Ngắm tranh Nguyễn Gia Trí và hình Jane Powell trên bìa báo Tết trước 1954

Trưng bày do Bảo tàng Báo chí Việt Nam tổ chức tại tầng 2, tòa nhà Hội Nhà báo Việt Nam, phố Dương Đình Nghệ, phường Yên Hòa, quận Cầu Giấy, Hà Nội, đến ngày 31-3.

Tranh Nguyễn Gia Trí và hình Marilyn Monroe trên bìa báo Tết

Gần 200 bìa báo đẹp, tiêu biểu tuyển chọn từ hàng nghìn tờ báo Tết trong bộ sưu tập báo xuân của bảo tàng trải dài từ năm 1865 đến 2000.

Trong đó có số Tết của các báo Nam Phong, Trung Hòa nhật báo, Ngày Nay, Dân Chúng, Sự Thật, Nhân Dân, Quân Đội Nhân dân, Tạp chí Cộng sản, Cờ Giải Phóng, Lao Động, Việt Nam Độc Lập…

Công chúng sẽ được ngắm tờ Ngày Nay số xuân năm 1938 có bìa do họa sĩ Nguyễn Gia Trí vẽ.

Từ trưng bày này, người xem có thể khám phá nhiều bìa báo Tết rất đẹp do các danh họa vẽ trước năm 1945, và cả những tờ báo cách mạng, báo ở chiến khu Việt Bắc, thậm chí báo Tết sau 1954 ở miền Bắc, giản dị, in đen trắng, thậm chí viết tay, nhiều chữ, ít hình ảnh, chủ yếu là hình ảnh Bác Hồ, Đại tướng Võ Nguyên Giáp hay các chiến sĩ, dân quân… 

Các số báo Tết này cũng thường đăng thơ chúc Tết của Bác Hồ.

Cũng như sự khác biệt giữa báo Tết vùng tạm chiếm và ở chiến khu Việt Bắc trước 1954, ở hai miền Nam - Bắc giai đoạn trước 1975 và thời bao cấp sau thống nhất đất nước.

Khám phá vô vàn thú vị từ sưu tập báo Tết

Nhà sưu tập sách báo cũ Tạ Thu Phong cho biết báo Tết mang dấu ấn của các giai đoạn lịch sử khác nhau của đất nước.

Báo xuân tiền chiến thì có mấy khuynh hướng: trào phúng, văn chương, chính trị, tùy theo đó mà vẽ bìa tương thích, thường do các họa sĩ tài năng lúc bấy giờ vẽ, như Phong Hóa, Ngày Nay thì do Tô Ngọc Vân hay Nguyễn Gia Trí, Nguyễn Cát Tường vẽ bìa.

Đây là những tờ báo hiếm nhất và các nhà sưu tập tìm kiếm khó khăn nhất.

Giai đoạn các cuộc kháng chiến, báo xuân mộc mạc, tuyên truyền, cổ động cho các hoạt động tăng gia sản xuất, chiến đấu, chiến thắng…

Ngược lại, báo xuân trong miền Nam giai đoạn trước 1975 thường in bìa bằng ảnh chứ không phải vẽ minh họa như báo xuân miền Bắc cùng thời, do là công nghệ in ấn của miền Nam vào thời điểm đó rất hiện đại. Sự khác biệt đó kéo dài đến cả sau năm 1975. 

Tờ báo Tết đầu tiên là tờ nào?

Theo nhà sưu tập Tạ Thu Phong, tờ báo Tết đầu tiên mở ra tục làm báo xuân là tờ Phụ Nữ Tân Văn năm 1930. Quan điểm này cũng được các nhà sưu tập, các nhà nghiên cứu lịch sử báo chí đồng ý.

Trước đó, tờ Lục Tỉnh Tân Văn ra số Tết năm 1908, Nam Phong tạp chí ra số Tết 1918 nhưng chỉ ra một số là dừng lại chứ không ra định kỳ hằng năm như tiêu chí một tờ báo Tết cần có.

Ra mắt giai phẩm Tuổi Trẻ Xuân Quý Mão: Nghệ sĩ Kim Cương rưng rưng nhớ mẹ ngày xuân

Sáng 31-12, sự kiện ra mắt giai phẩm Tuổi Trẻ Xuân Quý Mão đón nhận những chia sẻ xúc động về ngày xuân, về mẹ từ các nghệ sĩ: NSND Kim Cương, Hạnh Thúy, Võ Minh Lâm, Quang Tuấn - Linh Phi...