Nhận diện tác hại của thói quen "ngoáy tai"

Ảnh minh họa - Nguồn: upi.com

Khi vệ sinh tai, nhiều người thường có thói quen ngoáy tai bằng bông tăm (bông ngoáy tai), vì nghĩ chúng êm ái và an toàn cho tai. Tưởng chừng thói quen này vô hại nhưng nếu không cẩn thận, đôi khi có thể gây nên những hiểm họa khôn lường. Những chấn thương ống tai ngoài, thủng màng nhĩ, viêm tai giữa... là những chấn thương thường gặp trong sinh hoạt hằng ngày của người dân từ thói quen "ngoáy tai".

Nguy cơ tổn thương tai từ thói quen "ngoáy tai"

Tai là một khu vực cực kỳ nhạy cảm, nên khi đưa một vật thể lạ vào tai nếu không cẩn thận và không biết rõ cấu tạo của tai có thể khiến bộ phận này dễ bị tổn thương, đôi khi còn gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến thính giác.

Tai gồm có tai ngoài, tai giữa và tai trong. Tai ngoài có vành tai và ống tai với cấu tạo chủ yếu là xương và sụn được phủ bởi một lớp da và tổ chức liên kết rất mỏng dưới da. Ống tai liên quan đến họng nên khi viêm họng cũng gây ra đau tai hoặc viêm tai và ngược lại. Tai ngoài có nhiệm vụ hứng sóng âm thanh trong không gian để truyền vào tai giữa và tai trong qua tác động làm rung màng nhĩ.

Ống tai ngoài có các tuyến tiết ra chất bã gọi là ráy tai. Ráy tai có thể khô hoặc ướt là tùy thuộc từng cá thể. Ráy tai cũng có nhiệm vụ bảo vệ thành ống tai, ngăn chặn vi khuẩn, nấm tấn công vào các tổ chức của ống tai ngoài, đe dọa thính giác. Ráy tai sẽ di chuyển theo chiều từ trong ra ngoài, tự khô rồi bong ra ngoài.

Do đó, việc lấy ráy tai mỗi khi cắt tóc (nhất là nam giới) sẽ gặp khá nhiều nguy cơ và bất lợi từ dụng cụ lấy ráy tai kém vệ sinh, sử dụng cho nhiều người mà chỉ lau chùi qua loa. Khách đến tiệm cắt tóc ngoáy tai có thể bị viêm nhiễm, nấm ống tai, thậm chí có thể bị HIV/AIDS. Không ít người đã bị thủng màng nhĩ do lấy ráy tai. không biết chức năng bảo vệ của hệ thống lông tơ trong ống tai, thợ cắt tóc có thể thoải mái cạo nhẵn, tạo điều kiện cho nước, bụi, vi khuẩn, côn trùng vào ống tai và dễ gây viêm nhiễm tai.

Do chưa có kiến thức về vệ sinh tai và thói quen trong sinh hoạt, khi cảm thấy ngứa hay khó chịu trong tai, nhiều người có thể sử dụng nhiều vật dụng (như bông tăm, bông gòn, dụng cụ móc lỗ tai... thậm chí móng tay) để ngoáy tay. Điều này có thề gây ra trầy xước, chảy máu, nhiễm trùng tai, viêm tai giữa, thủng màng nhĩ, viêm tai xương chũm, nghe kém, ù tai... Do nhiều người không biết rằng thói quen "ngoáy tai" là nguyên nhân chính thường gặp gây chấn thương ống tai ngoài và thủng màng nhĩ.

Cách xử trí

Khi bị ngứa tai chỉ nên xoa bóp nhẹ vành tai, day day vào nắp tai, không nên vội ngoáy tai. Nếu ngứa không giảm có thể dùng một số thuốc nhỏ tai hoặc nước muối sinh lý nhỏ vào ống tai, sau 5 - 10 phút, nghiêng đầu về bên tai bệnh, day nhẹ vào nắp tai cho thuốc còn dư chảy ra, dùng tăm bông khô, sạch thấm nhẹ cho khô tai. Không ngoáy tai, sau một tuần vẫn thấy ngứa, khuyến cáo nên đến bác sĩ chuyên khoa tai-mũi-họng để thăm khám và xử lý vệ sinh tai đúng cách.

Trường hợp khi tắm, khi bơi, nếu nước vô tình vào tai gây cảm giác khó chịu, ù tai thì nghiêng đầu về từng bên, day nhẹ vào nắp tai cho nước chảy ra, dùng tăm bông khô, sạch đặt vào ống tai, nước sẽ được bông khô thấm hết chứ không nên lau chùi tai nhiều.