17/08/2013 15:44 GMT+7

Sa kê - món ngon mùa Vu Lan

THANH TÂM
THANH TÂM

TTO - Góc vườn nhà nội tôi có cây sa kê cổ thụ, gốc cây to cỡ một người ôm không xuể. Mỗi khi vào Rằm lớn (tháng 7 đến tháng 10 Âm lịch) cũng là mùa thu hoạch sa kê.

Nội sai các bác trèo lên cây hái sa kê đem cúng chùa, số còn lại để làm thức ăn.

Phóng to
Trái sa kê - Ảnh: T.Tâm

Tôi, lúc bấy giờ thường lựa những trái sa kê vỏ chín vàng để riêng một góc, chờ trưa đến để nội luộc ăn. Sa kê chín luộc có vị ngòn ngọt, deo dẻo, thơm ngon không trái nào sánh bằng. Hàng ngày, trong những bữa ăn chay đạm bạc, nội thường lựa những trái sa kê già để hầm dừa với bí rợ và chuối xiêm chín. Lâu lâu có chút đỉnh tiền bán trái cây thì có thêm món sa kê hầm xương heo...

Nhưng kỷ niệm sâu sắc nhất hằn ghi trong ký ức tuổi thơ tôi là khi theo nội đi chùa lễ Phật ngày rằm tháng bảy. Hành lễ xong, mọi người xuống nhà trù, thế nào tôi cũng được thưởng thức món kiểm rất ngon do các ni cô trong chùa khoản đãi. Trước khi ra về, nội còn xin các ni cô một ít “lộc kiểm” mang về...

Trái sa kê chế biến món ăn nào cũng ngon. Chính cái vị bùi bùi, deo dẻo, ngọt nhè nhẹ của sa kê làm say đắm khẩu vị biết bao thực khách. Với những ngày rằm hay lễ Vu Lan, sa kê làm món chay không chỉ bồi dưỡng tốt sức khỏe mà còn giữ tâm hồn thanh tịnh.

Sa kê khi chế biến chỉ cần gọt bỏ phần vỏ và cùi bên trong, giữ lại phần thịt, chỉ lưu ý trong quá trình rửa phải cho một ít muối vào nước để sa kê không bị sẫm màu do trái có có nhiều mủ.

Với món sa kê lăn bột chiên, chỉ cần cắt sa kê thành từng khoanh dầy cỡ 2 - 3 phân, cắt làm tư, rửa sạch, để ráo. Kế đến, pha bột gạo, bột mì ngang cùng ít nước và gia vị đánh đều cho bột hơi sền sệt rồi nhúng từng miếng sa kê vào. Bắc chảo dầu lên bếp, tăng độ lửa lớn cho dầu sôi, thả từng miếng chiên. Giảm độ lửa liu riu cho đến khi miếng sa kê chín vàng, vớt ra cho vào giấy thấm, gắp ra dĩa là xong.

Sa kê (còn có tên gọi là cây bánh mì) là một loại cây đặc thù ở miền Tây Nam bộ. Mỗi năm cây cho trái 2 lần (mùa xuân và mùa thu). Những năm gần đây, cây sa kê được trồng nhiều để lấy trái, lấy bóng mát hay trang trí cảnh quan ở những khu chung cư, biệt thự.

Trái sa kê có hình quả trứng, lớn cỡ miệng tô, vỏ màu xanh, có nhiều gai như trái mít, không có hạt, cơm thịt màu trắng. Theo phân tích, trái sa kê chứa 25% tinh bột, 3% protein, 0,5 % lipid, và nhiều chất bổ khác như: vitamin C (20mg/100gram), kali, kẽm, thiamin… Không những trái sa kê bổ dưỡng, mà cây sa kê cũng lắm hữu dụng. Theo Đông y, rễ sa kê có tính làm dịu, trị ho; vỏ sa kê có tác dụng sát trùng; lá sa kê có công dụng tiêu viêm, tiêu độc, lợi tiểu…

Theo GS.TS Nguyễn Văn Luật, Chủ tịch Hội Giống cây trồng Nam bộ (nguyên Viện trưởng Viện Lúa đồng bằng sông Cửu Long), trước áp lực của tình trạng “biến đổi khí hậu” và “hiểm họa nước biển dâng cao” làm giảm diện tích trồng lúa ở ĐBSCL, ông đã đề nghị các nhà khoa học phải có trách nhiệm sưu tầm và phát triển loại “cây lương thực” có ích này.

Phóng to
Sa kê hầm dừa - Ảnh: T.Tâm
Phóng to
Kiểm chay ngày rằm - Ảnh: T.Tâm

Riêng, món sa kê nấu kiểm phải dụng công một chút. Muốn có nồi kiểm ngon phải có dừa nạo lấy nước và lấy cùi dừa cắt thành sợi như con bánh canh. Dừa khô nạo lấy nước cốt và nước dão. Ngoài sa kê còn có thêm khoai lang, bí rợ, đậu đũa, mướp khía, nấm mèo, bột khoai, bột báng, táo đỏ, đậu phộng, hạt sen, tàu hũ ky…

Uớp muối, đường vào sa kê, khoai lang và bí rợ vào nồi cho ngấm. Cho nước dừa, nước cốt dão ngập xâm xấp vào sa kê, khoai lang, bí rợ nấu chín để sẵn ra nồi thứ nhất. Kế đến, cho đậu đũa, đậu phộng, hạt sen… đã sơ chế vào nồi thứ hai nấu chín. Đổ hai thứ cho vào chung một nồi rồi đổ cùi dừa nạo, tàu hũ ky, bột khoai, bột báng, táo đỏ… vào sau chót.

Cuối cùng, cho nước cốt đậm đặc vào. Nêm nếm lần cuối cho vừa khẩu vị, nhắc xuống. Múc ra tô dùng, thêm vào nhúm đậu phộng rang giã giập là xong.

Dùng muỗng múc một miếng kiểm cho vào miệng nhai chậm rãi. Vị béo, ngọt, của nước cốt dừa, của khoai lang, bí rợ hòa lẫn vị bùi bùi, beo béo của sa kê lan tỏa vào vị giác, len xuống thực quản… tạo thành một “hợp khúc” rau quả thiên nhiên thuần khiết, vô cùng hấp dẫn...

THANH TÂM

Bình luận hay

Chia sẻ

Tuổi Trẻ Online Newsletters

Đăng ký ngay để nhận gói tin tức mới

Tuổi Trẻ Online sẽ gởi đến bạn những tin tức nổi bật nhất

Bình luận (0)
Tối đa: 1500 ký tự

Tin cùng chuyên mục

Không béo, ít calo, trái cây tươi: Bí quyết giúp cà phê Luckin Coffee hút giới trẻ

Sự xuất hiện của Luckin Coffee - chuỗi cà phê phát triển nhanh bậc nhất Trung Quốc - tại New York đang làm chao đảo thị trường Mỹ, với chiến lược định giá gây sốc và công nghệ phục vụ hiện đại.

Không béo, ít calo, trái cây tươi: Bí quyết giúp cà phê Luckin Coffee hút giới trẻ

Món Hàn Quốc gà hầm sâm, canh cá chạch, canh sườn bò bổ dưỡng chống nóng mùa hè

Thay vì ăn đồ mát lạnh, vào những ngày hè oi nồng, người Hàn Quốc lại thường ăn những món canh nóng hổi với quan niệm 'lấy nhiệt trị nhiệt'.

Món Hàn Quốc gà hầm sâm, canh cá chạch, canh sườn bò bổ dưỡng chống nóng mùa hè

Sợ cơm lươn unagi quốc hồn quốc túy gặp khó, Nhật Bản phản ứng với châu Âu

Ngày 27-6, Liên minh châu Âu (EU) đề xuất áp đặt các hạn chế xuất khẩu đối với tất cả các loài lươn theo một công ước quốc tế về kiểm soát buôn bán các loài có nguy cơ tuyệt chủng, bất chấp sự phản đối mạnh mẽ từ phía Nhật Bản.

Sợ cơm lươn unagi quốc hồn quốc túy gặp khó, Nhật Bản phản ứng với châu Âu

Phô mai và thịt nguội ngon nhất, ở đâu?

Từ năm 2015, Parma - thuộc vùng Emilia Romagna của nước Ý - được UNESCO vinh danh là 'Thành phố sáng tạo về ẩm thực'. Không chỉ nổi bật với di sản lịch sử, nghệ thuật và văn hóa phong phú, Parma còn khiến du khách say mê bởi kho tàng ẩm thực đặc sắc.

Phô mai và thịt nguội ngon nhất, ở đâu?

Những thảm họa kinh dị trong show làm bánh Spring Baking Championship

Dù là những cái tên sáng giá trong giới làm bánh, các thí sinh tại Spring Baking Championship vẫn có lúc thất bại trước những thử thách đầy bất ngờ, để lại những tình huống 'khóc dở mếu dở' trong chương trình.

Những thảm họa kinh dị trong show làm bánh Spring Baking Championship

Daesung Big Bang liên tục khen chả giò, sinh tố và heo sữa quay, fan kêu ‘mê Việt Nam rồi chứ gì’

Daesung liên tục khen các món ăn Việt Nam. Khán giả nói ‘mê Việt Nam rồi chứ gì’, chào mừng anh quay trở lại.

Daesung Big Bang liên tục khen chả giò, sinh tố và heo sữa quay, fan kêu ‘mê Việt Nam rồi chứ gì’
Tất cả bình luận (0)
Ý kiến của bạn sẽ được biên tập trước khi đăng, xin vui lòng viết bằng tiếng Việt có dấu.
Được quan tâm nhất
Mới nhất
Hiện chưa có bình luận nào, hãy là người đâu tiên bình luận về bài viết.
Tối đa: 1500 ký tự
Avatar
Đăng ký bằng email
Khi bấm "Đăng ký" đồng thời bạn đã đồng ý với điều khoản của toà soạn Đăng ký
Đăng nhập
Thông tin bạn đọc Thông tin của bạn đọc sẽ được bảo mật an toàn và chỉ sử dụng trong trường hợp toà soạn cần thiết để liên lạc với bạn.
Gửi bình luận
Đóng
Hoàn thành
Đóng

Bình luận (0)
Tối đa: 1500 ký tự
Tất cả bình luận (0)
Ý kiến của bạn sẽ được biên tập trước khi đăng, xin vui lòng viết bằng tiếng Việt có dấu.
Được quan tâm nhất
Mới nhất
Hiện chưa có bình luận nào, hãy là người đâu tiên bình luận về bài viết.
Tối đa: 1500 ký tự
Avatar