Những đứt gãy trong siêu đô thị Seoul

Bức ảnh với gương mặt của cô gái phương Tây choáng kín cả khung hình, góc dưới chồng mờ hình ảnh vài người đàn ông Hàn Quốc trong bộ trang phục truyền thống, là hình ảnh ẩn dụ về sự “Tây hóa” trên bề mặt của đời sống siêu đô thị Seoul

Triển lãm Seoul - 4 thập kỷ hóa siêu đô thị trưng bày 62 tác phẩm ảnh, thể hiện góc nhìn của 12 nghệ sĩ nhiếp ảnh từ gạo cội đến những tân binh mới vào nghề về các xung đột giữa truyền thống và hiện đại, giữa phá hủy và xây dựng mới của thành phố Seoul, Hàn Quốc trong hành trình hơn 40 năm biến thành siêu đô thị.

Hai bức ảnh của tác giả ANH Sekwon trưng bày trong triển lãm có thể khiến ai đó bàng hoàng nếu xem đủ chậm để hiểu câu chuyện của nó. Hai bức ảnh đều chụp một địa điểm là phường Wolgok ở cùng một góc nhưng vào hai thời điểm khác nhau, chỉ cách nhau hai năm.

Bức ảnh thứ nhất, năm 2005, ánh sáng đèn điện ngập tràn trong những nóc nhà cũ ở phường Wolgok đông đúc của TP Seoul khi đêm về. Bức ảnh toát lên sự đông vui, đầy sức sống của một góc đô thị cũ.

Ở bức ảnh thứ hai, nơi đây biến thành bãi đổ nát khổng lồ, chỉ còn lại lơ thơ vài nóc nhà, những bóng đèn le lói còn rớt lại chỉ đủ soi chiếu đống đổ nát, trong đó vẫn còn ánh sáng từ cây thánh giá của một nhà thờ, làm ám ảnh với người xem về sức mạnh của những đổi dời trong cơn lốc hóa siêu đô thị của Seoul.

Lùi xa hơn về quá khứ, một loạt bức hình đen trắng chụp Seoul những năm 1970, 1980 có thể khiến người xem choáng váng khi nhìn sang những bức ảnh chụp Seoul bóng loáng nhà cao tầng, hiện đại không thua kém bất cứ một đô thị phương Tây hiện đại nào. Chỉ vài chục năm trước thôi, Seoul còn yên ả, thanh bình với những nóc nhà truyền thống và những người Hàn Quốc chỉ vận quần áo truyền thống.

Và quá trình đô thị hóa theo lối phương Tây bắt đầu xâm nhập. Những bức ảnh ghi lại một Seoul những năm đầu 1980 với ông già cuốc đất trên ruộng lúa bên cạnh vài dãy nhà 5-6 tầng mọc lên; chú bé sải bước cùng chú chó con trên cánh đồng sau mùa thu hoạch chỉ còn trơ gốc rạ, trước mặt chú bé là san sát những tòa nhà kiểu chung cư mọc lên.

Bức ảnh khác phụ nữ mặc trang phục truyền thống thong dong đi trên lối mòn ruộng đất phía sau những tòa chung cư mới vừa mọc lên... Người xem nhận ra một đô thị cổ truyền Á Đông của Seoul vài chục năm trước hầu như đã biến mất không một dấu vết nếu nhìn vào Seoul hôm nay.

Phát biểu về triển lãm, đại diện ban tổ chức chia sẻ: bằng thứ ngôn ngữ nhiếp ảnh vừa giàu cảm xúc vừa thấm đẫm lý trí, các tác giả đã tập trung vào việc mô tả những khổ đau mà hiện đại hóa mang lại; vẽ lên nếp gấp của lịch sử hiện đại vẫn còn hằn sâu vào siêu đô thị quốc tế hơn 10 triệu dân này.

Nhìn về Việt Nam, các đô thị lớn của chúng ta cũng đang in hằn những đứt gãy của quá trình đô thị hóa.

Triển lãm Seoul - 4 thập kỷ hóa siêu đô thị do Trung tâm Văn hóa Hàn Quốc phối hợp với Quỹ giao lưu văn hóa quốc tế Hàn Quốc tổ chức đang diễn ra đồng thời tại Văn Miếu - Quốc Tử Giám (nơi đây trưng bày ít tác phẩm hơn, kéo dài đến ngày 12-10) và Trung tâm Văn hóa Hàn Quốc tại Hà Nội (mở cửa đến ngày 30-10).

Một số bức ảnh tại triển lãm: