Kịch ở Nhà hát 5B: Dấu xưa và bài học gần dân

Bác Hồ (NSƯT Thanh Điền đóng) gặp gỡ chủ tịch huyện và ông Lý - Ảnh: Nguyễn Lộc

Cả xã chỉ còn ách tắc ở khu vực đất nhà ông cựu Lý trưởng khi ông làm dữ, cương quyết không cho các xã viên giật chòi nhà ông để đào mương...

Dấu xưa (tác giả: Nguyễn Thanh Bình, đạo diễn: NSƯT Trần Minh Ngọc) không sa vào cách thể hiện thần tượng hóa. Bác Hồ xuất hiện giản dị và gần gũi, truyền cảm xúc từ những hành động, câu nói nhỏ.

Như khi trao quả cam cho người cận vệ, anh một mực không dám ăn vì đang làm nhiệm vụ. Bác bảo cho Bác mượn cây súng rồi nói: “Đấy, Bác canh gác thay rồi, cháu cứ ăn cam đi!”.

Về Đại Phong, không hài lòng khi chuyến công tác của mình được báo trước với địa phương, Bác bảo: “Họ biết Bác về thì tổ chức tiệc linh đình, tốn kém lắm. Mà cũng không cần hộ tống vì dân có thương, có quý mới đến gần mình. Dân gần mình thì mừng chứ sao lại lo!”...

Cứ thế, Dấu xưa lần theo những dấu vết, lời nói của người xưa mà vẫn đồng điệu với hôm nay bởi nóng hổi chuyện đất đai, chuyện lãng phí, bệnh hình thức, bổ nhiệm sai...

Sự phản ứng quyết liệt của ông cựu Lý trưởng khi không chịu giao đất để xã làm thủy lợi bắt nguồn từ việc ông từng hiến đất để cách mạng chia lại cho bần cố nông rồi cấp lại cho ông miếng đất nhỏ.

Tự dưng bị lấy đất mà không có cách xử lý cho hợp tình, nên Bác đã chỉ rõ: “Dân người ta phản ứng vì cái sai của các đồng chí, chứ không phải phản ứng với chủ trương!”.

NSƯT Thanh Điền từng đoạt huy chương vàng trong Liên hoan sân khấu chuyên nghiệp toàn quốc 1990 với vai diễn Bác Hồ trong vở Đêm trắng. Sau đó, ông cũng có vài ba lần hóa thân thành Hồ Chủ tịch trong một số chương trình văn nghệ ở những dịp lễ lớn.

Với kinh nghiệm đó, trong Dấu xưa Thanh Điền tái hiện thật tốt hình ảnh Bác Hồ giản dị, có cái nhìn sâu sắc trong nhận định và giải quyết công việc.

Ở tuyến nhân vật phụ nhưng Chánh Trực (vai chủ tịch huyện), NSƯT Mỹ Uyên (vai bà bếp) đem đến cho vở diễn không khí vui nhộn.

Sự tung hứng của “cặp đôi” hệch hạc này khiến người ta nhìn thấy được nhiều vấn đề của những ngày đầu xây dựng chính quyền mới. Có những chủ trương bị lệch lạc là do những con người lãnh đạo cứng nhắc, kém hiểu biết và có chút hợm hĩnh này.

Người ta cười đó rồi cũng xót xa đó, vì dường như trong thời đại nào cũng có những người như vậy, hậu quả đôi khi khôn lường nếu không có ai đó nhìn ra và điều chỉnh kịp thời...