Nghe lại giọng đọc thơ duy nhất của Xuân Quỳnh được tìm thấy

Vợ chồng NSND Lan Hương đọc những bức thư tình trao nhau giữa vợ chồng Xuân Quỳnh - Lưu Quang Vũ - Ảnh: BTC

Đó là giọng đọc Xuân Quỳnh khi đọc bài thơ Hát với con tàu được tìm thấy mới đây trong kho lưu trữ của Đài Tiếng nói Việt Nam.

NSND Nguyễn Thước đưa tư liệu âm thanh này vào bộ phim tài liệu về Xuân Quỳnh - Lưu Quang Vũ ông vừa hoàn tất để dành riêng cho sự kiện đêm thơ nhạc Hoa cúc xanh mà gia đình thi sĩ phối hợp với báo Dân Việt/ Nông Thôn Ngày Nay tổ chức hai tối 5 và 6-10 tại Nhà hát lớn Hà Nội.

Sự kiện hoành tráng từ ê kíp tham gia hùng hậu tới truyền thông với hai buổi họp báo trước sự kiện cuối cùng đã diễn ra trang trọng, đẹp bởi toàn nghệ sĩ đẹp trình diễn với trang phục thanh lịch như NSND Lê Khanh, NSND Lan Hương, NSƯT Đỗ Kỷ, ca sĩ Hồng Nhung, Bùi Lan Hương, "hoàng tử indie" Vũ, NSƯT Kim Oanh, Phương My.

Và chắc chắn là rất đẹp bởi cái tình của tất cả những người tham gia dành cho Xuân Quỳnh - Lưu Quang Vũ. Không nghi ngờ gì, tất cả họ đều thành thực và cả cuồng nhiệt yêu cặp đôi nghệ sĩ tài năng đoản mệnh, thêm nổi tiếng vì tình yêu kỳ lạ và cái chết bên nhau...

Nhưng hẳn rồi, cũng là yêu nhưng cách yêu mỗi người mỗi khác. Người ồn ào, người lắng đọng, thầm kín như chính nữ sĩ Xuân Quỳnh từng viết trong bài Sóng.

Nhiều trong số những nghệ sĩ tham gia đêm Hoa cúc xanh vài năm qua đã tham gia vào hoạt động đọc thơ, chiếu phim trong đêm thơ Xuân Quỳnh - Lưu Quang Vũ hằng năm do Ơ kìa Hà Nội của đạo diễn Nguyễn Hoàng Điệp tổ chức, hoàn toàn phi lợi nhuận.

Những nghệ sĩ và người yêu thơ này đã đến cùng nhau với khát vọng thắp lên tình yêu thơ của người đương thời với hai người thơ tài năng một thuở. Và có lẽ có cả khát vọng điểm tô thêm cho "huyền thoại" Xuân Quỳnh - Lưu Quang Vũ mà người đời đã dựng lên từ sau cái chết bi thảm bên nhau của cả gia đình họ trong một ngày mùa thu tháng 8-1988.

Lại gặp nhau trong đêm Hoa cúc xanh, nhưng lần này họ được rực rỡ bước vào Nhà hát lớn để trình diễn tình yêu của họ với Xuân Quỳnh - Lưu Quang Vũ trước những khán giả cũng lộng lẫy váy áo thật đẹp trong một sự kiện trang trọng và đã có cát sê.

Ca sĩ Hồng Nhung hát "Thuyền và biển" và sáng tác mới của Nguyễn Vĩnh Tiến lấy cảm hứng từ Xuân Quỳnh mang tên "Hoa Quỳnh" - Ảnh: BTC

Nhìn tổng thể, đêm diễn khá đẹp, xúc động, ngoại trừ vài lần tiếng chuông điện thoại vang lên trong khán phòng khi nghệ sĩ đang đầy cảm xúc trên sân khấu.

Khán giả Hà Nội nay đã biết mặc đẹp, nhiều khi là đẹp quá, khi bước vào Nhà hát lớn, nhưng nhiều người vẫn chưa làm được cái việc tắt điện thoại hoặc ít nhất để chế độ im lặng khi bước vào khán phòng nhà hát.

Đêm diễn gọn gàng, phần âm nhạc là điểm sáng nhất với những bài hát cũ được phối lại đem đến những cảm xúc mới.

Những bài hát đặt sáng tác riêng cho sự kiện của Giáng Son, Nguyễn Vĩnh Tiến, Bùi Lan Hương, Lưu Quang Minh trong một số khoảnh khắc cũng đã chạm vào cảm xúc của khán giả nhưng chưa đủ xuất sắc để lập tức lưu lại ấn tượng cho người nghe ở lần trình hiện đầu tiên.

Sáng tác theo đặt hàng, lại trong một thời gian ngắn, về một người thơ đã xa chúng ta hơn 30 năm đương nhiên không dễ.

Phần kịch Ai đã lấp cái đầm lầy Mãi Mãi do Trần Lực dựng từ kịch bản của Nguyễn Hoàng Điệp - tổng đạo diễn chương trình - chưa được như mong đợi của báo giới và công chúng. Chất "lý luận", suy tưởng của kịch bản và ngôn ngữ kịch biểu hiện của Trần Lực thật khó mà gợi được liên tưởng về Xuân Quỳnh - một tâm hồn giản dị thôi.

Nghe Xuân Quỳnh đọc thơ, người thời nay chắc còn thấy Xuân Quỳnh hơn cả sự giản dị trong giọng đọc chân phương có chút "quê", không thánh thót, ngọt ngào và mềm như nước nhiều người đọc những bài thơ tình của bà hẳn hình dung.

Cuối cùng, dẫu còn những thứ chưa được như kỳ vọng quá lớn của người yêu Xuân Quỳnh - Lưu Quang Vũ, đêm Hoa cúc xanh không thể không ghi nhận cái tình của những người đã góp sức làm.

Bùi Lan Hương như đóa cúc xanh hát bài hát cô tự sáng tác từ cảm hứng với Xuân Quỳnh - Ảnh: BTC

Vũ và Mạc Mai Sương song ca - Ảnh: BTC

NSƯT Kim Oanh và Phương Vy trong vở kịch "Ai đã lấp chiếc đầm lầy Mãi Mãi" - Ảnh: BTC

Xuân Quỳnh và nỗi khát yêu cháy bỏng: Trong đáy mắt trời xanh là vĩnh viễn

TTO - Chỉ đến khi Quỳnh - Vũ gặp nhau, gắn bó ngay cả trong cái chết thì chúng ta mới có một Xuân Quỳnh nhà thơ và một người đàn bà Xuân Quỳnh "đậm vị" hơn nhiều: bỏng cháy, khát khao và đầy dằn vặt; hạnh phúc đấy mà cũng đầy lo lắng, bất an, ám ảnh.