04/06/2018 10:30 GMT+7

'Mượn' tên phim - pháp luật lỏng lẻo hay thiếu đạo đức?

THỤC NGHI
THỤC NGHI

TTO - Trong làng giải trí, những mô phỏng, ăn theo, thậm chí là mượn' cả tên phim vẫn thường xuất hiện, rốt cuộc là do thiếu sót của quy định pháp luật hay thiếu đạo đức nghề nghiệp?

Tên phim luôn là ấn tượng đầu tiên mà tác phẩm để lại cho khán giả, các nhà sản xuất khi đặt tên cho sản phẩm luôn bỏ ra không ít công sức, bởi một tên phim được lan truyền rộng rãi, có sức ảnh hưởng lớn chính là kết tinh của thành quả trí tuệ của người tạo ra nó.

Tuy nhiên, trong làng giải trí ngày nay việc "sao chép" tên phim đâu đâu cũng có, đã trở thành vấn nạn gây đau đầu cho giới làm phim.

Bắt chước tên phim ăn khách một cách trắng trợn

Gần đây, có một bộ phim truyền hình mang tên Nếu như, yêu (do Trương Bá Chi, Ngô Kiến Hào đóng) ra mắt khán giả, ngoại trừ dấu chấm phẩy ở giữa thì hoàn toàn giống với tên bộ phim điện ảnh Nếu như. Yêu của đạo diễn .

Mượn tên phim - pháp luật lỏng lẻo hay thiếu đạo đức? - Ảnh 1.

Bộ phim truyền hình Nếu như, yêu trùng tên với bộ phim điện ảnh, chỉ khác nhau mỗi dấu "chấm" và "phẩy" - Ảnh: Sina

Hai bộ phim này không cùng phiên bản bởi nội dung câu chuyện hoàn toàn khác, không biết nhà sản xuất bộ phim truyền hình có nhận được sự đồng ý của đạo diễn Trần Khả Tân hay nhà sản xuất của bộ phim điện ảnh hay chưa? Nếu như chưa, vậy thì sao lại có thể như vậy?

Thật ra, dùng Nếu như, yêu để đặt tên cho bộ phim là một việc không hợp lý.

Dấu chấm câu ở giữa tên bộ phim điện ảnh Nếu như. Yêu được dùng trong tên của người nước ngoài, hoặc dùng để phân cách 2 từ, cái tên này được đặt có ý nghĩa riêng, tạo thành "Nếu như" và "Yêu" đặt ngang nhau sẽ có hàm ý mở về mặt ngữ nghĩa.

Còn đằng sau "Nếu như" đặt dấu "phẩy" thì là kiểu nói lắp, chỉnh sửa như vậy chẳng khác nào "copy" tên phim, mà chưa nhận được sự cho phép.

Trailer phim truyền hình Nếu như, yêu

Dùng tên phim để tạo độ "hot"

Bộ phim điện ảnh Cưỡi sóng đạp gió của đạo diễn Hàn Hàn cũng từng bị khán giả cho là "copy" nội dung từ bộ phim Nan huynh nan đệ (Người cùng cảnh ngộ) của đạo diễn Trần Khả Tân.

Dù đạo diễn Trần Khả Tân cho biết là không quan tâm, nhưng sự khoan dung độ lượng của ông có lẽ đã khích lệ nhiều người dựa vào tiếng tăm của ông để thu hút sự chú ý.

Mượn tên phim - pháp luật lỏng lẻo hay thiếu đạo đức? - Ảnh 3.

Trần Khả Tân được xem là đạo diễn có tác phẩm bị "mượn" tên phim nhiều nhất trên màn ảnh Hoa ngữ - Ảnh: Sina

Về mặt này, Trần Khả Tân quả thực là một kho báu lớn để tạo độ "hot", bộ phim kinh điển Điềm mật mật (Ngọt ngào) của ông, đã được truyền hình Trung Quốc nhanh chóng "mượn" tên để cho ra đời bộ phim cùng tên nhưng câu chuyện hoàn toàn khác.

Bộ phim Thương yêu nhất của Trần Khả Tân cũng không tránh khỏi số phận bị "copy" tên phim, được dựng thành bộ phim truyền hình dài 28 tập, câu chuyện cũng hoàn toàn không dính dáng gì đến bộ phim điện ảnh.

Mượn tên phim - pháp luật lỏng lẻo hay thiếu đạo đức? - Ảnh 4.

Năm 2015, bộ phim điện ảnh Lạc lối ở Hong Kong ra mắt, liền sau đó xuất hiện bộ phim truyền hình Lạc lối ở trong hẽm - Ảnh: Sina

Một số tác phẩm có tên gồm những từ thông dụng như , phim điện ảnh hay truyền hình cũng có cái tên đó, có lẽ người sở hữu bản quyền quá khó độc chiếm 4 chữ Người đến trung niên.

Nhưng, bộ tiểu thuyết Người đến trung niên của nữ văn sĩ lại quá nổi tiếng, khi muốn "mượn tên" dùng cho phim ảnh, thiết nghĩ cũng nên hỏi qua tác giả nguyên tác, người hiểu chuyện thì cũng nên trả một ít phí bản quyền, nhưng thật tế thì phim truyền hình không trả một xu.

Mượn tên phim - pháp luật lỏng lẻo hay thiếu đạo đức? - Ảnh 5.

Bốn chữ "Người đến trung niên" đã trở thành cái tên phim thông dụng trên màn ảnh Hoa ngữ - Ảnh: Sina

Mượn tên phim - pháp luật lỏng lẻo hay thiếu đạo đức? - Ảnh 6.

Nữ văn sĩ Thầm Dung và tiểu thuyết Người đến trung niên - Ảnh: Sina

Luật bản quyền vẫn còn bất cập trong vấn đề bảo vệ tên phim

Làng giải trí thích chắt lọc tinh túy không phải là chuyện ngày một ngày hai. Luật bản quyền vẫn chưa có điều luật cụ thể đối với việc bảo vệ tên phim, đã để lại nhiều sơ hở cho những người có ý muốn lách luật.

Theo luật sư Vương Quân (luật sư phụ trách vụ kiện của Quỳnh Dao) cho biết, những tên phim mang tính thông dụng, Cục bản quyền Trung Quốc đã có văn bản, không được bảo vệ, không quy vào phạm trù mang tính sáng tạo riêng.

Nhưng, một số tên đặc biệt gắn liền nguyên tác ăn khách như Hà Dĩ Sanh Tiêu Mặc (Bên nhau trọn đời) thì chắc chắn nằm trong phạm vi được bảo vệ.

Mượn tên phim - pháp luật lỏng lẻo hay thiếu đạo đức? - Ảnh 7.

Từ tiểu thuyết đến tác phẩm phim ảnh, cái tên Hà Dĩ Sanh Tiêu Mặc luôn được bảo vệ - Ảnh: Sina

Nếu như có thể xác định tên phim bị sử dụng tạo thành sự hiểu lầm, nhầm lẫn trên thị trường, hoặc rõ ràng là đang dựa hơi tác phẩm khác, có thể quy vào cạnh tranh không lành mạnh và có thể khởi tố.

Bản thảo chỉnh sửa Luật bản quyền mới vẫn chưa có kết luận sau cùng, vì thế luật sư Vương Quân kiến nghị, nên xem tên tác phẩm là một đối tượng được bảo vệ độc lập và liệt vào phạm vi bảo vệ, đồng thời có biện pháp hạn chế và nghiêm cấm hành vi dựa hơi tác phẩm khác.

Đối với ngành phim ảnh, Luật bản quyền rất quan trọng, nhưng ngoài việc nói đến pháp luật, cũng phải nói đến quy tắc trong ngành, nói đến đạo đức nghề nghiệp, đánh mất đi đạo đức và nguyên tắc nghề nghiệp, không khác gì đánh mất nhân cách trước mặt mọi người, hy vọng những việc làm như vậy sẽ nhận được sự chế tài thích đáng.

TTO - Đó là nội dung quan trọng tại hội thảo 'Bảo vệ bản quyền truyền hình trên internet tại Việt Nam - quyết tâm và giải pháp', diễn ra tại TP Sầm Sơn (Thanh Hóa) chiều 18-8.

THỤC NGHI

Bình luận hay

Chia sẻ

Tuổi Trẻ Online Newsletters

Đăng ký ngay để nhận gói tin tức mới

Tuổi Trẻ Online sẽ gởi đến bạn những tin tức nổi bật nhất

Bình luận (0)
Tối đa: 1500 ký tự

Tin cùng chuyên mục

Người sáng tác nhiều hit của The Carpenters qua đời; Bắc Bling có phiên bản mới

Một số tin tức nổi bật: Bắc Bling có phiên bản mới; Khán giả vẫn chê Nguyễn Duyên Quỳnh hát Viết tiếp câu chuyện hòa bình; Lưu Vũ Ninh và Tống Tổ Nhi gây sốt nhờ Khom lưng; Ali Hoàng Dương vẫn không bật lên được với EP đầu tay...

Người sáng tác nhiều hit của The Carpenters qua đời; Bắc Bling có phiên bản mới

Hào quang của Cannes lu mờ

Người săn phim mới giảm mạnh, nhà hàng vắng khách, loạt băng rôn khổng lồ từng phủ kín đại lộ Croisette nay biến mất, thảm đỏ thiếu vắng những bộ trang phục lộng lẫy... khiến ánh hào quang của Cannes phai nhạt.

Hào quang của Cannes lu mờ

Cannes bước qua ngày cuối cùng với hai phim xuất sắc và giải Palm Dog danh giá

Liên hoan phim Cannes bước sang ngày thứ 10 với không khí sôi động, khi hai tác phẩm cuối cùng trong danh sách tranh giải Cành cọ vàng The Mastermind và Young Mothers chính thức ra mắt và nhận phản hồi nồng nhiệt từ giới phê bình.

Cannes bước qua ngày cuối cùng với hai phim xuất sắc và giải Palm Dog danh giá

Phim về bệnh AIDS đoạt giải, Scarlett Johansson và Kristen Stewart trắng tay tại Cannes

Hollywood không áp đảo cuộc chơi. The Chronology of Water của Kristen Stewart và Eleanor the Great của Scarlett Johansson đều không được xướng tên ở bất kỳ hạng mục nào.

Phim về bệnh AIDS đoạt giải, Scarlett Johansson và Kristen Stewart trắng tay tại Cannes

Không chỉ ở Việt Nam, phim Doraemon mới cũng gây tranh cãi lồng tiếng tại Nhật

Một số tin tức nổi bật: Phim Doraemon mới cũng từng gây tranh cãi với vai lồng tiếng khách mời tại Nhật; Alex Garland đạo diễn phim live-action Elden Ring; Yoasobi thắng lớn tại Music Awards Japan 2025...

Không chỉ ở Việt Nam, phim Doraemon mới cũng gây tranh cãi lồng tiếng tại Nhật

Rạp phim đóng cửa, truyền hình dời lịch chương trình giải trí, hoãn show trong hai ngày Quốc tang

Không tổ chức các hoạt động vui chơi, giải trí công cộng trong thời gian tổ chức lễ Quốc tang; nhiều đơn vị, cá nhân tiếp tục ra thông báo tạm hoãn các chương trình.

Rạp phim đóng cửa, truyền hình dời lịch chương trình giải trí, hoãn show trong hai ngày Quốc tang
Tất cả bình luận (0)
Ý kiến của bạn sẽ được biên tập trước khi đăng, xin vui lòng viết bằng tiếng Việt có dấu.
Được quan tâm nhất
Mới nhất
Hiện chưa có bình luận nào, hãy là người đâu tiên bình luận về bài viết.
Tối đa: 1500 ký tự
Avatar
Đăng ký bằng email
Khi bấm "Đăng ký" đồng thời bạn đã đồng ý với điều khoản của toà soạn Đăng ký
Đăng nhập
Thông tin bạn đọc Thông tin của bạn đọc sẽ được bảo mật an toàn và chỉ sử dụng trong trường hợp toà soạn cần thiết để liên lạc với bạn.
Gửi bình luận
Đóng
Hoàn thành
Đóng

Bình luận (0)
Tối đa: 1500 ký tự
Tất cả bình luận (0)
Ý kiến của bạn sẽ được biên tập trước khi đăng, xin vui lòng viết bằng tiếng Việt có dấu.
Được quan tâm nhất
Mới nhất
Hiện chưa có bình luận nào, hãy là người đâu tiên bình luận về bài viết.
Tối đa: 1500 ký tự
Avatar