Năm 2022, Hà Nội có nguy cơ thiếu điện

Khoảng cột 90-91 trên địa bàn huyện Thường Tín

Dự án đường dây 500kV Tây Hà Nội - Thường Tín bị chậm tiến độ do đang gặp vướng mắc trong công tác bồi thường hành lang tuyến khiến Hà Nội sẽ có nguy cơ thiếu điện, đặc biệt phía Tây thành phố vào năm 2022

Đây là công trình trọng điểm có tính cấp bách được triển khai xây dựng từ năm 2018 nhằm nâng cao chất lượng điện năng, đảm bảo cung cấp điện an toàn và tin cậy cho khu vực phía Tây TP Hà Nội, giảm tải cho trạm biến áp 500kV Thường Tín và các đường dây 220kV trong khu vực.

Đặc biệt, đảm bảo cung cấp điện cho thành phố Hà Nội vào giai đoạn cuối năm 2020 và những năm sau.

Theo kế hoạch, công trình hoàn thành đóng điện tháng 3-2020, tuy nhiên đến nay đã chậm so với kế hoạch 16 tháng và thời gian chậm tiến độ sẽ kéo dài hơn nữa vì công trình đang phải dừng thi công do chưa giải phóng xong hành lang tuyến khoảng cột từ vị trí 59 - 62 (thuộc huyện Thanh Oai) và khoảng cột từ vị trí 90 - 92 (thuộc huyện Thường Tín).

Nếu công trình không hoàn thành trong năm nay, năm 2022 Hà Nội sẽ có nguy cơ thiếu điện, đặc biệt phía Tây thành phố.

Vướng mắc trong công tác giải phóng mặt bằng

Công trình đường dây 500kV Tây Hà Nội - Thường Tín khởi công ngày 31-7-2018, là công trình năng lượng cấp đặc biệt, nhóm B do Tổng công ty Truyền tải điện Quốc gia (EVNNPT) làm chủ đầu tư, sử dụng nguồn vốn vay ODA từ Ngân hàng Thế giới (WB) cho phần xây lắp và mua sắm vật tư thiết bị; vốn của EVNNPT được sử dụng cho các công việc còn lại.

Ban quản lý dự án các công trình điện miền Bắc (NPMB) được giao nhiệm vụ quản lý thực hiện dự án. Đường dây có chiều dài 40,7km, điểm đầu từ trạm biến áp 500kV Tây Hà Nội và điểm cuối là trạm biến áp 500kV Thường Tín, đi qua các huyện Quốc Oai, Chương Mỹ, Thanh Oai và Thường Tín.

Trạm biến áp Tây Hà Nội đã hoàn thành từ tháng 11-2018, nhưng đến nay chỉ vận hành cấp điện áp 220kV từ các nguồn cấp 220kV qua các đường dây 220kV từ Nhà máy thủy điện Hòa Bình về và chưa thể đưa vào vận hành cấp điện áp 500kV do tuyến đường dây 500kV Tây Hà Nội - Thường Tín đang gặp vướng mắc trong công tác bồi thường hành lang tuyến.

Theo NPMB, tiến độ thi công luôn đáp ứng tiến độ giao mặt bằng, phần móng và cột đều đã thi công xong 96/96 vị trí. Tuy nhiên, công trình hiện đang vướng mắc giải phóng mặt bằng tại khoảng cột 59 - 62, trên địa bàn xã Thanh Mai (huyện Thanh Oai), do có 6 hộ dân có đất ở nằm trong hành lang an toàn lưới điện không nhận tiền đền bù.

Nguyên nhân tồn tại bắt nguồn từ năm 1994, UBDN tỉnh Hà Tây có quyết định số 57/QĐ-UB, giao 6.500m² đất để giải quyết nhu cầu làm nhà ở cho nhân dân xã Thanh Mai, UBND xã Thanh Mai đã tổ chức thu tiền của 39 hộ dân gia đình (trong đó có 7 hộ nằm trong hành lang an toàn lưới điện).

Quá trình thực hiện quyết định số 57/QĐ-UB, một số hộ dân có đơn kiến nghị về việc giao đất không đúng quy định. Sau đó, mặc dù có quyết định thu hồi đất nhưng tỉnh Hà Tây không làm thủ tục hoàn tiền nên các hộ dân vẫn sử dụng đất từ đó đến nay.

Phương án bồi thường đã được UBND huyện Thanh Oai phê duyệt. Qua 3 lần tiến hành chi trả tiền nhưng chỉ có 1/7 hộ nhận tiền. Các hộ còn lại không nhận với lý do đơn giá đền bù là thấp.

Tại khoảng cột 90-91, trên địa bàn xã Tiền Phong (huyện Thường Tín), cũng có 7 hộ dân phải thu hồi đất nằm trong hành lang an toàn.

Chủ trương có, đất có, kinh phí có nhưng đã phải mất 15 tháng kể từ khi UBND TP Hà Nội đồng ý để UBND huyện Thường tín xây dựng khu tái định cư, nên chưa phê duyệt được phương án bồi thường, hỗ trợ. Đến nay vẫn chưa bàn giao được cho các hộ tái định cư.

Khoảng cột 38-39 trên địa bàn huyện Chương Mỹ

Tính đến thời điểm này, khối lượng thi công đường dây 500kV Tây Hà Nội - Thường Tín đã hoàn thành kéo dây được 90%, nhưng nếu 10% khối lượng công việc kéo dây còn lại không sớm được giải quyết công trình không thể đóng điện, điều này đồng nghĩa việc trạm biến áp 500kV Tây Hà Nội cũng không thể nhận điện từ lưới 500kV.

Những mục tiêu về đáp ứng tăng trưởng phụ tải cho khu vực Nam sông Hồng trong đó có thủ đô Hà Nội; tăng cường độ an toàn, linh hoạt trong vận hành và ổn định cho hệ thống điện quốc gia sẽ không đạt được.

Hà Nội đối diện với nguy cơ thiếu điện

Hà Nội được cấp điện từ hệ thống điện quốc gia qua lưới điện truyền tải cấp điện áp 220kV- 500kV và lưới điện phân phối từ cấp điện áp 110kV trở xuống. Để đảm bảo vận hành tin cậy và linh hoạt, lưới điện 110kV-220kV-500kV trên địa bàn Hà Nội có kết cấu mạch vòng, các trạm biến áp đều được cấp điện từ ít nhất hai đường dây.

Với nhu cầu phụ tải lớn nhất (Pmax) là 4.931MW (tháng 6-2021), mức mang tải bình quân các máy biến áp 220kV và 110kV khoảng 70%.

Theo kế hoạch, sản lượng điện thương phẩm năm 2021 của Tổng Công ty Điện lực Hà Nội sẽ từ 21.528 đến 21.650 triệu kWh, tăng trưởng 7,5-8,1% so với năm 2020. Trong 6 tháng đầu năm 2021, sản lượng điện thương phẩm của TP.Hà Nội đạt 9,86 tỉ kWh, tăng 8,5% so với cùng kỳ năm trước.

Đặc biệt, trong đợt nắng nóng cuối tháng 5 đầu tháng 6-2021, Hà Nội đã ghi nhận những số liệu cao kỷ lục mới về sản lượng điện tiêu thụ và công suất.

Theo đó, sản lượng tiêu thụ điện ngày cao nhất đã đạt 96,2 triệu kWh, công suất đỉnh đã đạt mức cao nhất trong lịch sử 4.662 MW, vì vậy EVNHANOI đã phải thực hiện giải pháp điều chỉnh và tiết giảm phụ tải trong một số thời điểm.

EVN xác định, việc cung ứng điện cho thủ đô Hà Nội phải đáp ứng các yêu cầu về cấp điện an toàn, ổn định và chất lượng, đáp ứng nhu cầu tăng trưởng bình quân 7,86%/năm trong giai đoạn 2021-2025, nên dù huy động nguồn vốn của EVN đang gặp khó khăn do hạn chế về trần nợ công nên việc thu xếp vốn cho các dự án điện của EVN không còn được Chính phủ bảo lãnh.

Hà Nội là địa phương có phụ tải điện cho sinh hoạt quản lý tiêu dùng cao nhất trong cả nước. Đây là thành phần phụ tải diện biến động bất thường, nhạy cảm do tình hình thời tiết bốn mùa ở khu vực Bắc bộ. Yếu tố này gây áp lực lớn đối với đầu tư xây dựng hệ thống điện do phải đầu tư rất lớn để phủ đỉnh phụ tải nhưng chỉ khai thác tối đa trong 3 tháng mùa hè.

Đường dây 500kV Tây Hà Nội - Thường Tín đã chậm tiến độ và việc tiết giảm phụ tải trong một số thời điểm trong 2 đợt nắng nóng vừa qua chỉ là dấu hiệu cảnh báo của tình trạng thiếu điện, nếu tiếp tục chậm, Hà Nội có thể sẽ phải đối đầu với nguy cơ thiếu điện vào năm 2022.