Mưa trên cánh bướm và con quái vật trong mỗi gia đình

Câu chuyện trong Mưa trên cánh bướm diễn ra trong bối cảnh một Hà Nội rất Hà Nội mà đạo diễn Dương Diệu Linh tạo nên từ trải nghiệm sống của chính mình.

Vào một buổi tối bình thường, trên đường đi làm về, Tâm (Tú Oanh đóng) nhận được tin chồng ngoại tình. Bằng chứng là hình ảnh người chồng (Lê Vũ Long) cặp kè cùng cô bồ trẻ ngay trên sóng truyền hình trực tiếp một trận đấu bóng đá của đội tuyển Việt Nam.

Bước ngoặt bất ngờ tạo nên cú sốc lớn trong cuộc sống buồn tẻ của người phụ nữ trung niên và cả cô con gái tuổi teen, hé lộ sự mất kết nối lâu năm của cả gia đình khi hạnh phúc cứ dần tuột khỏi tầm tay của họ.

Con quái vật trong mỗi gia đình

Mưa trên cánh bướm đủ chân thực và cũng đủ suy tưởng, có nhiều ẩn dụ để khán giả vừa thấy mình trong đó vừa muốn giải mã.

Đó là vết dột khó chịu trên trần nhà như cái gai trong mắt nhân vật và khán giả. Ngoài việc "nhà dột từ nóc", vết ố này còn mọc ra một con quái vật tấn công hai nhân vật nữ trong tưởng tượng của họ. Hình tượng đại diện cho khủng hoảng và khổ tâm, sự mất kết nối, thiếu vai trò của người đàn ông trong gia đình khi chỗ dột mãi không được xử lý.

Con quái vật trong tâm tưởng của mẹ con Tâm là hình ảnh xử lý kỹ xảo rất tốt, hơi hướng thể loại kỳ ảo, body horror (kinh dị cơ thể), thể loại phim yêu thích của đạo diễn.

Đây là lựa chọn thông minh, góp phần diễn tả những nỗi đau khó nói thành lời của nhân vật. Con quái vật ngày càng lớn và dữ dằn qua từng cảnh phim.

Đó là những chiếc cầu thang đan xen trong khu tập thể cũ, nơi đôi bạn thân Hà - Trọng đùa nhau nếu ai đó nhảy xuống thì sẽ chết rất xấu xí. Chi tiết gài cắm này mang tính chất "khẩu súng của Chekhov" khi ngầm dự báo về số phận của một nhân vật.

Dương Diệu Linh xử lý rất độc đáo tình huống Tâm phát hiện chồng ngoại tình. Tiếng bình luận bóng đá trên truyền hình bỗng thay thế bằng tiếng bình luận kỳ ảo về tâm trạng Tâm, vừa nói lên cú sốc của nhân vật nhưng cũng chính là tiếng bình phẩm hiếu kỳ của xã hội về một "drama" ngoại tình mà chẳng có chút cảm thông nào.

Ngay sau đó một bàn thắng được ghi và những nhân vật quần chúng xung quanh hò reo vui sướng trong khi mẹ con Tâm lầm lũi lái xe máy về nhà khi nỗi buồn vây lấy họ.

Hành trình cô độc

Diễn viên Tú Oanh cũng đóng chính trong phim ngắn Ngọt, mặn của Dương Diệu Linh về chủ đề ngoại tình, vai một bà bầu đang đi đánh ghen thì "vỡ chum". Đến Mưa trên cánh bướm, Oanh và Linh cùng đẩy câu chuyện đi xa hơn, sâu hơn, đậm tính nữ hơn và khơi gợi nhiều đồng cảm hơn.

Lần này, người vợ trong phim của Dương Diệu Linh vẫn không đánh ghen. Hình ảnh "tiểu tam" cũng rất mờ nhạt bởi đạo diễn muốn nhấn mạnh vào sự mất kết nối trong một gia đình.

Đó là sự kìm nén cảm xúc của người vợ, sự câm lặng của người chồng, vẻ cáu bẳn của cô con gái.

Người chồng bấu víu vào mối quan hệ ngoài luồng, cô con gái tìm nơi chia sẻ ở cậu bạn thân chán chường, còn người vợ - người phụ nữ trung niên - dường như cô độc trong hành trình của mình.

Không có điểm tựa về tinh thần và không tin vào chính mình, Tâm tìm đến những sự trợ giúp bên ngoài, từ những kẻ cúng bái lừa đảo đến nhóm bạn gái chuyên tụ tập buôn dưa lê.

Nhưng Tâm chỉ vùng vẫy, ngày càng lún sâu trong nỗi cô độc.

Và Tú Oanh tỏa sáng trong một cảnh hiếm hoi nhân vật chịu đối diện với nội tâm, bộc lộ nỗi khao khát tuổi trung niên và tiếc nuối một quá khứ thanh xuân yêu đương đẹp đẽ.

Trong vai người chồng "câm lặng" và mất kết nối hoàn toàn với vợ con, Lê Vũ Long hóa thân ấn tượng dù chỉ vỏn vẹn một câu thoại. Nhân vật đại diện cho những người chồng từng khước từ, rồi bị phủ nhận, cho đến khi tồn tại như cái bóng trong gia đình.

Nam Linh và Bùi Thạc Phong - trong vai Hà và Trọng - rất cố gắng để khắc họa những người trẻ chênh vênh giữa cuộc đời, chịu tổn thương sâu sắc vì cha mẹ.

Mưa trên cánh bướm - phim đoạt giải Liên hoan phim Venice ra rạp, đạo diễn 'mong khán giả lắm chứ'

Đạo diễn Dương Diệu Linh nói cô đối mặt với thực tế khi 'Mưa trên cánh bướm', phim Việt đoạt giải tại Liên hoan phim Venice 2024, ra rạp.