Ung thư phổi ở những người chưa từng hút thuốc hiện được ước tính là nguyên nhân gây tử vong do ung thư đứng thứ năm trên toàn cầu - Ảnh: REUTERS
Ung thư phổi ở những người chưa từng hút thuốc hiện được ước tính là nguyên nhân gây tử vong do ung thư đứng thứ năm trên toàn cầu, IARC cho biết.
Ngoài ra, ung thư phổi ở nhóm người này gần như hoàn toàn là ung thư biểu mô tuyến - loại ung thư phổi phổ biến nhất trong bốn phân nhóm chính của bệnh ở cả nam và nữ trên toàn thế giới.
Mối liên hệ giữa ô nhiễm không khí và ung thư phổi
Theo nghiên cứu của IARC được công bố trên tạp chí The Lancet Respiratory Medicine, có khoảng 200.000 ca ung thư biểu mô tuyến vào năm 2022 có liên quan đến ô nhiễm không khí. Gánh nặng ung thư biểu mô tuyến do ô nhiễm không khí gây ra cao nhất ở Đông Á, đặc biệt là Trung Quốc.
Trong một cuộc phỏng vấn với The Guardian, tiến sĩ Freddie Bray, tác giả chính của nghiên cứu và là người đứng đầu bộ phận giám sát ung thư của IARC, cho biết những phát hiện này nhấn mạnh sự cần thiết của việc giám sát chặt chẽ nguy cơ ung thư phổi đang thay đổi.
Ông cũng nhấn mạnh rằng cần có thêm nghiên cứu để xác định các yếu tố nguyên nhân tiềm tàng, như ô nhiễm không khí, ở những nhóm dân số mà hút thuốc không được coi là nguyên nhân chính gây ung thư phổi.
Ông Bray giải thích: "Với tỉ lệ hút thuốc giảm như ở Anh và Mỹ, tỉ lệ ung thư phổi được chẩn đoán ở những người chưa từng hút thuốc có xu hướng tăng lên. Việc tỉ lệ ung thư biểu mô tuyến trên toàn cầu do ô nhiễm không khí có tăng hay không sẽ phụ thuộc vào mức độ thành công của các chiến lược kiểm soát thuốc lá và ô nhiễm không khí trong tương lai".
Ung thư phổi vẫn là nguyên nhân hàng đầu gây mắc bệnh và tử vong do ung thư trên toàn thế giới. Năm 2022, khoảng 2,5 triệu người được chẩn đoán mắc bệnh này. Tuy nhiên, mô hình tỉ lệ mắc bệnh theo phân nhóm đã thay đổi đáng kể trong vài thập kỷ qua.
Trong bốn phân nhóm chính của ung thư phổi gồm ung thư biểu mô tuyến, ung thư biểu mô tế bào vảy, ung thư phổi tế bào nhỏ và ung thư phổi tế bào lớn, ung thư biểu mô tuyến đã trở thành phân nhóm chiếm ưu thế ở cả nam và nữ, theo IARC.
Phụ nữ cần cảnh giác hơn với ung thư phổi
Năm 2022, ung thư biểu mô tuyến chiếm 45,6% tổng số ca ung thư phổi toàn cầu ở nam giới và 59,7% ở nữ giới, tăng so với mức 39,0% và 57,1% vào năm 2020. Ung thư biểu mô tuyến chiếm tới 70% số ca ung thư phổi ở những người chưa từng hút thuốc, theo IARC.
Mặc dù tỉ lệ mắc ung thư phổi ở nam giới đã giảm ở hầu hết các quốc gia trong 40 năm qua, nhưng tỉ lệ này ở nữ giới có xu hướng tiếp tục tăng.
Các xu hướng hiện tại cho thấy mặc dù nam giới vẫn chiếm phần lớn số ca ung thư phổi (khoảng 1,6 triệu ca vào năm 2022), nhưng khoảng cách giữa tỉ lệ mắc ung thư phổi ở nam và nữ đang thu hẹp, với khoảng 900.000 phụ nữ được chẩn đoán mắc bệnh này vào năm 2022.
Năm 2023, The Guardian tiết lộ rằng số phụ nữ được chẩn đoán mắc ung thư phổi tại Anh lần đầu tiên đã vượt qua nam giới, làm dấy lên lời kêu gọi phụ nữ nên cảnh giác với căn bệnh này như đối với ung thư vú.
Những thay đổi trong sản xuất thuốc lá và thói quen hút thuốc trong những thập kỷ gần đây đã ảnh hưởng đến xu hướng mắc ung thư phổi theo phân nhóm. Đồng thời, ngày càng có nhiều bằng chứng về mối liên hệ nhân quả giữa ô nhiễm không khí và nguy cơ mắc ung thư biểu mô tuyến, theo IARC.
Hiện chưa có số liệu cụ thể về tỉ lệ ung thư phổi toàn cầu ở những người chưa từng hút thuốc, nhưng các bằng chứng cho thấy tỉ lệ này đang gia tăng. Các nhà khoa học đang nỗ lực tìm hiểu thêm về những nguyên nhân khác gây ung thư phổi ngoài hút thuốc.
"Ô nhiễm không khí có thể được coi là một yếu tố quan trọng giúp giải thích sự gia tăng đáng kể của ung thư biểu mô tuyến, vốn chiếm 53-70% số ca ung thư phổi ở những người chưa từng hút thuốc trên toàn thế giới", nghiên cứu nêu.
Ông Bray cho biết nghiên cứu này cung cấp những hiểu biết quan trọng về cách ung thư phổi và các yếu tố nguy cơ tiềm ẩn đang phát triển, đồng thời "gợi ý cách chúng ta có thể tối ưu hóa việc phòng ngừa ung thư phổi trên toàn cầu".
Đăng ký tại đây
Bình luận hay