Người trẻ không xài chiếc ví truyền thống, không dùng tiền mặt

Thậm chí, nhiều người trẻ dùng các thiết bị điện tử thông minh tích hợp thẻ tín dụng nên không cần cầm theo thẻ vật lý, mọi thanh toán đều diễn ra trong tích tắc và không chạm bất kể trong nước hay xuất ngoại.

Giã từ ví, chỉ cần điện thoại

Một buổi chiều mưa cuối tháng 5, anh Trần Đình Hoàng (30 tuổi, ngụ TP Thủ Đức) tấp vào cửa hàng xăng dầu trên đường Phan Xích Long (quận Phú Nhuận) rồi yêu cầu: "Đổ đầy bình và chạm thẻ". Sau khi bơm đầy bình với số tiền hiện lên là 85.532 đồng, nhân viên cầm máy thanh toán pos bấm thanh toán và chìa ra trước mặt anh Hoàng.

Giơ cánh tay trái đang đeo chiếc đồng hồ thông minh, anh Hoàng lướt vài thao tác trên đồng hồ rồi dí sát mặt đồng hồ vào máy pos. Chỉ trong chưa tới một giây, đồng hồ đã hiện lên chữ "v" và vang lên tiếng "ting ting" thanh toán xong trong ánh mắt lạ lẫm của nhiều người đổ xăng xung quanh đang loay hoay thanh toán tiền mặt.

Hơn một năm qua, anh Hoàng đã bỏ hẳn thói quen dùng tiền mặt và nhận lại tiền thối mỗi lần đổ xăng khi tích hợp thẻ tín dụng vào điện thoại và đồng hồ thông minh. Hơn thế nữa, mọi chi tiêu thường nhật của chàng trai trẻ này cũng chỉ xoay quanh chiếc điện thoại và đồng hồ bởi chiếc thẻ tín dụng với hạn mức 100 triệu đồng này còn có tính năng tích điểm, hoàn tiền.

"Bây giờ dù thanh toán vài ngàn đồng đến hàng chục triệu tôi cũng đều xài thẻ tín dụng, bởi chiếc thẻ tôi đang xài được miễn phí thường niên số tiền 400.000 đồng/năm. Mỗi lần xài, tôi được tích điểm để quy đổi ra tiền, có khi vài trăm ngàn đồng và quan trọng là nhiều nhà hàng, dịch vụ sẽ giảm giá nếu dùng thẻ nên tôi tiết kiệm kha khá sau mỗi đợt khuyến mãi", anh Hoàng nói.

Trong khi đó, anh Nguyễn Bình Nguyên (33 tuổi, quận Tân Bình) sở hữu "bộ sưu tập" gồm 5 thẻ tín dụng với hạn mức cao nhất 85 triệu đồng/thẻ. Ngoài sự tiện lợi, theo anh Nguyên, thẻ tín dụng còn mang lại nhiều ưu đãi hấp dẫn như tích điểm, hoàn tiền hoặc nhận quà tặng khi đạt ngưỡng chi tiêu.

"Tôi thường tích lũy điểm để trừ thẳng vào hóa đơn ăn uống tại nhà hàng, dùng để miễn phí thường niên thẻ tín dụng hoặc mua những món hàng điện tử như tai nghe giá hời" - anh Nguyên nói và cho biết thường "xung phong" thanh toán giúp các đơn hàng hoặc mua vé máy bay cho bạn bè để có lịch sử chi tiêu tốt kéo theo nhiều ưu đãi.

Tiểu thương cũng không xài tiền mặt

Dạo quanh các khu chợ truyền thống tại TP.HCM, hình ảnh tiểu thương chìa mã QR cho khách đã trở nên quen thuộc. Những âm thanh quen tai như câu hỏi "chị có tiền lẻ không?" giờ đây được thay thế bằng những tiếng "ting ting" báo tiền về cùng lời xác nhận: "Chị nhận được chưa?", "Muốn chuyển Momo, ZaloPay, mã QR hay tài khoản ngân hàng?".

Nhiều tiểu thương tại chợ Bà Chiểu thừa nhận trước đây từng ngại khi nghe đến "mã QR", "chuyển khoản", "ví điện tử" vì lo mất kiểm soát dòng tiền. Nhưng khi khách ngày càng ít cầm tiền mặt, liên tục hỏi chuyển khoản, họ buộc phải phải thay đổi. 

"Khách giờ toàn chuyển khoản, hiếm ai trả tiền mặt nữa, nhất là sau dịch, không theo là mất khách", chị Nguyễn Trần Ý Nhi - tiểu thương tại chợ Bà Chiểu - chia sẻ.

Không chỉ các tiểu thương tại chợ, nhiều tiệm tạp hóa nhỏ nằm sâu trong hẻm cũng đang thay đổi để bắt kịp xu thế. Bà Mai Lan (53 tuổi) - chủ một cửa hàng tạp hóa trên đường Lê Văn Sỹ (quận 3) - cho biết bắt đầu tiếp cận thanh toán QR từ những vị khách trẻ. "Tụi nhỏ giờ mua vài cái kẹo giá 2.000 đồng cũng hỏi cô có nhận chuyển khoản không?", bà kể.

Ban đầu, bà Lan chỉ đọc số tài khoản ngân hàng cho khách tự nhập, nhưng rồi liên tục gặp trường hợp nhầm lẫn: người nhập thiếu số, thừa số, chuyển nhầm người. Sau đó, bà Lan được con trai tạo mã QR cố định.

"Hồi đầu tôi cũng lo lỡ khách chuyển tiền mà mình không nhận được thì sao. Sau đó con tôi cài cho cái loa thông báo liên kết ngân hàng, ví điện tử, có giao dịch là thông báo liền số tiền vừa nhận, đỡ phải ngó điện thoại hoài. Giờ quen rồi, thấy tiện hơn tiền mặt nhiều", bà Lan nói.

Cũng nằm trong một con hẻm trên đường Lê Văn Sỹ (quận 3), ông Trần Vy - chủ một tiệm mì xào - cho biết dù phần lớn khách đến ăn là người lớn tuổi trong khu xóm chợ, nhưng khoảng 50% giao dịch tại quán đã được chuyển sang hình thức không tiền mặt.

"Giờ người ta chuộng vậy, đến cô bán rau lề đường còn có mã QR rồi, huống chi mình bán đồ ăn" - ông Vy nói và cho biết "thích thanh toán không tiền mặt hơn vì khỏi phải lo thiếu thừa, không mất công đổi tiền lẻ, nhẹ đầu hẳn".

Khởi động Ngày không tiền mặt 2025: Thúc đẩy phát triển kinh tế số

Ngày không tiền mặt năm 2025 đã chính thức khởi động với chủ đề "Thanh toán không tiền mặt thúc đẩy kinh tế số", đánh dấu cột mốc 5 năm thực hiện đề án phát triển thanh toán không dùng tiền mặt tại Việt Nam giai đoạn 2021-2025.

Chương trình do báo Tuổi Trẻ phối hợp cùng Vụ Thanh toán - Ngân hàng Nhà nước, thời báo Ngân hàng, Sở Công Thương TP.HCM, Công ty cổ phần Thanh toán quốc gia (Napas) và nhiều đơn vị tổ chức thực hiện, hướng đến mục tiêu nâng cao nhận thức xã hội, khuyến khích người dân tiếp cận và sử dụng các phương thức thanh toán hiện đại như ví điện tử, mã QR, thẻ không tiếp xúc… đồng thời góp phần xây dựng hệ sinh thái không tiền mặt bền vững tại Việt Nam.

Điểm nhấn nổi bật của chuỗi sự kiện năm nay là Lễ hội "Ting Ting Day" diễn ra tại phố đi bộ Nguyễn Huệ (TP.HCM), với các hoạt động trải nghiệm công nghệ thanh toán, mini game, workshop giải pháp bảo vệ an toàn cho giao dịch số, đêm nhạc và phát động chương trình khuyến mãi toàn quốc. Chương trình dự kiến thu hút 50.000 lượt người tham dự trực tiếp, tiếp cận khoảng 50 triệu lượt xem qua các kênh online, lan tỏa mạnh mẽ tinh thần sống số, tiêu dùng số trong cộng đồng, góp phần thúc đẩy tăng trưởng kinh tế.

Bên cạnh lễ hội chính, Ngày không tiền mặt năm 2025 còn có nhiều hoạt động đáng chú ý như: Gameshow "Đấu Trường Tài Chính" diễn ra từ ngày 20-5 đến 15-6 với sự tham gia của đông đảo bạn trẻ thi đấu kiến thức và kỹ năng quản lý tài chính cá nhân; Hội thảo "Thanh toán không tiền mặt - Động lực tăng trưởng kinh tế số" diễn ra vào sáng 14-6 tại TP.HCM, với nội dung tổng kết 5 năm thực hiện đề án và thảo luận giải pháp phát triển thanh toán số trong thời gian tới.

Được khởi xướng từ năm 2019 và tổ chức liên tục trong những năm qua, Ngày không tiền mặt đã trở thành hoạt động truyền thông xã hội thường niên, góp phần thay đổi hành vi tiêu dùng của người dân, thúc đẩy tài chính toàn diện và hỗ trợ mạnh mẽ cho quá trình chuyển đổi số quốc gia.

Dân 'khoái' thanh toán không tiền mặt khi làm thủ tục dịch vụ công

Việc thanh toán không tiền mặt được áp dụng triệt để tại Trung tâm Phục vụ hành chính công tỉnh Khánh Hòa, qua đó giảm thiểu tiêu cực, nhũng nhiễu.