
Nhà máy điện hạt nhân Tomari là cơ sở duy nhất tại Hokkaido, hiện vẫn ngừng hoạt động từ sau thảm họa Fukushima năm 2011 - Ảnh: JAPAN TIMES
Tin đồn lò hạt nhân bí mật ở Hokkaido
Theo Hãng thông tấn AAP (Úc) ngày 29-7, nhiều bài đăng trên Facebook, Instagram và X khẳng định thiết bị được Nhật Bản bí mật lắp đặt dưới lòng đất đảo Hokkaido có tên là lò phản ứng Yoroi, với kích thước tương đương một thùng container.
Thiết bị này có thể tự vận hành trong vòng 10 năm mà không cần tiếp nhiên liệu hay nhân sự trực tiếp điều khiển.
Nhóm kiểm chứng của AAP cho biết bài đăng sớm nhất đăng tải nội dung này xuất hiện vào ngày 7-7, đến ngày 11-7 một blog công nghệ khác tiếp tục lan truyền nội dung tương tự.
Nguồn này khẳng định thêm rằng Bộ Công nghiệp, Thương mại, Kinh tế Nhật Bản (METI) đang lên kế hoạch triển khai 50 lò phản ứng Yoroi tại Nhật Bản vào năm 2030.

Bài đăng trên Facebook loan tin Nhật Bản lắp đặt lò phản ứng Yoroi kèm hình ảnh là sản phẩm AI - Ảnh: AAP
METI và NIFS bác bỏ thông tin
Khi được AAP liên hệ kiểm chứng, METI khẳng định không hề có bất kỳ dữ liệu, kế hoạch hay dự án nào liên quan đến lò phản ứng mang tên Yoroi trong hồ sơ của bộ.
Người phát ngôn của Viện Khoa học nhiệt hạch quốc gia Nhật Bản (NIFS) Kazuya Takahata cũng cho biết viện này hoàn toàn không tham gia vào bất kỳ hoạt động nghiên cứu, phát triển hay vận hành dự án nào mang tên Yoroi.
Hiện nay tỉnh Hokkaido chỉ có một nhà máy điện hạt nhân là Tomari, do Công ty Điện lực Hokkaido vận hành. Nhà máy này đã ngừng hoạt động kể từ sau thảm họa hạt nhân Fukushima năm 2011.
Một trong các lò phản ứng tại Nhà máy Tomari đã được Cơ quan Quản lý hạt nhân Nhật Bản (NRA) cho phép tái vận hành và dự kiến khởi động lại vào năm 2027.
Công ty Điện lực Hokkaido cũng thông tin với AAP rằng họ không hề có bất kỳ thông tin nào liên quan đến các lò phản ứng mang tên Yoroi.
Nhận định về thông tin này, chuyên gia năng lượng hạt nhân Tony Irwin từ Đại học Quốc gia Úc cho biết bất kỳ lò phản ứng hạt nhân nào cũng cần được NRA cấp phép.
Tuy nhiên, trang web của NRA hiện không có bất kỳ hồ sơ cấp phép nào liên quan đến lò phản ứng Yoroi.
Ông Irwin nhận định rằng những mô tả về lò Yoroi có nhiều điểm tương đồng với loại lò phản ứng mô đun siêu nhỏ, gọi tắt là MMR.
Các MMR có công suất chỉ từ 1-10 megawatt, hiện đang được một số quốc gia như Mỹ nghiên cứu phát triển, nhưng đến nay vẫn chưa có lò nào được đưa vào hoạt động.
Theo Cơ quan Năng lượng nguyên tử quốc tế, MMR là một dạng của lò phản ứng mô đun nhỏ (SMR) với công suất dưới 300 megawatt.
Tính đến tháng 2, trên thế giới mới chỉ có ba lò SMR đang vận hành: một ở Trung Quốc, một ở Nga và một lò nghiên cứu đặt tại đảo Honshu của Nhật Bản.
Bình luận hay