Mơ về sản phẩm thời trang bền vững vươn ra thế giới

Phối hợp nhiều nguồn lực

"Thời trang được xem là ngành gây ô nhiễm thứ 2 thế giới, nhiều vấn đề trong quá trình sản xuất và tiêu dùng gây áp lực lên môi trường.

Vì vậy chúng tôi mong muốn xác định trong bối cảnh nền kinh tế tuần hoàn ngày càng được khuyến khích, thời trang có thể được tái định vị ra sao và tạo ra những tác động tích cực như thế nào", bà Xuân cho biết.

Đó là động lực để Faslink phối hợp với các đối tác cùng đội ngũ của mình nghiên cứu, chứng minh doanh nghiệp Việt Nam có thể đóng góp tích cực cho kinh tế tuần hoàn thông qua việc sản xuất vải sợi dứa (thơm) Pipalina, làm từ lá dứa sau khi thu hoạch trái.

Trong quá trình nghiên cứu, một con số đáng chú ý là trên toàn cầu, chỉ có dưới 20% những phụ phẩm nông nghiệp đang được tái chế hằng năm.

Trong khi đó, Việt Nam lại là nước nông nghiệp, cho thấy tiềm năng tái chế các phụ phẩm nông nghiệp là rất lớn.

Bà Xuân cũng dẫn lại số liệu từ Tổ chức Hợp tác và Phát triển kinh tế (OECD) cho thấy đổi mới sáng tạo giúp tăng 40% tốc độ thương mại, cùng với nhiều lợi ích khác.

"Chúng tôi mang tinh thần đổi mới sáng tạo, và việc phối hợp giữa các nguồn lực sẽ giúp cho ra sản phẩm nhanh nhất, tái đầu tư và tiếp tục cải tiến các phiên bản mới", bà giải thích.

Tinh thần này giúp Faslink bắt tay cùng hai đơn vị khác là Ecosoi và Công ty dệt kim Trung Quy trong quá trình tạo ra vải sợi dứa Pipalina.

Với thế mạnh và kinh nghiệm của mỗi đơn vị trong ngành thời trang bền vững, Pipalina được sản xuất theo phương pháp thuần tự nhiên nhất, không sử dụng hóa chất trong suốt quá trình làm xơ và dùng nguyên liệu theo hướng tuần hoàn.

Vải sợi dứa tạo khả năng tiêu hủy sinh học, kháng khuẩn lên đến 99,5%, chống nắng 99% và khử mùi hơn 98%.

Tất cả những đặc tính này đều đến từ xơ dứa tự nhiên, cho thấy việc tôn trọng giá trị nguyên bản nhất của nguyên liệu có thể tạo ra một sản phẩm chứa đựng tất cả những giá trị ấy, bà Xuân nhấn mạnh.

Từ góc độ kinh doanh, ông Trần Văn Quy, tổng giám đốc Trung Quy Group cũng trích dẫn khảo sát của Nielsen cho thấy 73% người tiêu dùng toàn cầu sẵn sàng chi trả cho các sản phẩm thân thiện với môi trường, đặc biệt là gen Z.

"Chính phủ, các thương hiệu và đặc biệt là người tiêu dùng đang yêu cầu doanh nghiệp đảm bảo trách nhiệm xã hội và môi trường.

Đó là lý do để các đơn vị phải nhanh chóng chuyển đổi để đáp ứng với những đổi mới trong quy trình sản xuất và sản phẩm", ông nói.

Động lực để theo đuổi

Theo bà Vũ Thị Liễu, nhà sáng lập và giám đốc điều hành Ecosoi, trong suốt hành trình 5 năm khởi nghiệp, doanh thu chủ yếu của sợi lá dứa đến từ xuất khẩu.

Cơ duyên gặp gỡ, trò chuyện giữa hai người phụ nữ đã giúp Faslink và Ecosoi bắt tay nhau để làm ra sản phẩm Pipalina, nhằm khai thác tiềm năng của lá dứa ở Việt Nam, mang lại một sản phẩm được hy vọng tạo ra giá trị tại chính thị trường nội địa.

CEO Ecosoi bày tỏ sự xúc động khi thấy những người Việt Nam đang cùng bắt tay nhau làm ra các sản phẩm từ nguyên liệu bản địa, bằng chính công nghệ trong nước và mang ra thế giới.

"Đó là niềm tự hào. Sứ mệnh của Ecosoi là bảo vệ môi trường thông qua cung cấp nguyên liệu xanh, bền vững. Việt Nam là nước nông nghiệp và có nhiều phụ phẩm nông nghiệp đang bị lãng phí.

Chúng tôi kỳ vọng biến tất cả phụ phẩm nông nghiệp Việt Nam hiện đang bị xem là chất thải trở thành chất liệu hữu ích, thậm chí có thể đưa ra thế giới và chứng minh với bạn bè quốc tế rằng người Việt Nam có thể sáng tạo được rất nhiều thứ", bà Liễu nhấn mạnh.

Không chỉ góp phần bảo vệ môi trường và phát triển bền vững khi mỗi tấn xơ dứa làm ra sẽ giúp giảm 17 tấn CO₂ phát thải, quá trình sản xuất còn tạo công ăn việc làm, sinh kế cho người dân nông thôn.

Ở những làng nghề, các khung cửi bắt đầu được đem xuống sử dụng lại, và niềm hạnh phúc bắt đầu lan tỏa.

"Những hậu quả từ thời trang thiếu bền vững đang diễn ra ngay trước mắt chúng ta, đòi hỏi các quốc gia và tổ chức bắt tay nhau để thay đổi hiện trạng, xanh hóa thời trang, tạo ra môi trường sống tốt hơn cho cộng đồng và thế hệ mai sau.

Hạnh phúc của mọi người là động lực để chúng tôi quyết tâm theo đuổi sứ mệnh của mình, dũng cảm làm những điều khó một chút", bà nói.

Pipalina là một tên gọi, cũng là khát vọng và tầm nhìn rằng vải sợi dứa không chỉ mang lại các sản phẩm thời trang bền vững mà còn là điểm sáng trên bản đồ thế giới.
Chúng tôi rất mong sẽ tiếp tục có sự hỗ trợ của các viện nghiên cứu và trường đại học để tiếp tục phát triển sản phẩm.

Bà Trần Hoàng Phú Xuân - CEO Faslink

Kiên trì biến lá dứa từ phụ phẩm thành nguyên liệu có giá trị

"Vốn dĩ, tôi không làm trong lĩnh vực kinh doanh hay dệt may mà là chuyên gia về môi trường. Vì vậy tôi hiểu rõ câu chuyện hóa chất ảnh hưởng đến sức khỏe con người, môi trường đất, nước và không khí", bà Vũ Thị Liễu nói.

Hình ảnh mà bà Liễu thấy được ở miền quê Thanh Hóa - những cánh đồng nghi ngút khói do đốt lá dứa sau mỗi vụ thu hoạch gây phát thải rất nhiều CO₂.

Chất độc cũng ngấm vào nước ngầm, gây ảnh hưởng đến sức khỏe của người dân địa phương và các khu vực lân cận.

Bà cũng tìm đến những người nông dân để tìm hiểu và được biết vì lá dứa cứng, chi phí để xay nghiền rất cao nên không được sử dụng làm phân hữu cơ và thức ăn chăn nuôi.

"Lúc đó, tôi chỉ có một mong muốn là làm thế nào để lá dứa không còn bị đốt, từ đó không còn tình trạng ô nhiễm do việc xử lý phụ phẩm nông nghiệp.

Để làm được điều này, cách duy nhất là phải biến lá dứa thành nguyên liệu có giá trị", bà giải thích.

"Năm 2021, Ecosoi phát triển dòng máy đầu tiên để tách xơ từ lá dứa. Khi xơ dứa được sản xuất và chào bán, nhiều người khen hay nhưng không mua vì không biết mục đích sử dụng.

Chúng tôi lại phải tiếp tục kéo xơ dứa thành sợi dứa. Thành phẩm này sau đó được nhiều nhà thiết kể sử dụng để làm ra những sản phẩm thời trang bước ra thị trường quốc tế, dần dần thu hút người mua", bà Liễu kể.