Nam Phi bắt đầu thu hồi tài sản bọn lợi ích nhóm

Những người biểu tình với biểu ngữ đòi bắt anh em nhà Gupta ngay trước Tòa án vùng Bloemfontein hôm xử một số thành viên đường dây lợi ích nhóm này ngày 15-2 - Ảnh: REUTERS

Tổ chức Chống trốn thuế Nam Phi (OUTA) vừa lên danh sách tài sản thuộc sở hữu của gia đình nhà Gupta nhằm giúp chính quyền làm cơ sở bán đấu giá để phần nào bù đắp lại những thiệt hại mà gia tộc gốc Ấn này đã bòn rút từ tài sản quốc gia của Nam Phi trong nhiều năm qua.

Gia đình Gupta, dù nhập cư chưa lâu vào Nam Phi nhưng hiện giàu có bậc nhất tại đây vì được cho là có quan hệ thân thiết nhiều năm với ông Jacob Zuma.

Ngay sau khi ông Zuma bị đảng của mình buộc rời khỏi vai trò lãnh đạo hồi tuần trước do những cáo buộc tham nhũng, lạm quyền, đây là một trong những động thái mới nhất của chính quyền Nam Phi đánh thẳng vào nhóm lợi ích gia tộc Gupta.

Từ hôm 16-1, cơ quan công tố Nam Phi đã khẳng định sẵn sàng thu hồi tài sản công đã rơi vào tay gia đình Gupta trái pháp luật. Dường như mọi hồ sơ đều đã sẵn có và họ chưa làm được vì sự can thiệp của Jacob Zuma - người có cậu con trai trẻ tuổi làm cho Gupta ở vị trí lãnh đạo để lãnh lương khủng.

Ngoài khối bất động sản lớn của gia đình Gupta đã bị cảnh sát nước này niêm phong còn có danh sách tài sản bao gồm hơn 20 siêu xenhư Bentley, Maserati, Lamborghini, Lexus và Porsche đăng ký dưới tên của anh em nhà Gupta.

Bộ Nội vụ Nam Phi cũng đã ban hành lệnh phong tỏa số cổ phần tương đương 137 triệu USD của nhà Gupta trong công ty Trillian và McKinsey sau hợp đồng nhiều "vấn đề" giữa hai công ty này với Tập đoàn điện lực nhà nước Eskom.

Tuy nhiên, theo truyền thông địa phương, đây chỉ là một phần khối tài sản "nổi" liên quan đến gia tộc giàu có tại Nam Phi này.

Đoàn xe của cảnh sát Nam Phi rời khu dinh thự sang trọng của anh em Gupta ở TP Johannesburg sau khi khám xét ngày 14-2 - Ảnh: REUTERS

Theo tính toán, gia đình còn có khoảng 80 xe sang cùng nhiều máy bay, trực thăng và du thuyền trị giá hàng chục triệu USD mua từ nguồn tiền của gia đình này nhưng được đăng ký dưới tên các công ty thuộc sở hữu của nhà Gupta.

Trước đó, hôm 14-2, cảnh sát Nam Phi đã bao vây khu dinh thự thuộc gia đình Gupta tại Johannesburg và bắt giữ 3 người. Sau đó, 2 nghi can khác đã ra đầu thú.

Các vụ bắt giữ liên quan đến vụ án tỉnh Free State cấp ngân sách trái phép cho một dự án chế biến sữa của nhà Gupta. Trong phi vụ này, gia đình Gupta đã bỏ túi khoảng 19 triệu USD.

Sanjeev Gupta - thành viên của gia đình Gupta làm chủ tập đoàn thép - Ảnh: REUTERS

Theo cảnh sát Nam Phi, cả 3 anh em nhà Gupta bao gồm Ajay, Atul và Rajesh Gupta đã rời khỏi Nam Phi và hiện chưa rõ tung tích.

Không chỉ tại Nam Phi, gia đình Gupta còn có tầm ảnh hưởng tại Mỹ và một số nước Trung Đông.

Hồi tháng 10 năm ngoái, Cục Điều tra Liên bang Mỹ (FBI) đã tiến hành điều tra nhắm vào 2 thành viên của gia đình này tại Mỹ, với cáo buộc nhận những khoản tiền mờ ám từ Các Tiểu vương quốc Ả rập thống nhất (UAE).

TTO - Từ vị trí nhân viên tập sự, Duduzane Zuma nhanh chóng vươn lên vị trí lãnh đạo hàng chục công ty trong thời gian rất ngắn, tương ứng theo đà thăng tiến chính trị của cha mình - Tổng thống Nam Phi Jacob Zuma.

TTO - Số phận của Tổng thống Nam Phi Jacob Duma gắn liền với gia đình Gupta. Nghi vấn quan hệ lợi ích nhóm bắt đầu vỡ lỡ từ năm 2013. Sau khi ông Zuma từ chức, cơ quan pháp luật đã "sờ gáy" gia đình Gupta.

TTO - Tổng thống Nam Phi Jacob Zuma rời khỏi chính trường là giải pháp đã được dự kiến. Tòa phúc thẩm Tòa án tối cao Nam Phi đã cáo buộc ông liên quan đến 783 tội về nhận hối lộ, trốn thuế và tham ô tài sản.