Phim như đời, đời như phim, trên hết là sáng tạo

Cảnh trong phim "Payback" của đạo diễn Brillante Ma Mendoza - Ảnh: TIFF

Diễn ra từ 30-10 đến 8-11, Liên hoan phim quốc tế Tokyo (TIFF) lần thứ 34 - năm 2021 thu hẹp đáng kể, nhưng người yêu điện ảnh toàn cầu vẫn có thể hướng đến thủ đô đất nước mặt trời mọc vào mỗi chiều để nghe livestream về tình hình điện ảnh cũng như trải nghiệm đầy giá trị của những tên tuổi trong nền công nghiệp này.

"Liên hoan phim (LHP) quốc tế không chỉ là việc các ngôi sao bước xuống thảm đỏ. Đó là việc xây dựng mối quan hệ giữa lễ hội và các nghệ sĩ" - vị đạo diễn nước chủ nhà Nhật Bản Kore-eda Hirokazu (giải Cành cọ vàng LHP Cannes 2018 với phim Kẻ trộm siêu thị - Shoplifters) lĩnh xướng chuỗi trò chuyện Asia Lounge nói.

Diễn viên của "cái ác và nỗi đau"

Chuỗi trò chuyện Asia Lounge tạo ra một mảnh ghép hoàn hảo cho TIFF trong thời đại dịch: mở ra một không gian cho các nhà làm phim (xuất hiện trực tiếp hoặc trực tuyến) có thể trao đổi ý tưởng mà không phải lo lắng về việc quảng bá phim của họ. 

Trong buổi trò chuyện giữa minh tinh nước Pháp Isabelle Huppert - trưởng ban giám khảo TIFF 2021, và Ryusuke Hamaguchi (năm nay "trúng lớn" khi đoạt giải Gấu bạc tại LHP Berlin lẫn giải Kịch bản hay nhất tại LHP Cannes 2021), ngay sau những lời khen tặng đầy sự ngưỡng mộ dành cho nhau, cả hai đã trao đổi không xã giao những chủ đề "nóng bỏng". 

Ryusuke Hamaguchi bộc bạch: "Tôi đã làm trong ngành điện ảnh được 20 năm và ngày càng nhận ra sức mạnh của điện ảnh là như thế nào". Ryusuke đã xem nhiều phim hiện thực tâm lý xã hội đầy sâu sắc lẫn gây tranh cãi do Isabelle Huppert đóng (như Elle do Paul Verhoeven đạo diễn hay rất nhiều phim của Claude Chabrol) và nhận xét minh tinh người Pháp "dường như hiểu rất rõ về cái ác và nỗi đau".

Nữ diễn viên 68 tuổi đáp lời rằng: "Trong các bộ phim của Claude Chabrol, chủ đề thiện - ác luôn được lặp đi lặp lại. Ông ấy không cố gắng lý tưởng hóa thế giới hay mô tả mọi thứ theo cách rõ ràng đen - trắng. Con người dễ sai lầm, nhưng đó không phải là lỗi của họ, đó là lỗi của hoàn cảnh - điều có thể dẫn họ đến cái ác. Thế giới mà đạo diễn thể hiện không may lại là thế giới mà chúng ta đang sống. Đối với tôi, với tư cách là một nữ diễn viên, đó là môi trường tốt để diễn xuất".

Phim là đời, đời là phim

Đạo diễn lừng danh người Philippines Brillante Ma Mendoza không lạ gì với những tác phẩm điện ảnh khi miêu tả những mặt trái xã hội và tầng lớp người nghèo khổ như Kinatay (mang về cho ông giải Đạo diễn xuất sắc nhất tại LHP Cannes 2009) hay Ma ’Rosa (2016). 

Nỗ lực mới nhất của ông, Payback (là 1 trong 15 phim được chọn tranh giải tại TIFF 2021), là sự bổ sung đáng hoan nghênh cho những tác phẩm như vậy. Nhà làm phim này tiếp tục quan tâm đến những người yếm thế nơi dưới đáy xã hội, làm nổi bật cuộc đấu tranh sinh tồn cho cuộc đời thiếu may mắn mà họ đã trót sinh ra.

"Đây là những tình huống có thật và những câu chuyện có thật", đạo diễn Mendoza nói về bộ phim mới nhất của ông chiếu tại TIFF 2021 trong chương trình hỏi đáp trực tuyến Salon Talk. Payback là câu chuyện về chàng trai trẻ Isaac - người phải ăn trộm chiếc xe máy để trả nợ thay cho cha, trong khi ông chủ ngoảnh mặt không giúp đỡ cậu. 

Phim là bức tranh mô tả chân thực về một tầng lớp thanh niên Philippines và môi trường quá nhiều cạm bẫy, khắc nghiệt qua việc sử dụng các máy quay cầm tay, liên tục di chuyển nhanh.

Mendoza gọi đó là thể loại phim "docudrama" (tạm dịch: phim điện ảnh kết hợp tài liệu) theo phong cách đặc trưng của riêng mình. Nhà làm phim người Phi này chia sẻ phim ông "không phải chỉ nói về chính trị". 

Mendoza khẳng khái: "Khi bạn làm phim về một số vấn đề nhất định, bạn không nhất thiết phải né các tổ chức đại diện. Mục đích ở đây không phải để chỉ trích mà là để kêu gọi sự chú ý rằng họ cần quan tâm đúng mức đến những tình huống này".

Tinh thần kiên cường và tính sáng tạo sung mãn của Mendoza không bị ảnh hưởng nhiều bởi đại dịch đang diễn ra (ngoài phim tranh giải Payback, ông còn ra mắt một tác phẩm khác Gensan Punch tại TIFF 2021). 

Ông nói: "Tình hình COVID-19 không ngăn chúng tôi sáng tạo. Đây là tình huống chúng tôi gặp phải lúc này, nhưng chúng tôi từng trải qua những tình huống tương tự khác trong quá khứ mà thậm chí còn khó khăn hơn. Khó khăn đó sẽ không cản trở chúng tôi sáng tạo và làm điều gì đó xứng đáng, đặc biệt nếu những gì chúng tôi đang làm là điều chúng tôi thực sự yêu thích".

Liên Bỉnh Phát đóng phim quốc tế sắp tham dự Liên hoan phim Tokyo

TTO - Diễn viên 'Song Lang' đóng trong phim quốc tế 'Come and Go' của Lim Kah Wai, đạo diễn người Nhật gốc Malaysia, hiện sống tại Nhật. Phim nói bốn thứ tiếng Nhật, Anh, Việt, Trung.