Mỹ rút khỏi Thỏa thuận khí hậu Paris: Cú sốc cho nền kinh tế xanh

"Mỹ sẽ không phá hoại các ngành công nghiệp của mình, trong khi Trung Quốc gây ô nhiễm mà không bị trừng phạt" - tuyên bố của Tổng thống Trump ngay sau lễ nhậm chức ngày 20-1 đã gây chấn động cộng đồng quốc tế.

Nhiều nhà phân tích và ngoại giao cho rằng hành động quyết liệt này của ông Trump sẽ có tác động trên quy mô lớn hơn ở cả Mỹ và thế giới, so với lần rút lui đầu tiên của nước này vào năm 2017, đặc biệt khi thời gian hiệu lực chỉ còn 1 năm thay vì 3,5 năm như trước đây.

Đe dọa mục tiêu khí hậu toàn cầu

Việc Mỹ - quốc gia chiếm 13% lượng khí thải CO2 toàn cầu - hủy bỏ kế hoạch cắt giảm khí thải quốc gia đang gây ra những hệ lụy nghiêm trọng.

Năm 2024 đã chứng kiến nhiệt độ trung bình cao nhất lịch sử và lần đầu tiên vượt ngưỡng tăng 1,5oC - giới hạn được đề ra trong Thỏa thuận Paris và cũng là ngưỡng thích nghi của con người và tự nhiên.

Các chuyên gia đánh giá rằng điều này chắc chắn sẽ ảnh hưởng mạnh tới tiến trình ứng phó biến đổi khí hậu, giữa lúc hiện tượng này đang ngày một cực đoan hơn.

Đáng chú ý, với việc là một trong ba nước có lượng phát thải CO2 lớn nhất thế giới, việc hủy bỏ kế hoạch cắt giảm khí thải quốc gia của ông Trump chắc chắn sẽ ảnh hưởng tới mục tiêu phát thải ròng bằng 0 (Net Zero) của nhiều nước.

Ông Paul Watkinson, cựu nhà đàm phán khí hậu người Pháp, nhấn mạnh: "Tại sao những người khác phải tiếp tục gánh vác trách nhiệm, nếu một trong những người chủ chốt một lần nữa rời khỏi phòng?".

Các tổ chức tài chính quốc tế cũng đang phải đối mặt với thách thức kép. Một mặt họ phải đáp ứng nhu cầu tài chính ngày càng tăng từ các dự án năng lượng tái tạo và thích ứng với biến đổi khí hậu.

Mặt khác việc Mỹ rút lui có thể làm suy giảm niềm tin của nhà đầu tư vào thị trường tài chính xanh toàn cầu.

Đòn giáng mạnh vào các nước đang phát triển

Như một phần của việc rút khỏi Thỏa thuận Paris, Tổng thống Trump đã ra lệnh ngừng ngay lập tức mọi khoản tài trợ mà Mỹ đã cam kết trong các cuộc đàm phán về khí hậu của Liên hợp quốc trước đó.

Đặc biệt, việc cắt 11 tỉ USD tài trợ cho năm 2024 và 21% ngân sách ban thư ký khí hậu Liên hợp quốc đang đẩy các nước đang phát triển vào tình thế khó khăn.

Theo Reuters, các quốc gia này cần hơn 1.000 tỉ USD mỗi năm để đạt mục tiêu khí hậu và bảo vệ người dân khỏi các hiện tượng thời tiết cực đoan.

Việc loại bỏ nguồn tài trợ này sẽ làm gia tăng gánh nặng tài chính, gây suy yếu khả năng ứng phó và phục hồi trước biến đổi khí hậu của các quốc gia, từ đó làm mất sự ổn định về kinh tế, an ninh lương thực và có khả năng làm tăng bất ổn về chính trị ở nhiều nước.

Mỹ cũng đang chịu trách nhiệm tài trợ khoảng 21% ngân sách cốt lõi cho ban thư ký khí hậu của Liên hợp quốc. Việc cắt giảm của ông Trump sẽ cản trở hoạt động điều hành các cuộc đàm phán về biến đổi khí hậu của thế giới hiện còn đang gặp nhiều khó khăn.

Quyết định của ông Trump đặt ra thách thức chưa từng có cho nỗ lực chống biến đổi khí hậu toàn cầu.

Điều này đòi hỏi cộng đồng quốc tế phải có những điều chỉnh chiến lược mạnh mẽ hơn, đồng thời nâng cao vai trò của các tổ chức trong việc thúc đẩy các sáng kiến khí hậu và duy trì cam kết toàn cầu về phát triển bền vững.

Dự G20, ông Trump nói hiệp định khí hậu Paris 'giết chết kinh tế Mỹ'

TTO - Tổng thống Trump đã chỉ trích Hiệp định Paris về biến đổi khí hậu tại hội nghị thượng đỉnh G-20 ngày 22-11. Ông nói với các lãnh đạo thế giới rằng hiệp định này có hại cho người Mỹ, 'sinh ra để giết chết nền kinh tế Mỹ'.