20/03/2018 15:42 GMT+7

Rối loạn tăng sắc tố da mặt

Nguồn: Bệnh viện Da liễu Trung ương
Nguồn: Bệnh viện Da liễu Trung ương

Rối loạn tăng sắc tố da mặt là một tình trạng bệnh lý hay gặp trên lâm sàng. Chẩn đoán bệnh khá phức tạp, do đó điều trị cũng gặp nhiều khó khăn.

Rối loạn tăng sắc tố da mặt - Ảnh 1.

Ảnh minh họa. Nguồn: dalieu.vn

Hầu hết các rối loạn sắc tố da mặt xuất hiện ở làn da tối màu, đặc biệt là những người có sử dụng chất làm trắng tại chỗ. Dựa trên vị trí phân bố của sắc tố melanin cũng như màu sắc của tổn thương trên lâm sàng và dưới ánh sáng đèn Wood, người ta chia ra 3 loại tăng sắc tố chính:

Tăng sắc tố màu nâu: Do tăng lượng melanin ở lớp tế bào đáy của thượng bì qua 2 cơ chế chính:

- Tăng sản xuất melanin, số lượng tế bào hắc tố vẫn bình thường

- Tăng số lượng tế bào hắc tố

Trên lâm sàng thường gặp các bệnh như rám má thượng bì, lentigines, tàn nhang…

Tăng sắc tố màu xanh: Do tăng lượng melanin ở trung bì qua 3 cơ chế chính:

- Tăng vận chuyển melanin từ thượng bì xuống trung bì

- Tăng sản xuất melanin bởi tế bào hắc tố ở trung bì

- Các sắc tố ngoại sinh lắng đọng ở trung bì

Trên lâm sàng thường gặp các bệnh như rám má trung bì, bớt Hori, tăng sắc tố Riehl, Ochronosis ngoại sinh…

Tăng sắc tố hỗn hợp: Mang đặc điểm của 2 loại trên, chủ yếu hay gặp là rám má hỗn hợp

Các bệnh rối loạn tăng sắc tố da mặt hay gặp

Rối loạn tăng sắc tố thượng bì

+ Rám má thượng bì: tổn thương là dát tăng sắc tố màu nâu, ranh giới rõ, đối xứng 2 bên, hay gặp ở vùng má, trán và cằm. Dưới ánh sáng đèn Wood, tổn thương được quan sát rõ hơn. Bệnh hay gặp ở nữ giới từ 30-40 tuổi có làn da tối màu. Yếu tố gen (gia đình), yếu tố hormon và sự phơi nhiễm tia cực tím (tia UV) được coi là 3 nguyên nhân chính của rám má. Tỉ lệ rám má thượng bì không nhiều nhưng đáp ứng tốt với các thuốc bôi tại chỗ và peel nông (lột mặt nông), ít trường hợp phải can thiệp bằng laser.

+ Tàn nhang: Khởi phát từ nhỏ, chủ yếu người da sáng màu (châu Âu), bệnh mang yếu tố gen (gia đình). Tổn thương là dát tăng sắc tố màu vàng/ nâu/ đen kích thước nhỏ 2-4 mm, ranh giới rõ, đối xứng 2 bên ở vùng da hở. Điều trị bằng thuốc bôi ít có hiệu quả, cần sự can thiệp của laser thẩm mỹ.

+ Lentigines: Gồm 2 nhóm:

- Lentigines đơn thuần: Dát nhỏ < 5mm, màu đậm hơn tàn nhang, không ưu thế vùng da hở.

- Lentigines solar (đồi mồi): Dát nâu đen ưu thế ở vùng da hở của người lớn tuổi.

Bệnh chịu ảnh hưởng lớn từ môi trường, đặc biệt là tia UV. Do đó việc sử dụng kem chống nắng là vô cùng quan trọng trong điều trị bệnh, kết hợp với laser thẩm mỹ.

Rối loạn tăng sắc tố trung bì

+ Rám má trung bì: Hay gặp hơn rám má thượng bì. Tổn thương là dát tăng sắc tố màu nâu xám, ranh giới thường không rõ, đối xứng ở má, trán, cằm. Dưới ánh sáng đèn Wood, tổn thương mờ nhạt hơn. Nguyên nhân tương tự như rám má thượng bì. Điều trị rám má trung bì khó khăn hơn rám má thượng bì do kém đáp ứng với thuốc bôi tại chỗ. Chủ yếu cần sự can thiệp của laser.

+ Bớt Hori: Là rối loạn tăng sắc tố mắc phải ở người phương Đông do hoạt hóa tế bào sắc tố bởi nhiều nguyên nhân khác nhau như tia UV, hormon, viêm…. Bệnh khởi phát sớm 94,5 % sau 11 tuổi. Tổn thương là dát mà nâu xám/ xanh xám dạng lốm đốm đối xứng 2 bên gò má. Điều trị thuốc bôi hầu như không có tác dụng. Laser đem lại hiệu quả cao, tỉ lệ tái phát thấp.

+ Tăng sắc tố Riehl: Là một dạng viêm da tiếp xúc do mỹ phẩm và hóa chất. Dát tăng sắc tố màu nâu/ đen lan tỏa hoặc dạng mạng lưới, thường có tổn thương vệ tinh quanh nang lông, bong vảy nhẹ. Đôi khi dát đỏ và ngứa. Vị trí tổn thương khởi đầu ở vùng trán, thái dương, sau lan rộng ra khắp mặt. Điều trị có hiệu quả bằng laser QS Nd: YAG, IPL…

+ Ochronosis ngoại sinh: Là một rối loạn tăng sắc tố mắc phải, liên quan đến thuốc làm trắng tại chỗ như hydroquinon, resorcinol, phenol hoặc thuốc tiêm (thuốc kháng sốt rét quinine). Ở giai đoạn điển hình, tổn thương là sẩn màu nâu đen, phân bố dạng chấm hoặc dạng trứng cá muối caviar, thường ở mặt trong má, vùng trán, thái dương, quanh mắt, ít hơn ở quanh miệng hay cằm. Chẩn đoán xác định bằng sinh thiết tổn thương. Bệnh rất khó khăn trong điều trị, thuốc bôi tại chỗ dường như không đem lại hiệu quả. Laser cũng chỉ có tác dụng hạn chế, đôi khi phải điều trị nhiều lần.

Rối loạn tăng sắc tố hỗn hợp

Trên lâm sàng chủ yếu gặp rám má hỗn hợp mang đặc điểm của 2 loại rám má thượng bì và trung bì. Tổn thương bao gồm dát nâu ranh giới rõ và dát xanh xám ranh giới không rõ, đối xứng 2 bên ở má, trán hoặc cằm. Điều trị rám má hỗn hợp khó hơn nhiều lần so với 2 loại rám má trên do phải kết hợp các phương pháp điều trị đơn lẻ.

Nguồn: Bệnh viện Da liễu Trung ương

Bình luận hay

Chia sẻ

Tuổi Trẻ Online Newsletters

Đăng ký ngay để nhận gói tin tức mới

Tuổi Trẻ Online sẽ gởi đến bạn những tin tức nổi bật nhất

Bình luận (0)
Tối đa: 1500 ký tự

Tin cùng chuyên mục

Đái tháo đường âm thầm 'tấn công' người trẻ, 5 người sẽ có 1 người không biết bệnh

Đó là thông tin được PGS Nguyễn Thị Bích Đào - chủ tịch Hội Đái tháo đường và nội tiết TP.HCM - chia sẻ tại hội thảo khoa học Chiến lược quản lý các bệnh lý tim mạch - chuyển hóa từ khuyến cáo đến thực hành lâm sàng do Bệnh viện Gia An 115 tổ chức.

Đái tháo đường âm thầm 'tấn công' người trẻ, 5 người sẽ có 1 người không biết bệnh

Cách nhận biết, điều trị bệnh 13% dân số thế giới mắc: Kém khoáng men răng hàm - răng cửa

Kém khoáng hóa men răng hàm - răng cửa (MIH) là bệnh lý phổ biến liên quan đến khiếm khuyết cấu trúc men răng trong quá trình phát triển, với tỉ lệ xác định khoảng 13% dân số thế giới.

Cách nhận biết, điều trị bệnh 13% dân số thế giới mắc: Kém khoáng men răng hàm - răng cửa

Bệnh viện Chợ Rẫy ứng dụng nhiều phương pháp tiên tiến trong điều trị ung thư

Tại Bệnh viện Chợ Rẫy (TP.HCM), các phương pháp điều trị hóa trị, xạ trị, phẫu thuật, phối hợp đa mô thức tiên tiến đã và đang được triển khai, giúp quản lý bệnh tốt từ giai đoạn sớm, kéo dài thời gian sống cho bệnh nhân ung thư.

Bệnh viện Chợ Rẫy ứng dụng nhiều phương pháp tiên tiến trong điều trị ung thư

Môn thể thao giúp kéo dài tuổi thọ thêm 10 năm, tốt hơn cả đi bộ

Một nghiên cứu phát hiện môn thể thao giúp sống lâu và sống khỏe, thậm chí tốt hơn cả đi bộ hay tập tạ.

Môn thể thao giúp kéo dài tuổi thọ thêm 10 năm, tốt hơn cả đi bộ

Uống cà phê buổi sáng khi vừa ngủ dậy không tốt cho sức khỏe

Việc uống cà phê ngay lập tức sau khi ngủ dậy có thể cản trở hoạt động của adenosine.

Uống cà phê buổi sáng khi vừa ngủ dậy không tốt cho sức khỏe

AFP làm rõ tin đồn dùng quá nhiều axit folic có thể gây ung thư

Mạng xã hội thời gian qua dấy lên tin đồn rằng dùng quá nhiều axit folic có thể gây độc, hoặc dẫn đến ung thư. Nhưng sự thật là gì?

AFP làm rõ tin đồn dùng quá nhiều axit folic có thể gây ung thư
Tất cả bình luận (0)
Ý kiến của bạn sẽ được biên tập trước khi đăng, xin vui lòng viết bằng tiếng Việt có dấu.
Được quan tâm nhất
Mới nhất
Hiện chưa có bình luận nào, hãy là người đâu tiên bình luận về bài viết.
Tối đa: 1500 ký tự
Avatar
Đăng ký bằng email
Khi bấm "Đăng ký" đồng thời bạn đã đồng ý với điều khoản của toà soạn Đăng ký
Đăng nhập
Thông tin bạn đọc Thông tin của bạn đọc sẽ được bảo mật an toàn và chỉ sử dụng trong trường hợp toà soạn cần thiết để liên lạc với bạn.
Gửi bình luận
Đóng
Hoàn thành
Đóng

Bình luận (0)
Tối đa: 1500 ký tự
Tất cả bình luận (0)
Ý kiến của bạn sẽ được biên tập trước khi đăng, xin vui lòng viết bằng tiếng Việt có dấu.
Được quan tâm nhất
Mới nhất
Hiện chưa có bình luận nào, hãy là người đâu tiên bình luận về bài viết.
Tối đa: 1500 ký tự
Avatar