Đêm 13 sáng 14-12: mưa sao băng được chờ đợi nhất năm

Một vệt sao băng Geminid do tác giả Jimmy Westlake chụp được

Diễn ra vào khoảng từ ngày 4 đến 17-12 hằng năm, mưa sao băng Geminids được đánh giá là trận mưa sao băng rực rỡ nhất và có nhiều sao băng nhất trong năm.

Theo dự báo của Tổ chức Sao băng quốc tế (IMO), năm nay trận mưa sao này đạt cực điểm vào 19g ngày 14-12 (theo giờ VN), tuy nhiên thời điểm quan sát tốt nhất ở Việt Nam là đêm 13 rạng sáng 14-12.

Việc quan sát có thể bắt đầu từ khoảng 22g ngày 13-12, tuy nhiên từ sau 0g ngày 14-12, Mặt trăng lên sẽ cản trở khả năng quan sát các vệt sao băng.

Ngoài ra Việt Nam đang chịu ảnh hưởng từ cơn bão Hagupit đang tiến vào biển Đông với diễn biến phức tạp, cộng với không khí lạnh cường độ mạnh tràn về nước ta ngày 11 và 12-12 (theo dự báo của Trung tâm Dự báo khí tượng thủy văn T.Ư), nên việc quan sát sao băng sẽ bị ảnh hưởng không ít.

Mưa sao băng Geminids có nguồn gốc từ vật thể 3200 Phaethon mà các nhà khoa học tin là phần nhân của một sao chổi nào đó còn sót lại sau những cuộc hành trình và bị gió Mặt trời thổi hết lớp đá băng bên ngoài. 

3200 Phaethon trong quá khứ di chuyển cắt ngang quỹ đạo của Trái đất và để lại một dải đá bụi. Mưa sao băng Geminids diễn ra khi Trái đất di chuyển qua dải đá bụi kể trên (định kỳ trong khoảng thời gian đầu tới giữa tháng 12 hằng năm).

Mưa sao băng Geminids được quan sát đầu tiên từ năm 1862 nhưng với tần suất chỉ vài chục vệt, thấp hơn hiện nay khá nhiều.

Để quan sát, bạn cần chuẩn bị trước một bản đồ để nhận biết chòm sao Gemini (Song Tử) hay theo hình vẽ bên dưới để xác định nơi tâm điểm xuất phát của trận mưa sao này.

Chỉ cần dùng mắt thường bạn đã có thể quan sát được sao băng. Nên chọn vị trí trống trải, tránh các tòa nhà cao tầng, tránh ánh sáng thành phố. Nên để mắt bạn thích nghi với bóng tối trước khi quan sát khoảng 20 phút. Ngoài ra cũng cần chú ý thời tiết, sương mù và nhớ giữ ấm khi thức đêm xem sao băng.