Sinh viên Trường cao đẳng Công nghiệp Bắc Ninh trong một phòng học theo tiêu chuẩn Đức với trang thiết bị hiện đại tại nhà máy - Ảnh: HÀ QUÂN
Thạc sĩ Nguyễn Thị Hồng, trưởng khoa điện - điện tử (Trường cao đẳng Công nghệ cao Hà Nội), cho rằng để có nguồn lao động chất lượng cao, điều quan trọng chính là phải đầu tư vào chương trình và nâng cao trình độ giáo viên để nâng chất lượng đào tạo.
Ngành nghề mới, đòi hỏi mới từ trường nghề
Dẫn chứng, cô Hồng nói nhiều nghề trong khối FDI gắn với điện công nghiệp, tự động hóa nên nếu lao động trẻ không có căn bản sẽ khó đáp ứng được yêu cầu của các lĩnh vực mới như kỹ thuật robot, bán dẫn, trí tuệ nhân tạo (AI)…
Tại khoa đã bắt đầu chuyển theo hướng thiết kế phòng học tích hợp lý thuyết và thực hành. Trong đó máy móc đặt ngay xung quanh và bàn học lý thuyết nằm ở giữa. Thế nên chỉ cần một hai tiết học lý thuyết về thiết kế mạch tự động độ sáng đèn là các tiết học tiếp theo, sinh viên phải thực hiện ngay sản phẩm rồi chạy thử để thầy cô góp ý.
Mà chuyện này được làm đều đặn, hình thành kỹ năng nghề bền vững, tạo thói quen thực hành như cơm ăn áo mặc hằng ngày.
"Các bạn sẽ được học chuyên sâu kiến thức và thực tập xen kẽ tại doanh nghiệp trước khi tốt nghiệp. Qua đó sẽ hiểu được vị trí làm việc tương lai cũng như định hướng cống hiến, nâng cao tinh thần trách nhiệm, năng suất lao động", cô Hồng cho biết.
Doanh nghiệp cũng tham gia hội đồng biên soạn chương trình theo từng năm để kịp thời điều chỉnh, cập nhật kiến thức giúp môn học phù hợp thực tế hoặc thay bằng môn học mới. Chẳng hạn, nếu trước đây tại khoa dạy môn tự động hóa cảm biến, lập trình, vận hành máy móc song với cuộc cách mạng công nghiệp 4.0, Internet vạn vật (IoT) hiện nay, chương trình đã thêm môn học liên quan hoạt động thiết bị AI, thị giác máy tính, về IoT…
Chưa kể một số doanh nghiệp đã cùng đàm phán, trao đổi, chuyển giao tài liệu, máy móc thực hành và đào tạo giáo viên của khoa. Về lâu dài lời khuyên là các bạn trẻ có thể tăng cường học tập, lựa chọn và phụ huynh cũng có thể định hướng cho con cái theo hướng khoa học tự nhiên, kỹ thuật cũng như tập cho học sinh thói quen nghiên cứu ngay từ cấp THCS với các môn học nền tảng của khoa học.
"Các bạn cần kiên trì, chăm chỉ, giữ tinh thần năng động, ham học hỏi, nhất là trau dồi ngoại ngữ với các thứ tiếng như Anh, Trung, Nhật, Hàn, Đức. Chưa kể các bạn hãy dám thử, dám chấp nhận thất bại, sai lầm mới mong đến thành công trong tương lai", cô Hồng nói.
Chắc cả kiến thức lẫn kỹ năng
TS Vũ Quang Khuê, hiệu trưởng Trường cao đẳng Công nghiệp Bắc Ninh, cho biết qua trao đổi với doanh nghiệp đều khá rõ mong muốn sẽ tuyển được ứng viên trẻ chắc kiến thức cơ bản, có kỹ năng xã hội, năng lực số và cả nhận thức văn hóa.
"Kiến thức căn bản về tự động hóa, rồi các kiến thức và kỹ năng trong ngành bán dẫn, AI đều đang có nhu cầu lớn mà các bạn có thể trang bị qua những khóa học ngắn hạn. Sự chuẩn bị này sẽ hỗ trợ nâng cao năng suất lao động, cạnh tranh trong thị trường lao động", thầy Khuê chia sẻ.
Với tình hình sản xuất hiện tại, nhu cầu của doanh nghiệp ở các ngành điện - điện tử, điện công nghiệp, cơ - điện tử, tự động hóa, công nghệ thông tin, cắt gọt kim loại, chế tạo máy, thương mại điện tử, kế toán doanh nghiệp… là rất lớn.
Ông Khuê nói chương trình kết hợp với doanh nghiệp đào tạo về bán dẫn ngắn hạn, sinh viên học các công đoạn cơ bản như đóng gói cảm biến, xác định thông số kỹ thuật, kiểm chuẩn đầu ra, vận hành hệ thống tự động hóa…
Một số tập đoàn lớn như Foxconn, Samsung, Canon đều có hệ thống thị giác máy tính với hệ thống cảm biến, "mắt" thông minh phát hiện lỗi như kiểm tra độ nhẵn màn hình điện thoại thông minh, đóng thuốc tự động…
Tuy nhiên muốn điều khiển được máy móc hiện đại, sinh viên phải có nền tảng cơ bản. Đơn giản như làm chủ dụng cụ cầm tay (kìm, kéo, tuốc nơ vít) hay sử dụng thành thạo máy dập, máy bào. Điều này có thể giúp các bạn biết sửa chữa khi máy móc có vấn đề lại đảm bảo an toàn vệ sinh lao động.
Cạnh đó các bạn trẻ cần có kỹ năng thuyết trình, tư duy phản biện bởi sẽ hiểu nhất sản phẩm mình làm ra nên phải thuyết phục sao cho hợp lý để lãnh đạo công ty triển khai. "Thực tế có sinh viên còn chưa ra trường song đã được công ty săn đón với mức lương hơn 15 triệu đồng/tháng cùng cơ hội thăng tiến, đi đào tạo ở nước ngoài nếu đáp ứng chuẩn về tay nghề và ngoại ngữ", ông Khuê thông tin.
Phải rèn tác phong chuyên nghiệp
Thực tế là các doanh nghiệp hiện nay đều mong ngoài kiến thức được học, ứng viên phải có kỹ năng ngoại ngữ, làm việc nhóm, giao tiếp, thành thạo tin học. Song song đó còn là tinh thần trách nhiệm, tác phong chuyên nghiệp, sáng tạo và chịu được áp lực của công việc, chẳng hạn quy tắc 5S của người Nhật (Seiri - Sàng lọc, Seiton - Sắp xếp, Seiso - Sạch sẽ, Seiketsu - Săn sóc và Shitsuke - Sẵn sàng).
"Khi các bạn hiểu rõ quy tắc, vị trí, đặc điểm của công việc thì dù làm trên máy móc hiện đại đến đâu cũng có thể học hỏi, tiếp thu được. Chính các bạn chứ không ai khác cần xác định rõ luôn phải nỗ lực, thích ứng, sáng tạo trong công việc từ những kiến thức, kỹ năng học tập tại nhà trường", thạc sĩ Nguyễn Thị Hồng nói.
Đăng ký tại đây
Bình luận hay