻ thì dễ, còn người lớn tuổi chúng tôi làm thật trực quan để họ tiếp cận dễ nhất có thể", ông Kiên nói.

Về vấn đề xuất hiện các cuộc gọi lừa đảo, ông Kiên nhận định trong thời gian qua có nhiều đối tượng lừa đảo lợi dụng ngành điện để lừa tiền khách hàng.

Do đó ngoài các kênh tuyên truyền như báo chí, mạng xã hội... ngành điện có tổng đài chăm sóc khách hàng chính thức 1900 54.54.54. Còn khi gọi cho người dân thì nhân viên sử dụng cuộc gọi định danh, đặc biệt không gọi số cá nhân.

Ngành điện khuyến cáo các kênh của điện lực là công khai. Việc đóng tiền, cắt điện thì có nhân viên trực tiếp tham gia, không thông báo điện thoại. Tiền điện mỗi kỳ sẽ thông báo qua ứng dụng và không nhận chuyển tiền qua tài khoản cá nhân", ông Kiên nhấn mạnh.

Ông Kiên nói thêm ngành điện TP.HCM có liên kết với các kênh thu tiền như cửa hàng tiện lợi, VNPay, MoMo… Người dân chỉ cần nhập mã khách hàng sẽ ra số tiền, nếu không nợ thì an tâm.

Còn đối với ngành nước, ông Nguyễn Thanh Sử - phó tổng giám đốc Tổng công ty Cấp nước Sài Gòn TNHH MTV Sawaco - chia sẻ thời gian qua, ngành nước đã triển khai ứng dụng chăm sóc khách hàng ở các đơn vị cấp nước. Để nâng cao hơn dịch vụ tháng 4 vừa qua, Sawaco cho ra mắt ứng dụng chăm sóc khách hàng, hiện đang triển khai ở các khu vực nội thành, những nơi phát triển công nghệ cao.

Ứng dụng này hạn chế ở những khu vực vùng ven và các khách hàng người cao tuổi không có thói quen sử dụng dịch vụ trực tuyến và lo ngại bảo mật thông tin cá nhân. Đến nay trên 10% khách hàng tiếp tục đăng ký và tiếp tục gia tăng.

Ngành nước đang tăng cường truyền thông giới thiệu ứng dụng như trực tiếp cài đặt cho khách hàng, hướng dẫn hỗ trợ cài đặt tại quầy giao dịch các đơn vị cấp nước.

"Khách hàng có thể nhận diện những thủ đoạn lừa đảo thường gặp như gọi điện thoại thông báo nợ tiền nước; đe dọa không đóng tiền sẽ bị cắt nước gây bối rối cho người dân. Hoặc đăng ký định mức nước; ký hợp đồng điện tử. Các đối tượng này yêu cầu khách hàng đăng ký vào các đường link, ứng dụng, tập tin đính kèm từ đó chiếm đoạt tài sản", ông Sử thông tin.

Thông tin thêm về các vụ lừa đảo trong lĩnh vực cấp nước, ông Nguyễn Minh Hải - phó giám đốc Công ty cổ phần Cấp nước Trung An - cho biết từ đầu năm tới nay nhiều khách hàng của đơn vị báo bị lừa với chiêu thức đề nghị ký lại hợp đồng điện tử; thiếu nợ nước…

Các đối tượng này hướng dẫn người dân kết bạn Zalo, chuyển khoản vào tài khoản công ty cấp nước số tiền nhỏ để khách hàng không nghi ngờ. Khi chuyển xong thì đề nghị chụp hình lại để làm chứng minh. Sau đó dần thao túng gửi đường link, mã QR rồi chiếm đoạt số tiền lớn hơn.

"Chúng tôi đã đề nghị phường, xã chia sẻ các ấp và khu phố để nhân dân không bị lừa. Khi ngưng cung cấp nước, chúng tôi cử nhân viên đến tận nhà thông báo đến chính chủ, đóng tiền qua kênh chính thống. Năm 2024 - 2025, chúng tôi triển khai gọi điện bằng cuộc gọi định danh đã đăng ký với nhà mạng. Nếu khách hàng nghi ngờ, có thể liên hệ trực tiếp công ty để được tư vấn thêm", ông Hải lưu ý.

Công an TP.HCM khuyên người dân bình tĩnh, cảnh giác

Trước tình trạng lừa đảo các lĩnh vực thiết yếu nở rộ, thượng tá Võ Minh Hải - phó trưởng Phòng an ninh mạng và phòng chống tội phạm công nghệ cao, Công an TP.HCM - cho biết các đối tượng lừa đảo thường đánh vào tâm lý của người dân hoặc đánh vào lòng tham của người dân.

Ngoài các hình thức như ngành điện, nước nêu ra, hiện nay có hình thức mới là lập những trang web giả mạo đơn vị cấp điện, nước kêu gọi đầu tư.

"Khó khăn trong truy xét tội phạm dạng này là do cách thức hoạt động của đối tượng thay đổi liên tục. Họ sử dụng thông tin từ các quốc gia bên ngoài Việt Nam. Thời gian qua chúng tôi có những chuyên án sang Campuchia truy bắt tội phạm. Qua rà soát phát hiện hơn 1.600 cuộc gọi lừa đảo", thượng tá Hải cung cấp.

Theo thượng tá Hải, khi phát hiện có dấu hiệu lừa đảo hoặc đã bị lừa đảo, người dân cần tập hợp những thông tin cần thiết để báo cho cơ quan có thẩm quyền. Hiện nay Công an TP.HCM đang triển khai ứng dụng có chức năng hỗ trợ người dân báo cáo các vụ vi phạm.

Đối với người dân cần chủ động kiểm tra đường link, số điện thoại lừa đảo thông qua các kênh thông tin chính thống.

Thượng tá Hải cũng khuyến cáo người dân cần bình tĩnh, luôn nghi ngờ trước những nội dung mượn tiền, gây sức ép… Cần kiểm tra, xác minh thông tin kỹ lưỡng. Và đặc biệt khi hoạt động trên không gian mạng cần phải đề phòng, hết sức cảnh giác.

Người trẻ đóng vai trò chống lừa đảo

Chuyên gia công nghệ Nguyễn Hồng Phúc đánh giá kênh ứng dụng của ngành điện, nước hiện nay rất tiện lợi cho người dùng. Tuy nhiên vẫn còn những kẽ hở để đối tượng xấu triển khai kịch bản lừa đảo lên người dùng, đặc biệt là người lớn tuổi, ít sử dụng công nghệ.

Những nền tảng công nghệ điện, nước sẽ được sử dụng tối ưu nhất khi người dùng là người thông thạo công nghệ. Theo đó không nên để người yếu thế trong xã hội tiếp cận với "rủi ro" công nghệ.

Thay vào đó, người trẻ nên chủ động trở thành nguồn thông tin tin cậy và là "lá chắn" của gia đình. Trường hợp có bất kỳ cuộc gọi lừa đảo nào, người trẻ chỉ cần dặn phụ huynh gọi lại cho con cháu. Bước này sẽ giúp bẻ gãy bất kỳ kịch bản lừa đảo nào.

Làm sao để người dân sử dụng dịch vụ điện - nước thông minh, an toàn?

Chiều 3-6, báo Tuổi Trẻ phối hợp SAWACO và EVNHCMC tổ chức talkshow kết hợp giao lưu trực tuyến 'Dịch vụ điện - nước: Sử dụng thông minh, giao dịch an toàn'.