22/11/2020 17:58 GMT+7

Khoa học chụp ảnh 'chân dung' thật sự của nhiễm sắc thể, không như trong sách

LÊ CHUNG
LÊ CHUNG

TTO - Trong sách giáo khoa, hình ảnh nhiễm sắc thể của con người thường được minh họa dạng chữ X ‘như 2 thanh xúc xích gắn vào nhau’. Nghiên cứu mới đây cho thấy trên thực tế chúng không phải vậy.

Khoa học chụp ảnh chân dung thật sự của nhiễm sắc thể, không như trong sách - Ảnh 1.

Ảnh 3D tạo bởi nhóm nghiên cứu sinh thuộc Đại học Harvard - Ảnh: scitechdaily/Xiaowei Zhuang lab

Theo SciTechDaily, nhóm nghiên cứu sinh tại Đại học Harvard đã chụp được ảnh 3D độ phân giải cao của nhiễm sắc thể người - một "ngôi nhà phức tạp" của ADN. Những hình ảnh mới này có thể cung cấp đủ bằng chứng để thay đổi hình ảnh dạng chữ X trong sách giáo khoa sang một dạng phức tạp hơn nhưng lại chính xác hơn rất nhiều.

Điều này không chỉ giúp giảng dạy thế hệ nhà khoa học tiếp theo mà còn giúp thế hệ hiện tại giải mã những bí ẩn về tác động của cấu trúc nhiễm sắc thể lên chức năng.

Các ảnh minh họa nhiễm sắc thể người trong sách giáo khoa, kể cả ở Việt Nam, đều thể hiện nó dưới dạng các chữ X giống những thanh xúc xích được buộc với nhau. Một thành viên trong nhóm nghiên cứu cho biết chắc chắn 90% rằng chúng không tồn tại với hình dạng đó.

Khoa học chụp ảnh chân dung thật sự của nhiễm sắc thể, không như trong sách - Ảnh 2.

Nhiễm sắc thể trong sách giáo khoa thường có dạng chữ X như các thanh xúc xích - Ảnh: genengnews.com

Tất cả sinh vật sống bao gồm con người đều phải tạo ra các tế bào mới để thay thế các tế bào già và hết chức năng. Để làm được điều đó, tế bào phân chia và nhân bản ADN. ADN được "gói" bên trong các "thư viện mê cung" bên trong chất nhiễm sắc - vật chất của nhiễm sắc thể.

Nếu được trải thẳng ra, ADN của một tế bào có thể dài tới gần 2 mét, nhưng chúng được gói chặt trong cấu trúc phức tạp của nhân tế bào. Chỉ cần một lỗi sao chép hay lỗi cuộn xoắn cũng có thể gây ra đột biến gen hay sai chức năng.

Việc nắm được cấu trúc tinh vi này là rất quan trọng trong việc xác định tác động của nó đến chức năng hoặc các bệnh. Nhưng việc nhìn cận cảnh để thấy được cấu trúc chất nhiễm sắc rất khó. Phương pháp tạo ảnh 3D của nhóm nghiên cứu sinh có thể giúp ích rất nhiều.

Phương pháp tạo ảnh phân giải cao của nhóm được ví như là Google Maps 3D của bộ gen, giúp đặt ra các giả thuyết mới cho nghiên cứu chuyên sâu. Ngoài ra, họ cũng khám phá rằng không có nhiễm sắc thể nào giống hệt nhau, dù cho chúng ở trong các tế bào giống hệt nhau.

Nhóm nghiên cứu nhận định sẽ còn cần sự hợp sức từ rất nhiều phòng nghiên cứu để có được hiểu biết toàn diện.

Đa thai và nguy cơ bất thường nhiễm sắc thể

TTO - *Vợ chồng tôi cưới nhau được 3 năm, nhưng vì chưa muốn có con ngay nên tôi kế hoạch bằng cách cho ra ngoài mỗi khi chồng tôi xuất tinh. Và sau 3 năm tôi muốn có con nhưng thấy chu kỳ kinh nguyệt của mình không đều, mỗi chu kỳ thường kéo dài thêm 10-15 ngày và lượng kinh ngày càng ít so với trước.

LÊ CHUNG

Bình luận hay

Chia sẻ

Tuổi Trẻ Online Newsletters

Đăng ký ngay để nhận gói tin tức mới

Tuổi Trẻ Online sẽ gởi đến bạn những tin tức nổi bật nhất

Bình luận (0)
Tối đa: 1500 ký tự

Tin cùng chuyên mục

Núi lửa Philippines phun trào, cột tro khổng lồ bốc cao 4,5km

Rạng sáng 13-5, một ngọn núi lửa ở miền trung Philippines đã phun trào, tạo ra cột tro khổng lồ cao khoảng 4,5km bốc lên trời.

Núi lửa Philippines phun trào, cột tro khổng lồ bốc cao 4,5km

Phát hiện thiên hà nhỏ nhất vũ trụ?

Một cụm sao bí ẩn gồm 60 ngôi sao đang khiến giới thiên văn học thế giới tranh cãi: đây chỉ là một cụm sao thông thường, hay là một trong những thiên hà nhỏ nhất vũ trụ từng được biết đến?

Phát hiện thiên hà nhỏ nhất vũ trụ?

Rớt nước mắt voi con bị xe tải tông chết, voi mẹ hoảng loạn tìm cách cứu không chịu rời đi

Vào Ngày của Mẹ, một sự việc thương tâm xảy ra trên tuyến đường cao tốc Đông - Tây của Malaysia, khi voi mẹ đau đớn bên xác voi con bị xe tải tông chết.

Rớt nước mắt voi con bị xe tải tông chết, voi mẹ hoảng loạn tìm cách cứu không chịu rời đi

Từ Bỉ, gà lôi lam mào trắng Việt Nam hồi cố hương

Một cặp gà lôi lam mào trắng sinh trưởng tại Bỉ sẽ được chuyển về Việt Nam, khởi đầu hy vọng đưa loài chim này tái hiện diện trên quê hương của nó.

Từ Bỉ, gà lôi lam mào trắng Việt Nam hồi cố hương

Những khung hình ám ảnh tại Giải thưởng Nhiếp ảnh Môi trường 2025

Những bức ảnh gây ám ảnh và đầy cảm xúc ghi lại thế giới tự nhiên vừa được vinh danh tại Giải thưởng Nhiếp ảnh Môi trường 2025 do Quỹ hoàng tử Albert II của Monaco tổ chức.

Những khung hình ám ảnh tại Giải thưởng Nhiếp ảnh Môi trường 2025

Bí quyết giúp Việt Nam sản xuất thành công giống cá cam lần đầu tiên trên thế giới

Ngay trong lần đầu tiên nghiên cứu, cho sinh sản nhân tạo cá cam, Viện nghiên cứu Nuôi trồng thủy sản I đã sản xuất thành công giống cá này. Trong khi các nước như Nhật Bản, Trung Quốc đã và đang nghiên cứu song chưa thành công.

Bí quyết giúp Việt Nam sản xuất thành công giống cá cam lần đầu tiên trên thế giới
Tất cả bình luận (0)
Ý kiến của bạn sẽ được biên tập trước khi đăng, xin vui lòng viết bằng tiếng Việt có dấu.
Được quan tâm nhất
Mới nhất
Hiện chưa có bình luận nào, hãy là người đâu tiên bình luận về bài viết.
Tối đa: 1500 ký tự
Avatar
Đăng ký bằng email
Khi bấm "Đăng ký" đồng thời bạn đã đồng ý với điều khoản của toà soạn Đăng ký
Đăng nhập
Thông tin bạn đọc Thông tin của bạn đọc sẽ được bảo mật an toàn và chỉ sử dụng trong trường hợp toà soạn cần thiết để liên lạc với bạn.
Gửi bình luận
Đóng
Hoàn thành
Đóng

Bình luận (0)
Tối đa: 1500 ký tự
Tất cả bình luận (0)
Ý kiến của bạn sẽ được biên tập trước khi đăng, xin vui lòng viết bằng tiếng Việt có dấu.
Được quan tâm nhất
Mới nhất
Hiện chưa có bình luận nào, hãy là người đâu tiên bình luận về bài viết.
Tối đa: 1500 ký tự
Avatar