Ngày đầu thi tốt nghiệp THPT 2025: Rõ tinh thần đổi mới

Hôm nay, thí sinh tiếp tục bước vào ngày thi thứ hai kỳ thi tốt nghiệp THPT 2025 với bài thi tự chọn (dành cho chương trình giáo dục phổ thông hiện hành) và bài thi khoa học tự nhiên hoặc bài thi xã hội, ngoại ngữ (dành cho thí sinh tự do thi theo chương trình giáo dục phổ thông 2006).

Ngữ liệu đề văn dễ cảm thụ

Trái với những lo lắng ban đầu về đề thi văn lấy dữ liệu ngoài sách giáo khoa, đa số các thí sinh được hỏi cho biết là các em làm bài ổn.

Nguyễn Ngọc Minh, học sinh thi tốt nghiệp THPT tại điểm thi Trường THPT chuyên Lê Hồng Phong (TP.HCM), kể: "Chủ đề của đề thi khá thời sự, tụi mình đều đã đọc, nghe, xem rất nhiều. Ngữ liệu của đề cũng thuộc dạng dễ cảm thụ nên mình làm bài khá tốt. 

Học văn theo chương trình giáo dục phổ thông 2018 mình thấy dễ chịu hơn trước. Bây giờ đi thi theo chương trình này, mình làm bài trong trạng thái vui vẻ, hưng phấn và nhẹ nhàng, không phải cố nhớ những đoạn văn, những câu thơ trong sách giáo khoa như trước đây".

Trong khi đó, thầy Nguyễn Phước Bảo Khôi, giảng viên khoa ngữ văn Trường ĐH Sư phạm TP.HCM, đánh giá: Đề thi văn năm nay đã đáp ứng tốt yêu cầu cần đạt của chương trình ngữ văn 2018. 

Đầu tiên là việc lựa chọn ngữ liệu đáp ứng được các tiêu chí mà chương trình ngữ văn 2018 đã nêu (phù hợp với mục tiêu phát triển năng lực; đảm bảo tính thẩm mỹ, giáo dục, thực tiễn; phù hợp với đặc điểm tâm lý lứa tuổi của học sinh; có tiềm năng khai thác tích hợp...).

Ngoài ra, các câu hỏi cũng đảm bảo việc phân bố đúng theo các mức nhận thức, có tính liên kết cao. "Tương tự trong phần viết bài văn nghị luận xã hội, không dễ để học sinh xác định các luận điểm trung tâm và luận điểm mở rộng. 

Thí sinh cần tập trung vào thông điệp không có sự phân biệt giữa quê hương và Tổ quốc, không có sự phân cách giữa vùng đất quê hương và toàn vẹn lãnh thổ của Tổ quốc, không có sự phân biệt giữa tình yêu quê hương và lòng yêu nước.

Chính điều này giúp đề thi không chỉ đáp ứng tốt mục tiêu đánh giá năng lực mà còn gắn bó mật thiết với hiện tình đất nước, lấy truyền thống hào hùng thiêng liêng làm điểm xuất phát điểm để gợi ra tinh thần tiến vào kỷ nguyên mới, hòa nhập trách nhiệm cá nhân trong những bước chuyển mình tích cực của dân tộc. 

Có thể nói đề thi đã góp phần hoàn thành tốt yêu cầu đánh giá kết quả hình thành và phát triển phẩm chất - vốn là một thế mạnh và cũng là một yêu cầu tất yếu đặt ra với môn ngữ văn. Hơn thế, tính phân hóa của đề thi rất tốt, hoàn toàn đáp ứng yêu cầu sử dụng kết quả để xét tuyển vào đại học, cao đẳng" - thầy Khôi cho hay.

Không những thế, thầy Khôi còn chia sẻ người ra đề đã tạo những "lối thoát hiểm" cho thí sinh. Đó là việc chọn ngữ liệu từ truyện ngắn của nhà văn Nguyễn Minh Châu. Ông vốn là một cây bút nổi tiếng với phong cách tự sự đậm tính triết luận. Do vậy, chủ đề, giá trị nội dung của ngữ liệu đã thực sự trở thành một chất liệu tốt nếu học sinh biết cách khai thác hiệu quả cho phần nghị luận xã hội.

"Với phần viết đoạn nghị luận văn học, nếu học sinh tinh ý sẽ nhận ra những bằng chứng cần thiết cho phần viết đoạn đã được gợi ý từ các câu hỏi đọc hiểu ở trên. Đó chính là tinh thần nhân văn của người ra đề dành cho thí sinh năm đầu tiên thi theo chương trình mới" - thầy Khôi đúc kết.

Phải thay đổi phương pháp dạy học

Theo thầy Ngô Phạm Hưng Thịnh, tổ trưởng tổ toán Trường THPT Nguyễn Du (quận 10, TP.HCM), đề toán năm nay thể hiện rõ tinh thần đổi mới theo chương trình giáo dục phổ thông 2018. 

Thí sinh không thể học một cách máy móc hoặc đánh "lụi" mà vẫn có điểm như những năm trước. Thay vào đó, đề thi năm nay đòi hỏi học sinh phải hiểu bài, biết vận dụng kiến thức đã học để giải quyết vấn đề toán học mới có thể đạt điểm cao.

Nhìn chung, các câu hỏi của đề không có câu nào cài cắm hay phải sử dụng mẹo để làm. Tuy nhiên, tôi đánh giá đề thi năm nay phân loại khá tốt thí sinh. Dự đoán phổ điểm sẽ ở mức 4-6 điểm, và chỉ những học sinh thực sự giỏi mới đạt được 9, 10 điểm. 

"Với đề thi như năm nay, tôi cho rằng giáo viên và học sinh nhất thiết phải thay đổi phương pháp dạy và học. Nếu không, học sinh sẽ khó có thể hoàn thành bài thi" - thầy Thịnh khẳng định.

Thi tốt nghiệp phổ thông năm 1999 và bây giờ

Bạn tôi có con thi tốt nghiệp THPT năm nay. Bạn nói so với thời mình thi năm 1999, khác xa một trời một vực.