19/01/2012 10:45 GMT+7

Hội xuân Say Sán ở Sín Chéng

THỦY TRẦN
THỦY TRẦN

TTCT - Có một lễ hội mùa xuân ở rất sâu sau những dãy núi cao, nơi đầu nguồn sông Chảy, nơi sa mộc reo vi vu trên những đỉnh đồi gió lộng, nắng lấp lánh trên những chiếc ô màu và chân váy căng phồng của người Mông ở Simacai. Xuân về, bạn hãy cùng chúng tôi đi “say sán” ở Sín Chéng (Simacai, Lào Cai).

Phóng to

Hội xuân Say Sán đông vui và đầy màu sắc - Ảnh: Việt Nguyễn

Người dân tộc thiểu số ở các vùng đất khác nhau có nhiều cách gọi tên cho lễ hội đón xuân: người Tày ở Tây Bắc xuống đồng vui hội Lồng Tồng, người Mông ở Pha Long, Sa Pa chơi hội gầu tào thì người Mông, Tày, Nùng ở Sín Chéng vui hội Say Sán, theo tiếng địa phương có nghĩa giản đơn là “đi chơi núi”.

Rời Hà Nội trên chuyến tàu đêm đi Lào Cai, chúng tôi khao khát được hít thở hương xuân giữa đất trời lồng lộng, được ngẩn ngơ trước những cành đào rừng đỏ thắm khỏe khoắn và hoa mận trắng tinh khiết, được sống với cảm xúc mùa xuân cùng đồng bào miền biên thùy… Từ Simacai ngược dòng sông Chảy, chúng tôi rời con lộ đi Pha Long - Mường Khương rẽ lối vào Sín Chéng, xã trung tâm của huyện Simacai, cách huyện lỵ khoảng 10km.

Buổi sớm tinh mơ và sương khói trên con đường đá sỏi nhấp nhô, hai bên núi và núi, cây và cây. Nắng sáng bừng trên những ngọn sa mộc tạo nên một khung cảnh thơ mộng trên đường vào thôn Mào Sao Phìn của Sín Chéng. Mặt trời chưa đủ ấm để xua tan cái lạnh ẩm ướt đang la đà trên mặt đường.

Mới vào xuân nhưng đã thấy có người dắt trâu lên núi, thấp thoáng bóng phụ nữ cắt cỏ trên đồi, chiếc váy Mông xòe to lẫn vào cây bụi. Trong khi rất nhiều người đang say sưa chơi hội, trên cánh đồng bà con đã cày bừa. Trẻ theo cha mẹ ra đồng, đứa lớn cuốc đất, đứa bé ngồi chơi trên bờ cỏ. Phải chăng mùa xuân cũng bắt đầu từ trên những cánh đồng?

Phóng to

Hát giao duyên dưới gốc cây nêu - Ảnh: Việt Nguyễn

Sín Chéng nằm trên vùng cao hùng vĩ, hiểm trở, độ dốc lớn, lại bị chia cắt thành những thung lũng sâu và nhỏ nằm chen với những dãy núi, tạo thành vách đứng nên có được một khoảng đất khá rộng ở thôn Mào Sao Phìn để tổ chức hội Say Sán quả là lý tưởng.

Say Sán ban đầu là nơi giao duyên, hò hẹn của trai gái người Mông sau một năm làm việc vất vả; dần dà phát triển với ý nghĩa rộng lớn: lễ tế tổ tiên, cầu phúc cho người Mông được che chở, sống một năm mưa thuận gió hòa, nhà nhà no đủ, con cái sum vầy.

Trên sườn đồi người ta dựng cây nêu cầu phúc, phần ngọn là một cành mai để nguyên lá cuộn tròn tượng trưng vầng nhật nguyệt, có một dải dây màu đỏ và đen tượng trưng đất và trời.

Phần lớn phụ nữ và đàn ông trung niên tụ tập quanh gốc nêu để uống trà và hát giao duyên, trong khi cánh thanh niên chia làm nhiều nhóm nhỏ đứng ngồi khắp nơi, bất kể mặt trời lên đốt cháy quả đồi cát bụi và những quán ăn không có mái che, chỉ có bàn gỗ, ghế gỗ và nồi nước dùng bốc hơi nghi ngút hòa vào với nắng trưa tạo nên một thứ sương khói lung linh, bảng lảng.

Chúng tôi bị cuốn theo những nhịp váy xòe của người Mông ở Simacai. So với nhiều nhánh dân tộc Mông khác, trang phục truyền thống của họ đặc biệt hơn: chiếc váy thổ cẩm rộng và dài xuống tận gót chân, sắc hồng tươi lấp lánh, xòe bung dưới nhịp chân uyển chuyển của các bà các cô, uốn lượn như những đợt sóng trào, gợi cảm và quyến rũ.

Bạn tôi sà vào một quán phở nằm giữa trung tâm hội, ngắm nhìn những sắc màu rực rỡ rồi đi xuống cuối con đường hội phủ đầy hàng quán để mua xôi màu, trứng luộc, mía tím… mà vẫn tiếc nuối vì chưa kịp mua con gà thì chủ quán đã chặt hết để bán phở! Tôi ngơ ngẩn trên sườn đồi, nghe hương xuân hội hè ồn ào và rộn rã chảy miết quanh mình. Tiếng hát gầu plềnh bay cao hơn ngọn nêu về với trời cao, về phía núi hay về phía những trái tim yêu. Lời hát chở đầy yêu thương và tin tưởng: Nước chảy, mặc nước chảy… Đất không chảy được đâu… Anh đi anh cứ đi… Em không đi em sẽ phải lên núi, lên đồi em khóc

Mùa xuân đang “say sán” qua đây.

Phóng to

Mùa xuân bắt đầu trên những cánh đồng - Ảnh: Việt Nguyễn

Phóng to
Bà chủ hàng phở không ngơi tay - Ảnh: Việt Nguyễn
Phóng to

Đi hội xuân còn để thưởng thức những món ăn ngon - Ảnh: Việt Nguyễn

Phóng to
Các bé theo mẹ đi hội - Ảnh: Việt Nguyễn
Phóng to

Hát giao duyên dưới gốc cây nêu - Ảnh: Việt Nguyễn

THỦY TRẦN

Bình luận hay

Chia sẻ

Tuổi Trẻ Online Newsletters

Đăng ký ngay để nhận gói tin tức mới

Tuổi Trẻ Online sẽ gởi đến bạn những tin tức nổi bật nhất

Bình luận (0)
Tối đa: 1500 ký tự

Tin cùng chuyên mục

Ngoài phở và bánh mì 'ngon vô địch', món Việt còn 'ngôi sao' nào?

Phở và bánh mì là hai ngôi sao toàn cầu của ẩm thực Việt Nam. Điều đó không có gì ngạc nhiên, nhưng ngoài hai món đó còn món gì đáng kể nữa?

Ngoài phở và bánh mì 'ngon vô địch', món Việt còn 'ngôi sao' nào?

Bingsu, món đá bào tráng miệng đốn tim người Hàn mỗi dịp hè

Giữa cái nóng oi ả của mùa hè, không gì dễ chịu hơn việc nhâm nhi một tô bingsu, món đá bào mịn màng phủ đầy các loại topping bắt mắt với hương vị ngọt ngào, mát lạnh.

Bingsu, món đá bào tráng miệng đốn tim người Hàn mỗi dịp hè

Bên hông Saigon Square có một gánh chè

83 tuổi, bà Phạm Thị Mai vẫn luôn tay múc chè, lấy ghế, mời người đi đường ghé vào đôi quang gánh đơn sơ, gánh chè để bà có tiền trang trải cho con.

Bên hông Saigon Square có một gánh chè

Phở trong hình dung của một nhà phê bình ẩm thực cực kỳ nổi tiếng?

Tom Parker Bowles, chuyên gia ẩm thực nổi tiếng, cũng là con của Hoàng hậu Camilla - vợ Vua Charles III - nói: ‘Ẩm thực đường phố là bình dân nhưng bình dân không có nghĩa là tệ’.

Phở trong hình dung của một nhà phê bình ẩm thực cực kỳ nổi tiếng?

Quán chè Mười Sáu vắt qua hai thế kỷ: Nhà mình vẫn bán chè Hà Nội

Từ những năm 1990, nhiều loại chè trong Nam được du nhập ra Bắc nhưng quán Chè Mười Sáu vẫn bán những món chè truyền thống của người Hà Nội.

Quán chè Mười Sáu vắt qua hai thế kỷ: Nhà mình vẫn bán chè Hà Nội

Bông lan trứng muối Vũng Tàu có gì mà khách mua nhiều dữ?

Cuối tuần, đường Lê Hồng Phong, Vũng Tàu (TP.HCM) nhiều người xếp hàng giữa trưa nắng chờ mua bánh bông lan trứng muối. Loại bánh này có gì ngon mà phải mất công vậy?

Bông lan trứng muối Vũng Tàu có gì mà khách mua nhiều dữ?
Tất cả bình luận (0)
Ý kiến của bạn sẽ được biên tập trước khi đăng, xin vui lòng viết bằng tiếng Việt có dấu.
Được quan tâm nhất
Mới nhất
Hiện chưa có bình luận nào, hãy là người đâu tiên bình luận về bài viết.
Tối đa: 1500 ký tự
Avatar
Đăng ký bằng email
Khi bấm "Đăng ký" đồng thời bạn đã đồng ý với điều khoản của toà soạn Đăng ký
Đăng nhập
Thông tin bạn đọc Thông tin của bạn đọc sẽ được bảo mật an toàn và chỉ sử dụng trong trường hợp toà soạn cần thiết để liên lạc với bạn.
Gửi bình luận
Đóng
Hoàn thành
Đóng

Bình luận (0)
Tối đa: 1500 ký tự
Tất cả bình luận (0)
Ý kiến của bạn sẽ được biên tập trước khi đăng, xin vui lòng viết bằng tiếng Việt có dấu.
Được quan tâm nhất
Mới nhất
Hiện chưa có bình luận nào, hãy là người đâu tiên bình luận về bài viết.
Tối đa: 1500 ký tự
Avatar