Sông Đáy chảy qua xã Vân Côn (huyện Hoài Đức, Hà Nội) gần như bị "biến dạng" bởi tình trạng bồi lắng, xả thải trong suốt nhiều năm qua
Oằn mình hứng nước thải và tình trạng bồi lắng hai bên bờ đã khiến nhiều đoạn sông ở ngoại thành Hà Nội bị "biến dạng", không còn hình hài của dòng sông Đáy.
Sông Đáy lấy nước từ sông Hồng qua cống Cẩm Đình (huyện Phúc Thọ, Hà Nội), nhưng do mực nước sụt giảm cũng là một trong những nguyên nhân gia tăng gây ô nhiễm môi trường nước sông Đáy.
Ghi nhận của Tuổi Trẻ Online những ngày cuối tháng 12-2024, sông Đáy tại các huyện như Hoài Đức, Quốc Oai (Hà Nội) đang bị ô nhiễm rất nghiêm trọng. Tình trạng ô nhiễm gia tăng bởi khoảng một tháng trở lại đây không có mưa lớn, và những cống nước thải lộ thiên vẫn xả ra dòng sông này.
Đáng lo ngại hơn, tình trạng bồi lắng rất nhanh khiến diện tích mặt nước bị thu hẹp đáng kể. Có đoạn sông Đáy ở xã Vân Côn (huyện Hoài Đức) chỉ còn rộng khoảng 4-5 mét, mặt nước đen đặc, nổi váng giống như dầu thải và bốc mùi hôi thối. Hay tại xã Yên Sơn (huyện Quốc Oai) sông Đáy có đoạn giống như rãnh nước thải.
Trao đổi với Tuổi Trẻ Online, đại diện Bộ Tài nguyên và Môi trường cho biết nước thải sinh hoạt là nguồn ô nhiễm lớn nhất đối với lưu vực sông Nhuệ - Đáy, chiếm tỉ lệ trên 65% trong tổng lượng nước thải xả vào lưu vực. Tại Hà Nội, nước thải sinh hoạt thải ra các sông nội thành, sau đó đổ vào sông Nhuệ - sông Đáy khoảng 1 triệu m3/ngày, đêm, trong đó mới chỉ có khoảng 22% được xử lý.
Tại Hà Nam, lượng nước thải sinh hoạt phát sinh khoảng 114.000 m3/ngày, đêm và chỉ có 60% số khu đô thị trên địa bàn tỉnh có hệ thống xử lý nước thải tập trung. Và ở Ninh Bình phát sinh khoảng 100.000m3/ngày, đêm, trong đó chỉ có 11% số đô thị có hệ thống xử lý nước thải tập trung, và tỉ lệ nước thải sinh hoạt được xử lý mới đạt khoảng 15%.
Theo Viện Quy hoạch thủy lợi (Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn), tình trạng hạ thấp lòng sông Hồng diễn biến phức tạp, ảnh hưởng nghiêm trọng đến hiệu suất lấy nước của các công trình thủy lợi như cống Cẩm Đình (huyện Phúc Thọ, Hà Nội - dẫn nước vào sông Đáy). Thời điểm cuối tháng 12-2024, phóng viên Tuổi Trẻ thực địa, cống Cẩm Đình cạn trơ đáy
Viện Quy hoạch thủy lợi cho biết tình trạng hạ thấp mực nước sông Hồng ngoài gây khó khăn cho việc lấy nước phục vụ bảo đảm môi trường sinh thái của một số hệ thống sông còn tạo ra những "đoạn sông chết" như sông Đáy, do không thể duy trì dòng chảy thường xuyên
Một số đoạn sông Đáy ở huyện Hoài Đức (Hà Nội)
Sông Đáy chảy dưới đại lộ Thăng Long (thuộc địa phận xã Yên Sơn, huyện Quốc Oai, Hà Nội)
Sông Đáy tại TP Phủ Lý (Hà Nam) nước không đen và không bị bồi lắng như một số huyện ở Hà Nội, nhưng chỉ số quan trắc của Sở Tài nguyên và Môi trường Hà Nam cho thấy tại cầu Phủ Lý có thời điểm nồng độ amoni vượt 7,6 lần (amoni trong nước dễ chuyển hóa thành nitrit gây hại cho sức khỏe con người) và oxy hòa tan nhỏ hơn 2,59 lần giới hạn cho phép. Cơ quan chức năng đã phải đưa ra các giải pháp phòng ngừa để hạn chế thiệt hại về nguồn lợi thủy sản
Bà Nguyễn Thị Vân (70 tuổi, ở xã Phù Vân, TP Phủ Lý, Hà Nam) cho biết: "Khoảng 15 năm trước, sông Đáy bắt đầu ô nhiễm. Nhiều thời điểm hanh khô, gió mạnh thổi mùi hôi thối vào nhà dân không chịu được. Tôi là người địa phương, lớn lên bên cạnh dòng sông, thấy mỗi năm trôi qua sông Đáy ô nhiễm nặng thêm, rất buồn. Mong Nhà nước sớm phục hồi dòng sông Đáy đang bị ô nhiễm, đặc biệt là đoạn sông ở Hà Nội"
Mặc dù nguồn nước bị ô nhiễm nhưng sông Đáy vẫn đang là "nguồn sống" cho nhiều người dân TP Phủ Lý (Hà Nam) mưu sinh nghề thả lưới, nuôi cá lồng
Cứu sông Đáy bằng cách nào?
Theo Bộ Tài nguyên và Môi trường, để giải quyết ô nhiễm trên lưu vực sông Nhuệ - Đáy, ngoài những giải pháp lâu dài thì trước mắt cần tập trung xử lý ô nhiễm các sông nội thành Hà Nội (các sông Tô Lịch, Lừ, Sét, Kim Ngưu là nguồn gây ô nhiễm chính cho sông Nhuệ - Đáy).
Thực hiện các giải pháp cấp thoát nước, lưu thông dòng chảy. Tập trung xử lý nước thải của Hà Nội và xử lý nước thải một số làng nghề, cụm công nghiệp của Hà Nam. Triển khai dự án cải tạo phục hồi môi trường, khơi thông dòng chảy để giải quyết ô nhiễm nước sông Nhuệ - Đáy (ở Hà Nội, Hà Nam, Ninh Bình) và sông Châu Giang (ở Hà Nam).
Đăng ký tại đây
Bình luận hay