Có những sai lầm đã xảy ra trong 2 vụ tai nạn của Boeing 737 MAX 8 - Ảnh: QZ
Chúng ta thường nghe nói "đi máy bay mà sợ là ngớ ngẩn". Các con số thống kê không biết nói dối: một chiếc ôtô có khả năng giết người cao hơn một chiếc máy bay. Với bàn tay của các kỹ sư tốt nhất thế giới và con mắt giám sát của giới chức hàng không uy tín, ai lại không yên tâm?
Giờ đây, một loạt phát hiện từ thảm kịch máy bay của hãng Ethiopian Airlines ngày 10-3, tai nạn thứ hai liên tiếp liên quan đến mẫu máy bay 737 MAX 8 của Boeing chỉ trong 5 tháng, cho chúng ta lý do để nhìn lại mọi thứ.
Tóm tắt tình hình: Chúng ta chưa biết chính xác nguyên nhân khiến chuyến bay của Ethiopian Airlines gặp nạn. Chúng ta chỉ biết dữ liệu trích xuất từ hộp đen cho thấy "có điểm tương đồng" với vụ tai nạn của máy bay hãng Lion Air bên Indonesia liên quan đến hệ thống tăng cường tính năng điều khiển (MCAS) trên mẫu Boeing 737 MAX 8.
Mảnh vỡ của chuyến bay Ethiopian Airlines - Ảnh: REUTERS
Nhờ vào điều tra của báo Seattle Times, chúng ta biết thêm rằng quy trình cấp phép cho dòng máy bay Boeing 737 MAX đã bị rút ngắn, và phần lớn quy trình này được Cục Hàng không liên bang Mỹ (FAA) giao phó cho Hãng Boeing thực hiện luôn.
Chúng ta biết hệ thống MCAS được Boeing thiết kế (được FAA thông qua) chỉ dựa vào một cảm biến duy nhất, thay vì lắp thêm một cảm biến thứ hai dự phòng trường hợp cái kia bị lỗi.
Chúng ta còn biết Boeing quảng cáo dòng máy bay 737 MAX không yêu cầu huấn luyện thêm nhiều cho phi công nếu các hãng hàng không đã khai thác phiên bản trước của dòng 737; phần hướng dẫn sử dụng không đề cập rõ ràng đến hệ thống MCAS; và nhiều phi công học sử dụng hệ thống mới chỉ trong 1 giờ trên chiếc iPad.
Chúng ta biết một thiết bị đèn cảnh báo lỗi cảm biến trước khi máy bay cất cánh được Boeing kê vào danh sách "lắp đặt thêm tính phí", thay vì mặc định phải có như một tính năng an toàn tiêu chuẩn...
Tìm kiếm mảnh vỡ của chuyến bay Lion Air rơi xuống biển hồi năm ngoái - Ảnh: REUTERS
Đó là danh sách chưa đầy đủ hàng loạt lỗi an toàn liên quan đến 737 MAX xuất hiện trên mặt báo những ngày qua, chưa tính đến cuộc điều tra của Quốc hội Mỹ về mối quan hệ mật thiết của Hãng Boeing với Nhà Trắng.
Đương nhiên, vẫn còn khả năng, dù mỗi lúc một ít đi, rằng hai vụ tai nạn xảy ra một cách tình cờ hoặc do hai nguyên nhân khác nhau. Nhưng cái rõ ràng nhìn thấy được, đó là vài công đoạn kiểm tra, biện pháp an toàn nhằm bảo vệ hành khách và phi hành đoàn đã thất bại.
Điều này có nghĩa gì với hành khách đi máy bay?
Thật sự xác suất một người gặp tai nạn máy bay không thay đổi là bao sau lần này, nhưng bức tranh hàng không thương mại 737 MAX cho chúng ta thấy lỗi con người có thể xảy ra ở bất cứ đâu, từ hệ thống cho đến quy trình giám sát.
Theo báo cáo của Boeing, thế giới trong 20 năm tới sẽ cần thêm 790.000 phi công máy bay dân sự và 754.000 kỹ thuật viên bảo dưỡng để vận hành toàn bộ máy bay - Ảnh: Airlineratings
Cơ quan chịu trách nhiệm về an toàn hàng không cho nước Mỹ - và hầu như cả thế giới vì ra vào không phận Mỹ phải tuân theo tiêu chuẩn của nước này - là Cục Hàng không liên bang (FAA). Cho đến tuần rồi thì uy tín của FAA vẫn khá ổn.
Rồi bỗng nhiên, trong một loạt sự kiện chưa có tiền lệ, giới chức hàng không thế giới - gồm cả EASA của châu Âu - quyết định dừng khai thác dòng máy bay Boeing 737 MAX trước cả khi các quan chức Mỹ cho là cần thiết.
Hành động chậm chạp đó bị truyền thông Mỹ chỉ trích nặng nề. Một tờ báo nhận xét nó cho thấy cái dở trong khả năng nhận định và ưu tiên của Boeing, các hãng hàng không Mỹ và FAA.
Hãng thông tấn Bloomberg tiết lộ một cuộc điều tra hình sự về vấn đề Boeing 737 MAX được cấp phép ra sao đã được khởi động từ trước vụ tai nạn Ethiopian Airlines.
Ngày 13-3, khi FAA đổi ý và thông báo tạm dừng khai thác 737 MAX, Hãng Boeing tuyên bố ủng hộ quyết định này chỉ vì "cẩn thận". Nếu kết luận cuối cùng chứng minh vụ tai nạn mới nhất là do lỗi của hệ thống MCAS, khó mà nói cẩn thận như thế là đủ.
 |  |  |
Đăng ký tại đây
Bình luận hay