‘Ngoại giao thú vật’ đúng lúc vẫn thắng

Món quà độc đáo của Tổng thống Pháp cho Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình - Ảnh: Twitter

Truyền thông Pháp mấy bữa nay vẫn bàn tán chuyện Tổng thống trẻ tuổi Emmanuel Macron, trong chuyến công du Trung Quốc ba ngày, đã mang theo một chú ngựa trong đội Kỵ binh Quốc gia làm quà tặng. 

Đó là một nghi thức mang tính truyền thống lâu đời giữa các nguyên thủ quốc gia tuy việc dùng ngựa làm quà tặng là chưa có tiền lệ. Chúng ta hãy nhìn lại truyền thống ngoại giao vốn đã xuất hiện từ lâu trên thế giới.

Vừa rồi, nhân chuyến thăm từ ngày 8 đến 10-1, Điện Elysée có ra thông cáo: "Hơn là một món quà thông thường, [Tổng thống] Emmanuel Macron xem đây là một cử chỉ ngoại giao, với mong muốn thắt chặt mối quan hệ bằng hữu với nguyên thủ các quốc gia trên thế giới".

Tất cả đã được tính toán trước rồi: họ của tổng thống Pháp là "Macron" đã được phiên âm sang tiếng Hoa là "Makelong" (Mã Kế Long), có nghĩa là "con Ngựa thắng con Rồng". Chưa kể Chủ tịch Tập Cận Bình cũng từng tỏ ý ấn tượng với dàn kỵ binh tháp tùng ở đất Paris nhân chuyến thăm của ông.

Và món quà này là để đáp lễ cho lần "ngoại giao gấu trúc" của Trung Quốc vào năm 2012 khi Bắc Kinh cho nước Pháp mượn một cặp gấu trúc và chúng sinh được một gấu trúc con mà chính Đệ nhất phu nhân Brigitte Macron đã được vinh hạnh mời đặt tên cho nó vào tháng 11 năm ngoái.

Nhưng có vẻ lần này, chính quyền Paris đã chuẩn bị rất kỹ: hình ảnh món quà được đích thân ông Macron giới thiệu trên tài khoản mạng xã hội của mình với hình ảnh và video clip. Hẳn thể hiện sự trọng thị với đất nước mình viếng thăm nên ông Macron đã ra về với món quà đáp lễ hậu hĩ là những hợp đồng trị trị giá nhiều tỉ đô la.

Nghi thức ngoại giao "tặng quà động vật" đặc biệt này đã có từ rất lâu tại Trung Quốc. Những món quà gấu trúc đã được trao tặng cho các nước đồng minh từ thời nhà Đường vào thế kỷ thứ 7. Nhưng từ năm 1984, Trung Quốc không dùng gấu trúc làm quà nữa mà chỉ cho các nước thuê với giá mỗi cặp là một triệu USD (833 000 euro) cho một năm!

Đệ nhất phu nhân Brigitte Macron trong lần đến đặt tên cho chú gấu con 4 tháng tuổi từ cặp gấu cho mượn của Trung Quốc - Ảnh: AFP

Voi, hươu cao cổ và cá sấu

Nhưng trước gấu trúc, thì món quà ngoại giao bằng động vật này là… voi. Vào năm 1514 tại Bồ Đào Nha, vua Manuel Đệ nhất đã tặng Giáo hoàng Léon X một chú voi khổng lồ. Vua Louis XIV cũng đã nhận được một nàng voi từ vua Bồ Đào Nha vào năm 1668.

Năm 1985, tổng thống Pháp François Mitterrand đã bất ngờ khi nhận được một nàng voi châu Á từ tay thủ tướng Ấn Độ Rajiv Ghandi nhân dịp khai mạc Năm Ấn Độ (Mela), nàng voi này đã sống và qua đời tại vườn thú Vincennes.

Vào cuối thế kỷ 18, tổng thống Mỹ John Quincy Adams đã phải "té ngửa" khi thấy món quà bất ngờ của Hầu tước La Fayette của Pháp: một con cá sấu Nam Mỹ. Và cũng có lời đồn rằng tổng thống đã đặt người bạn bò sát của mình vào bồn tắm trong Nhà Trắng.

Món quà tặng là hươu cao cổ

Công chúng đã có dịp tái ngộ với chú hươu cao cổ Zarafa trong bộ phim hoạt hình cùng tên ra mắt vào năm 2012, đây chính là món quà mà tổng trấn Ai Cập Mehmet Ali đã tặng cho vua Charles X vào thế kỷ 19, và đây cũng là chú hươu cao cổ đầu tiên đặt chân lên đất Pháp, được nuôi tại Vườn Bách thảo Paris, và đã tạo ra một làn sóng "nghiện xem hươu cao cổ": đã có hơn 600.000 người đến xem chú trong vòng 3 năm. 

Sau khi qua đời, chú hươu được nhồi rơm và bảo quản tại Bảo tàng Lịch sử Tự nhiên Quốc gia Pháp.

Năm 1961, trong thời kỳ Chiến tranh lạnh, Tổng bí thư Đảng Cộng sản Liên Xô Nikita Khrushchev đã trao tặng trưởng nữ của tổng thống Mỹ John Fitzgerald Kennedy là Caroline Kennedy, một món quà mang tính biểu tượng cao là một con chó cái mang tên Pouchinka, là "con gái" của nàng chó Strelka được đưa vào vũ trụ năm 1960 trên chuyến bay Sputnik. 

Một chuyện vui sau đó là chính cô nàng này đã kết đôi với một chú chó của gia đình Kennedy và đã hạ sinh được 4 chú chó con.