Mẹo chọn 'mồi' cho gan, thận bớt ‘khổ’

Theo TS.BS Đào Thị Yến Phi, trưởng Bộ môn Dinh dưỡng và an toàn thực phẩm, ĐH Y Khoa Phạm Ngọc Thạch (TP.HCM), rượu là chất gây hại tế bào.

Cơ thể chỉ chấp nhận với mức độ nhà sản xuất khuyến cáo thông qua đơn vị tính: bia lon 300ml, rượu vang 200ml, rượu mạnh 40- 60 ml. Vượt quá ngưỡng này, gan phải "gồng mình" lọc cồn etylic trước khi máu tiếp tục được đưa về hệ thần kinh trung ương.

Ai nhậu xong, mất định hướng, hết biết đường về, nói nhăng cuội, mất kiểm soát hành vi, cảm xúc, khi đó tự hiểu gan đã quá tải.

Thận giữ vai trò thải rượu lớn nhất (92%), phần ít ỏi còn lại tiết qua mồ hôi (3%), hơi thở (5%).

Làm gì để giúp gan, thận bớt "áp lực" khi lỡ quá chén ngày tết, hàng chục bí quyết được rỉ tai nhau, lan truyền trên mang xã hội.

Đáng sợ nhất là bí kíp uống paracetamol trước khi nhập cuộc. Nhiều người đã thử và cho biết bớt nhức đầu, ít say hơn khi sử dụng thuốc giảm đau khoảng 15 phút trước mỗi chầu nhậu. Tỉnh ngoài mà hại trong vì tế bào gan bị hủy hoại âm thầm, thậm chí dẫn đến viêm gan.

"Rất nhiều người bước vào bàn nhậu với dạ dày rỗng, vừa ăn vừa uống, chưa kể ăn toàn chất đạm, chất béo. Ăn như thế, dù lượng rượu, bia uống vừa phải cũng có thể gây hại tế bào gan và tăng áp lực thận.

Tốt nhất nên ăn nhẹ trước khi dùng rượu. Trên bàn nhậu, thay vì chỉ gắp gà, vịt, heo, bò, thì nên ưu tiên cơm, bún, mì, khoai…. Đây là những thực phẩm giàu tinh bột, giữ được lâu ở dạ dày và thành ruột, giúp khếch tán lượng rượu từ đó giảm tốc độ hấp thu cồn vào máu. Các loại rau xanh, trái cây cũng được khuyên nên ưu tiên trong bàn nhậu.

Ông nhậu nào, từ đầu chí cuối, toàn gắp đồ đạm, đồ béo, coi như bắt lá gan mình "chịu trận". Nguyên tắc gan vừa tăng hoạt động sử dụng axit amin để hấp thu đạm vừa xử lý lượng cồn từ rượu… thói quen lâu ngày khiến tăng nguy cơ xơ mỡ gan", TS.BS Đào Thị Yến Phi lưu ý.

Rượu cũng kị với đường đơn giản có trong đồ ngọt. Đường thường được hấp thu nhanh đồng thời cùng với rượu nên ai nhậu với bánh ngọt, đồ ngọt thường sẽ say nhanh hơn.

Một khi quá chén, người say cần được húp cháo loãng nấu với các loại đậu nguyên vỏ (đậu xanh, đậu đen, đậu đỏ).

Chất bột đường trong cháo kèm với vitamin nhóm B từ đậu, cung cấp nguyên liệu giúp tế bào gan bớt bị "hủy diệt" bởi lượng cồn quá liều.

Hai quả thận lúc chủ nhân say bí tỉ cũng "mệt mỏi" không kém nếu không được tiếp thêm nước lọc hoặc các loại nước lợi tiểu như cam, chanh, dừa tươi.

Rượu vào cơ thể, ngấm liền ở dạ dày 20%, xuống ruột non thêm 60-70% thế nên tránh uống dồn dập mà nên giãn ra để cơ thể không quá tải.

"Những mẹo này chỉ hỗ trợ phần nào các tế bào ít bị ảnh hưởng bởi rượu nhất có thể. Để bảo vệ sức khỏe, không gì hơn không uống rượu quá ngưỡng cho phép", TS.BS Yến Phi nhấn mạnh.