Mang balô, chơi tennis, lưu ý hội chứng kẹt thần kinh trên bả vai

Bệnh nhân đã được mổ khâu sụn viền và lấy nang hoạt dịch chèn ép thần kinh

Khi khám, bác sĩ phát hiện bệnh nhân có teo cơ dưới gai. Trên phim MRI thấy có hình ảnh rách sụn viền trên của khớp vai và có nang hoạt dịch nằm ở vùng khuyết vai gây chèn ép thần kinh trên bả vai.

Bệnh nhân đã được phẫu thuật khâu lại sụn viền trong khớp vai qua nội soi khớp vai và mổ lấy nang hoạt dịch, giải phóng thần kinh trên bả vai.

Sau một năm, bệnh nhân đã có thể trở lại công việc leo dừa như xưa.

Thần kinh trên bả vai xuất phát từ đâu?

Thần kinh trên bả vai xuất phát từ đám rối cánh tay bao gồm các nhánh C5 và C6 (cổ 5 và cổ 6), một số trường hợp có thêm nhánh vùng cổ 4. Đây là thần kinh hỗn hợp bao gồm cảm và vận động.

Về vận động, thần kinh này chi phối cơ trên gai và dưới gai. Đây là hai trong số 4 cơ chóp xoay có nhiệm vụ xoay cánh tay đặc biệt các động tác giang tay quá đầu.

Về cảm giác thần kinh này chi phối cảm giác cho mặt sau khớp vai, khớp cùng đòn, khoang dưới mỏm cùng, xương bả vai.

Những ai hay bị?

Thần kinh trên bả vai hay bị chèn ép ở vùng dây chằng bả vai ngang trên và vùng khuyết vai.

Những người hay bị chèn ép thần kinh trên bả vai là những người hay mang balô nặng và kéo dài. Những người chơi môn chơi nhảy lộn nhào trên lưới (trampoline) dễ bị chấn thương trực tiếp vào thần kinh trên vai, hoặc chấn thương trực tiếp do banh đập vào vùng vai. Trong môn bóng chày thì người bắt banh hay bị hội chứng này. 

Những người làm việc với tay quá đầu như leo trèo (ví dụ leo dừa), những người chơi các môn leo núi, tennis, cầu lông… hay bị rách sụn viền trên vai và gây thoát dịch khớp qua lỗ rách tạo thành nang hoạt dịch ở vùng khuyết vai. Nang dịch này lớn dần gây chèn ép thần kinh vùng khuyết vai.

Chức năng khớp vai tốt sau mổ

Triệu chứng chèn ép thần kinh trên bả vai như thế nào?

Bệnh nhân có cơn đau âm ỉ trong sâu lan từ đỉnh xương bả vai đến vùng vai cùng bên. Đôi khi bệnh nhân có thể chỉ điểm đau ở khuyết vai.

Khi khám, bác sĩ cho bệnh nhân bắt chéo tay qua ngực sẽ gây đau vùng bị chèn ép. Tình trạng chèn ép thần kinh lâu ngày sẽ làm teo cơ trên gai và hoặc dưới gai tuỳ theo vị trí chèn ép thần kinh.

Nếu thần kinh bị chèn ép ở vùng dây chằng bả vai ngang trên sẽ gây teo cơ trên gai và dưới gai. Nếu thành kinh bị chèn ép vùng khuyết vai sẽ gây teo cơ dưới gai.

Bệnh nhân sẽ yếu tay ở tư thế dạng và xoay ngoài vai. Khi bệnh nhân bắt chéo tay qua lồng ngực và cổ tay đi ngược hướng với vai bị đau sẽ làm cơn đau xuất hiện rõ hơn

Chẩn đoán xác định cần cho bệnh nhân đi đo điện cơ và chụp MRI để xác định nguyên nhân và vị trí bị chèn ép.

Điều trị như thế nào?

Khi bị chấn thương cấp tính, bệnh nhân cần được nghỉ ngơi, giảm đau, tập vật lý trị liệu.

Phẫu thuật được chỉ định khi thần kinh bị chèn ép và không đáp ứng với việc điều trị nội khoa. Phẫu thuật có thể cắt dây chằng bả vai ngang trên hoặc khâu lại sụn viền trên của khớp vai qua nội soi sau đó lấy nang hoạt dịch chèn ép thần kinh.

Việc phẫu thuật giúp bệnh nhân giảm đau, ngăn ngừa teo cơ, giúp hồi phục sức cơ. Một số trường hợp cơ teo có thể hồi phục 1 phần.

TTO - Việc dính cứng hai khớp háng khiến cho mọi sinh hoạt của bệnh nhân đều diễn ra tại giường ở tư thế nằm.