15/06/2012 23:23 GMT+7

Phòng tránh tác dụng phụ của corticoid

PGS.TS. NGUYỄN HỮU ĐỨC
PGS.TS. NGUYỄN HỮU ĐỨC

TTO - Em có người bạn được chẩn đoán là hội chứng thận hư nguyên phát sang thương tối thiểu, được điều trị với phác đồ Methylprednison 16mg 3 viên uống sáng liên tục trong 3 tháng sau đó giảm dần dần nếu tiến triển bệnh tốt.

Thông thường thì một đợt điều trị khoảng từ 8-10 tháng. Tuy dung nạp thuốc khá tốt ít bị viêm dạ dày nhưng Cushing và mụn trứng cá thì rất rầm rộ. Em xin hỏi có lời khuyên nào để làm giảm bớt các triệu chứng cushing và mụn trứng cá để bạn không có tự ti về vẻ bề ngoài trong các mối quan hệ xã hội. Em (dr…vietnguyen@)

- Trả lời PGS.TS. Nguyễn Hữu Đức - phòng mạch online:

Hội chứng thận hư (nephrotic syndrome, HCTH) là bệnh có sự rối loạn ở thận đưa đến đi tiểu ra protein và đặc biệt bị phù sưng mình mẩy. Trong điều trị HCTH, có dùng nhiều loại thuốc để làm giảm triệu chứng, hạn chế biến chứng và nhất là không đưa đến hư hại thận hoàn toàn gây suy thận cấp. Một loại thuốc cần phải dùng trong điều trị HCTH là glucocorticoid (thường gọi tắt corticoid) trong nhiều tháng để ức chế miễn dịch (sự hủy hoại cơ quan thận trong HCTH có liên quan đến miễn dịch) và giúp kháng viêm.

Dùng corticoid liều cao và dài ngày (như phác đồ em ghi, dùng methylprednison 16mg 3 viên uống sáng liên tục trong 3 tháng, sau đó giảm dần dần nếu tiến triển bệnh tốt, thông thường một đợt điều trị khoảng từ 8-10 tháng), sẽ đưa đến bị tác dụng phụ (TDP) của corticoid.

Một TDP của corticoid là gây bệnh Cushing do thuốc. Bệnh Cushing hay còn gọi hội chứng Cushing là rối loạn do trong máu có nồng độ cortisol (chính là corticoid thiên nhiên do vỏ thượng thận tiết ra) quá cao vì do đưa corticoid bên ngoài vào hoặc do tuyến vỏ thượng thận tiết ra quá nhiều.

HC Cushing có nhiều rối loạn thể hiện nhiều triệu chứng, trong đó có các triệu chứng liên quan đến thẩm mỹ như béo phệ (bụng to do tích mỡ mà tay chân lại nhỏ vì teo cơ), da rậm lông, dễ bị nhiễm trùng và đặc biệt da mặt thì nổi đầy mụn…

Ngoài HC Cushing do thuốc corticoid còn có HC Cushing do có khối u ở vỏ thượng thận hoặc ở tuyến yên. Để chữa HC Cushing do khối u ở vỏ thượng thận hoặc ở tuyến yên, người ta phẫu thuật cắt bỏ khối u đó. Còn chữa HC Cushing do thuốc chỉ có cách là giảm dần thuốc corticoid và ngưng không dùng thuốc nữa.

Trong trường hợp không thể ngưng dùng corticoid thì tìm cách giảm liều đến mức có thể chấp nhận được (tức dùng corticoid với liều thấp nhất), hoặc trước đây dùng hằng ngày liên tục thì nay dùng các ngày tức cách ngày dùng một lần. Ngoài ra, nên thường xuyên theo dõi đường trong máu (tức theo dõi glucose huyết vì HC Cushing có làm tăng đường huyết), theo dõi lipid huyết, theo dõi mật độ xương (vì nguy cơ loãng xương)…

Lưu ý, trong thời gian sử dụng corticoid nên ăn chế độ ăn thích hợp như ăn thật hạn chế đường, mỡ, muối, ăn nhiều đạm, ăn nhiều thực phẩm chứa nhiều kali (chuối, cam…) để hạn chế triệu chứng Cushing: làm tăng đường huyết, làm tăng dự trữ mỡ, làm thoái biến protid, giữ natri và mất kali trong cơ thể…

Sau đợt điều trị HCTH và người bệnh được chữa khỏi, sẽ không phải dùng corticoid nữa (đương nhiên bác sĩ sẽ cho ngừng đúng cách để người bệnh không bị suy tuyến vỏ thượng thận). Khi đó, các triệu chứng Cushing sẽ giảm và khỏi hẳn. Cũng vì gây HC Cushing mà người dùng thuốc tuyệt đối không dùng tùy tiện thuốc corticoid (chỉ dùng khi có sự chỉ định và chỉ dẫn của bác sĩ).

PGS.TS. NGUYỄN HỮU ĐỨC

Bình luận hay

Chia sẻ

Tuổi Trẻ Online Newsletters

Đăng ký ngay để nhận gói tin tức mới

Tuổi Trẻ Online sẽ gởi đến bạn những tin tức nổi bật nhất

Bình luận (0)
Tối đa: 1500 ký tự
Chủ đề: corticoid

Tin cùng chuyên mục

Tăng cân, mặt tròn như mặt trăng, da mỏng đi, có thể bạn đã mắc hội chứng Cushing

Do thấy tăng cân, da biến đổi khác thường, người phụ nữ 53 tuổi đi khám thì phát hiện mắc hội chứng Cushing.

Tăng cân, mặt tròn như mặt trăng, da mỏng đi, có thể bạn đã mắc hội chứng Cushing

Cẩn trọng trong lựa chọn sử dụng dịch vụ nha khoa

Trong lúc các cơ quan chức năng đang nỗ lực ngăn chặn các hành vi sai phạm, người dân khi có nhu cầu sử dụng dịch vụ nha khoa cũng cần cẩn trọng trong việc lựa chọn.

Cẩn trọng trong lựa chọn sử dụng dịch vụ nha khoa

Cảnh báo bệnh ban xuất huyết Schonlein - Henoch gây biến chứng thận nguy hiểm ở trẻ em

Khi trẻ bị phát ban xuất huyết Schonlein - Henoch, dù đã hết ban, tổn thương thận vẫn có thể âm thầm phát triển gây biến chứng nguy hiểm.

Cảnh báo bệnh ban xuất huyết Schonlein - Henoch gây biến chứng thận nguy hiểm ở trẻ em

Bị thanh gỗ đâm vào chân khi đá bóng, một trẻ 7 tuổi nhập viện nguy kịch

Bệnh viện Bệnh nhiệt đới trung ương vừa tiếp nhận bệnh nhi L.T.M. (7 tuổi, ở Hà Giang) trong tình trạng nguy kịch, co giật, môi tím tái và suy hô hấp.

Bị thanh gỗ đâm vào chân khi đá bóng, một trẻ 7 tuổi nhập viện nguy kịch

Lần đầu tiên Việt Nam ghép thành công tim nhân tạo bán phần thế hệ 3

Sáng 12-4, Bệnh viện Trung ương Quân đội 108 vừa thực hiện thành công ca ghép tim nhân tạo bán phần thế hệ thứ 3 lần đầu tiên tại Việt Nam.

Lần đầu tiên Việt Nam ghép thành công tim nhân tạo bán phần thế hệ 3

Về Cao Lãnh ngắm sen hồng nở rộ giữa lòng thành phố

Khoảng một tuần nay, nhiều tuyến đường tại trung tâm TP Cao Lãnh, tỉnh Đồng Tháp hoa sen nở rực rỡ khiến người dân đi đường thích thú ngắm nhìn, khách du lịch trầm trồ khen ngợi.

Về Cao Lãnh ngắm sen hồng nở rộ giữa lòng thành phố
Tất cả bình luận (0)
Ý kiến của bạn sẽ được biên tập trước khi đăng, xin vui lòng viết bằng tiếng Việt có dấu.
Được quan tâm nhất
Mới nhất
Hiện chưa có bình luận nào, hãy là người đâu tiên bình luận về bài viết.
Tối đa: 1500 ký tự
Avatar
Đăng ký bằng email
Khi bấm "Đăng ký" đồng thời bạn đã đồng ý với điều khoản của toà soạn Đăng ký
Đăng nhập
Thông tin bạn đọc Thông tin của bạn đọc sẽ được bảo mật an toàn và chỉ sử dụng trong trường hợp toà soạn cần thiết để liên lạc với bạn.
Gửi bình luận
Đóng
Hoàn thành
Đóng

Bình luận (0)
Tối đa: 1500 ký tự
Tất cả bình luận (0)
Ý kiến của bạn sẽ được biên tập trước khi đăng, xin vui lòng viết bằng tiếng Việt có dấu.
Được quan tâm nhất
Mới nhất
Hiện chưa có bình luận nào, hãy là người đâu tiên bình luận về bài viết.
Tối đa: 1500 ký tự
Avatar