Một giải thưởng, nhiều tranh cãi

Phóng to

Họa sĩ Lâm Thanh bên tác phẩm Tích tụ của biển đoạt giải năm 2013 - Ảnh: Q.T.

Phóng to

Họa sĩ Lâm Thanh bên tác phẩm Tình đất và lửa đoạt giải năm 2012 - Ảnh: Q.T.

Số là năm ngoái, họa sĩ Lâm Thanh cũng được trao giải A trong triển lãm này với bức tranh Tình đất và lửa. Việc hai năm chỉ trao giải thưởng cho một tác giả khiến dư luận băn khoăn: liệu tranh của họa sĩ Lâm Thanh thật sự xuất sắc, hay chất lượng giải đang ngày càng đi xuống...?

Trang mạng SOI - một diễn đàn về mỹ thuật - đăng tải bài viết "Thật xấu hổ cho Hội Mỹ thuật TP.HCM và cả Lâm Thanh". Tác giả Mạnh Hà của bài viết nêu ý kiến: "Chả nhẽ trong từng ấy người tham gia không có bức nào tốt hơn sao? Và buồn cười hơn nữa là trong hai năm liền cũng chỉ chọn được một loại tranh như vậy, giống nhau đến kinh ngạc, chỉ khác mỗi tên đặt, lại cùng một tác giả...".

Theo tác giả này, phong cách của họa sĩ Lâm Thanh cũng "cũ lắm rồi": "Nó đã thành một trào lưu cách đây mươi, mười lăm năm. Ở đó ta thấy nhan nhản những loại tranh này khắp các gallery: một vài mảng sơn mài kỷ hà màu sắc tươi tắn, trên đó đắp nổi dăm ba cái vòng âm dương, vài cái mặt nạ tạo chất hơi khác, và quan trọng nhất là tạo được vài ấn tượng phương Ðông".

Trước những dư luận hướng về mình, Lâm Thanh chỉ nói: "Tôi nghĩ đó là việc của hội đồng nghệ thuật chấm giải, tôi không lên tiếng". Lâm Thanh còn cho biết tác phẩm Tích tụ của biển đoạt giải năm nay đã được Bảo tàng Mỹ thuật TP.HCM dạm mua, hiện hai bên đang thỏa thuận về giá cả.

Oan nhất trong cuộc tranh cãi này là Hội Mỹ thuật TP.HCM. Họa sĩ Uyên Huy - chủ tịch Hội Mỹ thuật TP.HCM - buồn rầu giải thích giải thưởng này là do Hội Mỹ thuật VN tổ chức hằng năm, cho nên dư luận "giội pháo chùm" Hội Mỹ thuật TP.HCM là không đúng.

Tuy nhiên, cuộc tranh luận trên mạng bỗng nhiên chuyển sang hướng khác khi có thông tin họa sĩ Lâm Thanh đã bị rút giải năm 2012 do phạm quy (sử dụng tiền trang trí trên tác phẩm). Dư luận trở nên cảm thông với họa sĩ Lâm Thanh, dồn sự "quan tâm" cho Hội Mỹ thuật VN.

Cũng trên SOI, thành viên Từ Giáng lên tiếng: "Lâm Thanh vi phạm sử dụng tiền trong tác phẩm, lẽ ra phải rút lại giải năm 2012 nhưng (hội) chỉ nói chay thôi. Bằng chứng là hội không gửi một công văn đính chính nào cho các báo đài (kể cả trang thông tin của Bộ VH-TT&DL và Trường ÐH Mỹ thuật TP.HCM vẫn còn tin Lâm Thanh được giải)". Còn thành viên Chung Phúc tỏ ra "xót xa": "Hội Mỹ thuật VN là hội nghề nghiệp, có nhiệm vụ bảo vệ hội viên khi cần. Mấy hôm nay ngồi quán nào cũng nghe bàn vụ này nhưng hội không có một câu bảo vệ. Sao nỡ để hội viên đứng giữa vòng vây bàn tán như thế này...!".

Ðiêu khắc gia Phan Gia Hương - chủ tịch hội đồng giám khảo - đã xác nhận với Tuổi Trẻ việc Hội Mỹ thuật VN quyết định hủy giải năm 2012 của họa sĩ Lâm Thanh. Còn với tác phẩm đoạt giải A năm nay, bà Phan Gia Hương đánh giá rằng Tích tụ của biển đẹp hơn bức Tình đất và lửa của Lâm Thanh năm ngoái. "Tiêu chí đánh giá của hội đồng trao giải năm nay là tính dân tộc, tính hiện đại và những tìm tòi, sáng tạo mới. Hội đồng đã cân nhắc kỹ trong mặt bằng tranh, tượng... năm nay thì tranh của họa sĩ Lâm Thanh vẫn xuất sắc hơn cả!" - bà Phan Gia Hương giải thích.

Trong 109 tác phẩm của 91 họa sĩ, điêu khắc gia tham gia triển lãm khu vực VI năm nay, nhiều họa sĩ rỉ tai nhau rằng triển lãm này ngày càng thiếu những họa sĩ tên tuổi, cũng như bày tỏ thái độ lấy làm tiếc rằng chất lượng tranh, tượng... thiếu sự đột phá. Cho nên, việc trao giải phải chăng cũng chỉ là "so bó đũa chọn cột cờ" của hội đồng nghệ thuật mà thôi?