TTO - Mùa Tiếp sức đến trường 2013 có một cô bé gây ấn tượng đặc biệt với mọi người, không chỉ cái tên Ô Xin mà còn bởi nỗ lực vượt khó và học hành quá sức giỏi giang.

Năm đó, Trần Thị Ô Xin đậu một lúc hai trường: Đại học Y dược Huế và Đại học Bách khoa Đà Nẵng. Cô đã chọn học Trường ĐH Y dược Huế với mong ước trở thành bác sĩ.

Ôsin là nhân vật trong bộ phim truyền hình cùng tên của Nhật Bản. Vì yêu thích nhân vật cùng làm nghề giúp việc như mình, bà Trần Thị Sửa đã lấy tên Ôsin để đặt cho đứa con gái. Nhưng khi làm khai sinh, người ta ghi nhầm là Ô Xin.

Gia đình Ô Xin ở thôn Đông An, xã Lộc Điền, huyện Phú Lộc, Thừa Thiên - Huế, chỉ có hai mẹ con. Bà mẹ không chồng tảo tần sớm hôm gánh nước thuê, quét chợ Truồi, rửa chén bát thuê… để nuôi Ô Xin. Dưới căn nhà xiêu vẹo, dột nát được dựng trên mảnh đất mà người bà con tốt bụng cho mượn, hai mảnh đời bám vào nhau để sống.

Năm Ô Xin được một tuổi rưỡi, bà Sửa nhập viện để điều trị căn bệnh cường lách. Mọi chi phí điều trị đều nhờ vào những đồng tiền quyên góp giúp đỡ của bà con tiểu thương chợ Truồi và chợ Đông Ba.

Sau lần mổ, bà Trần Thị Sửa không đủ sức khỏe để làm những công việc nặng nhọc. Hàng ngày, bà đi xin rửa chén bát, giặt giũ thuê để đổi lấy ít đồng tiền lẻ kiếm cơm cho đứa con mắc căn bệnh thiếu máu và sưng lách bẩm sinh.

Bà Sửa quyết tâm phải sống và nuôi con thành người. Ô Xin được đến trường với các bạn cùng trang lứa. Nhìn mẹ vất vả sớm hôm lầm lũi làm thuê giặt mướn với hai bàn tay thô ráp, đôi chân sưng vù vẫn không đủ tiền để hai mẹ con tồn tại, Ô Xin với bước chân liêu xiêu vẫn phụ mẹ đi rửa chén, giặt thuê…

"Buồn và tủi nhất là có bạn thỉnh thoảng đem thân phận và cái tên của em ra làm trò đùa" - Ô Xin tâm sự.

Nhưng liệu họ, với điều kiện đủ đầy hơn, có thể có được kết quả học hành như Ô Xin không: 12 năm liên tục là học sinh giỏi toàn diện, là học sinh tiêu biểu của Trường THPT An Lương Đông (huyện Phú Lộc), với kết quả cuối năm 12 đạt 8,9, tốt nghiệp thủ khoa của trường với số điểm 55,5?

Thầy giáo Đỗ Thiện Quang, hiệu trưởng nhà trường bấy giờ, không giấu nổi xúc động khi nói về đứa học trò đặc biệt của mình: "Ô Xin là niềm tự hào của trường tôi. Em không chỉ vượt qua được hoàn cảnh ngặt nghèo để luôn luôn là học sinh giỏi, mà còn vượt lên cả mọi tự ti, mặc cảm về bệnh tật, về số phận, để sống tự tin, tự hào về bản thân mình. Ô Xin là giáo án sinh động để thầy cô giáo dạy học sinh về nghị lực sống".

Cuối tháng 4-2013, thầy giáo Lê Triều Sơn - hiệu phó trường THPT Gia Hội (Huế) - nghe đồng nghiệp kể về Ô Xin, liền tìm về vùng quê xứ Truồi để gặp em. Những ngày đó, căn bệnh cường lách bẩm sinh đã lên đến độ 2 cùng với bệnh sỏi mật hành hạ, nhưng em cười tươi tâm sự về ước mơ trở thành bác sĩ, để có thể chữa bệnh cho những người có hoàn cảnh nghèo khó như mình.

Thầy Sơn liền viết bài gửi đến báo Tuổi Trẻ với hy vọng sẽ có những cánh tay giúp đỡ. Bài báo Cô học trò mang tên Ô Xin đăng trên báo Tuổi trẻ ngày 20-6-2013.

Hai tháng sau, Ô Xin báo tin đã đỗ cả hai trường đại học Y dược Huế (26 điểm, khối B) và Bách khoa Đà Nẵng (25 điểm, khối A). Cô chọn học ngành bác sĩ đa khoa ở Huế.

Em kể, từ khi báo Tuổi Trẻ đăng bài, nhiều người biết hoàn cảnh ngặt nghèo của hai mẹ con đã gọi điện động viên, ủng hộ lộ phí để Ô Xin đi thi đại học và giúp em tiền chữa bệnh. Ước mơ trở thành bác sĩ của cô học trò nghèo rớt mồng tơi tưởng chừng xa vời, lúc này lại gần hơn bao giờ hết.

Ô Xin từ giã làng quê xứ Truồi, lên phố học trường y dược. Mẹ cũng theo em lên phố làm thuê để nuôi con thực hiện giấc mơ bác sĩ. Hai mẹ con thuê trọ trong con hẻm 141 Trần Phú - Huế. Bà Sửa đi giúp việc rửa chén bát cho các quán ăn, để nuôi con gái theo học trường y dược.

Số tiền học bổng Tiếp sức đến trường đã giúp Ô Xin nộp học phí năm đại học đầu tiên (2013). Tiền ủng hộ của các nhà hảo tâm giúp em trang trải việc học hành ở trường y dược với rất nhiều khoản chi phí.

Đều đặn cuối mỗi năm học, chúng tôi lại nhận được tin của Ô Xin, báo kết quả học hành. Các thầy giáo trường đại học y dược cho biết, học ngành y mà năm nào cũng giỏi là không dễ dàng chút nào. Cô bé Ô Xin gầy gò nhỏ nhắn ấy vẫn bền bỉ sáng giảng đường, chiều bệnh viện, suốt sáu năm trời, và năm nào cũng đạt kết quả giỏi.

Ô Xin cho biết suốt sáu năm đó, cô vẫn luôn được tiếp sức âm thầm của những người nhân hậu. Các cô bác đó luôn dặn đừng nói tên họ. Đơn giản là họ muốn báo đáp ân tình của cuộc đời, vì tuổi trẻ của họ cũng đã nhận sự giúp đỡ như thế.

"Ai cũng nói, nếu cháu cảm ơn cô bác, sau này hãy giúp đỡ người cùng cảnh ngộ như mình!", Ô Xin chia sẻ.

Ô Xin nói cô không hề xấu hổ với cái tên của mình, vì đó tâm tình của mẹ với cuộc đời này. Nhưng thầy cô và bạn bè khuyên nên đổi tên, tránh bớt phiền toái. Vậy là Ô Xin chọn tên Nam Phương.

Tháng 7-2019, chúng tôi đến dự lễ tốt nghiệp của em. Cái tên Trần Thị Nam Phương đã được xướng lên nhiều lần: là 1 trong 10 sinh viên thủ khoa ngành Y khoa, 1 trong 25 sinh viên ngành Y khoa đạt kết quả học tập xuất sắc toàn khóa.

Bác sĩ Trần Thị Nam Phương được giữ lại làm giảng viên bộ môn Giải phẫu bệnh của Trường ĐH Y Dược Huế.

BS Đặng Công Thuận, trưởng Khoa Giải phẫu bệnh, Bệnh viện ĐH Y Dược Huế, đánh giá rất cao khả năng của của Nam Phương. "Dù hoàn cảnh khó khăn, Phương đã nỗ lực, tự vươn lên khó khăn để đạt được ước mơ của mình", thầy Thuận nhận xét.

Ước mơ trở thành bác sĩ, được khoác lên mình chiếc áo blouse trắng đã thành, nhưng Nam Phương nói sẽ tiếp tục cố gắng để trở thành bác sĩ giỏi trong chuyên ngành giải phẫu bệnh. Phương đang nỗ lực học tiếng Anh, để xa hơn là giành được học bổng tu nghiệp ở nước ngoài.

Hiện hai mẹ con Nam Phương vẫn sống ở một căn phòng trọ nhỏ nằm trên đường Trần Phú, TP Huế. Con đường trước mắt vẫn còn lắm chông gai, và họ vẫn đang cố gắng cùng nhau viết tiếp câu chuyện cổ tích ngoài đời thật.

Ô Xin - Nam Phương nhờ báo Tuổi Trẻ chuyển một lá thư đến các nhà tài trợ, nhà hảo tâm đã hết lòng giúp đỡ cô trong suốt 6 năm đại học vừa qua.