Rối loạn giấc ngủ do rượu, bia

Phóng to

Đừng cậy nhờ rượu bia để dỗ giấc ngủ - Ảnh: T.T.D.

Làm công việc kinh doanh được năm năm cũng là khoảng thời gian cuộc sống của anh N.V.T. (35 tuổi, ở Đồng Tháp) tiếp xúc với rượu, bia nhiều hơn. Hơn một năm nay, anh T. khó ngủ nên uống rượu, bia cho dễ ngủ. Lượng rượu, bia anh T. uống trước khi ngủ cứ ngày một tăng dần. Sau khi uống, anh vào giấc ngủ rất dễ nhưng chỉ nửa đêm là thức giấc, rất khó ngủ tiếp. Mỗi sáng thức dậy anh thấy người mệt mỏi, uể oải.

Ngủ không ngon

Lo lắng, anh T. đến khám tại Trung tâm Chăm sóc sức khỏe cộng đồng (CHAC) TP.HCM thì được bác sĩ chẩn đoán bị rối loạn giấc ngủ có thể do rượu, bia. Bác sĩ Nguyễn Xuân Bích Huyên, Trung tâm Chăm sóc sức khỏe cộng đồng TP.HCM, phân tích những người uống rượu, bia trước khi ngủ sẽ thấy lúc đầu dễ ngủ nhưng về sau dễ bị thức giấc, khó dỗ giấc ngủ trở lại. Sáng hôm sau người đó lại có cảm giác ngủ không ngon, mệt mỏi, mất tập trung, không muốn làm việc.

Uống rượu, bia thường xuyên trước khi ngủ làm cho hiệu quả gây ngủ của rượu, bia giảm dần, ngược lại tình trạng rối loạn giấc ngủ do rượu, bia tiếp tục tăng khiến càng lúc càng uống nhiều hơn, dẫn đến nguy cơ nghiện rượu, bia.

Theo bác sĩ Bích Huyên, với những người chưa nghiện rượu, bia chỉ cần ngưng uống rượu, bia giấc ngủ sẽ cải thiện tốt. Còn với những người đã nghiện, việc điều trị gặp nhiều khó khăn hơn. Trong từ 2-7 tuần, khi không uống hoặc giảm lượng rượu, bia trước khi ngủ, triệu chứng mất ngủ của người bệnh có thể tăng dần. Điều này khiến người bệnh dễ tìm đến rượu, bia để ngủ và khi đó tạo ra một vòng luẩn quẩn trong điều trị, thậm chí có người bỏ cuộc.

Thật ra, khi bệnh nhân vượt qua được 2-7 tuần đầu khó ngủ do kiêng hoặc giảm lượng rượu, bia thì sau thời gian này chất lượng giấc ngủ sẽ dần trở lại. Đến một lúc nào đó, bệnh nhân sẽ có giấc ngủ như người bình thường khác. Một số ít người bệnh không uống rượu, bia trở lại nhưng khi thấy khó ngủ lại tự mua thuốc an thần uống. Điều này cũng không nên vì dẫn đến tình trạng lệ thuộc thuốc.

Nhật ký bỏ rượu, bia

Việc bỏ rượu, bia không thể tiến hành ngay lập tức mà phải có kế hoạch dài ngày. Bác sĩ sẽ hướng dẫn người bệnh có một cuốn nhật ký giấc ngủ và lượng rượu bia uống trong thời gian chuẩn bị bỏ rượu, bia. Đầu tiên, bệnh nhân phải uống rượu, bia cách xa giờ ngủ, sau đó uống theo mức uống an toàn cho người khỏe mạnh: với những người uống rượu bia thường xuyên thì mức uống an toàn là 2 lượng chuẩn/lần/ngày, người nào lâu lâu mới uống rượu bia thì mức an toàn là 4 lượng chuẩn/lần (1 lượng chuẩn tương đương một lon bia 375ml, 100ml rượu vang hay 30ml rượu mạnh), đồng thời ghi lại các chi tiết liên quan đến giấc ngủ (giờ ngủ, số lần thức giấc nửa đêm, giờ thức dậy và cảm giác khi thức dậy...). Sau đó bệnh nhân tiếp tục uống giảm dần và tiến tới bỏ luôn.

Bác sĩ Bích Huyên cho rằng trước thói quen uống nhiều rượu, bia hằng ngày của nhiều người như hiện nay, sẽ có nhiều người bị rối loạn giấc ngủ. Gần đây số người đi khám bệnh rối loạn giấc ngủ do rượu, bia tại Trung tâm Chăm sóc sức khỏe cộng đồng tăng lên nhưng lại không biết mình mắc bệnh, không đi khám và tiếp tục uống rượu, bia. Lâu dài thói quen này dẫn đến nghiện và khi đó việc điều trị sẽ gặp khó khăn như đã nêu trên.

Một điều cần lưu ý nữa là uống nhiều rượu, bia trước lúc ngủ còn làm cho cơ vùng hầu họng bị nhão ra gây ngáy, có nguy cơ ngưng thở lúc ngủ. Trong những lúc ngưng thở người bệnh sẽ có nguy cơ bị đau tim, loạn nhịp tim, đột quỵ, đột tử.